Tot de bezienswaardigheden van Bosnië behoren de oude stad van Mostar met zijn iconische brug, de serene Kravica-watervallen, het spirituele klooster Blagaj Tekke en meer. Dit land, vaak over het hoofd gezien door toeristen, biedt een authentieke en ongerepte ervaring die je niet snel zult vinden in andere Europese. Hier kun je nog echt de lokale cultuur en gastvrijheid ervaren, weg van de massa’s. Of je nu geïnteresseerd bent in historische steden, adembenemende natuur of levendige markten, Bosnië en Herzegovina zit vol interessante bestemmingen.
Lees in deze blog over de mooiste plekken om te bezoeken in Bosnië, inclusief praktische tips voor je resivoorbereidingen.
Bosnië Tips: goed om vooraf te weten
#1 Beste reistijd voor Bosnië
Als de beste reistijd voor Bosnië en Herzegovina wordt doorgaans tussen mei en oktober genoemd. Persoonlijk vinden wij de zomermaanden in Bosnië veel te heet, zeker omdat Bosnië nagenoeg geen kust heeft om even een stranddag in te plannen. Het is dan bovendien hoogseizoen en daarom drukker en duurder.
Persoonlijk raden wij het voorjaar en najaar aan. Wij verkenden het land in oktober en vonden dat ideaal. Met warme temperaturen zonder extreme hitte was dit jaargetijde ideaal voor wandelen en sightseeing. Omdat het hoogseizoen dan al voorbij is, is het ook rustiger en goedkoper.
De wintermaanden van november tot maart zijn koud, met temperaturen die vaak onder het vriespunt dalen en regelmatige sneeuwval. Dit maakt het een minder geschikte tijd voor sightseeing, maar wel perfect voor wintersporten zoals skiën.
#2 Regel een lokale simkaart
Je Nederlandse simkaart werkt niet in Bosnië zonder hoge roamingkosten. Bosnië ligt weliswaar in Europa, maar is geen onderdeel van de EU. Het is daarom verstandig om een lokale simkaart te regelen.
Je kunt dat doen bij een lokale telecomprovider. Of maak het jezelf gemakkelijk en kies voor een eSIM. Let er wel op dat niet iedere telefoon compatibel is met een eSim. De meeste moderne smartphones zijn dat wel.
Budgettip: net als de Europese Unie heeft de Westelijke Balkan een simkaartzone waarbinnen je een simkaart van een land ook in andere landen kunt gebruiken. Een prepaid toeristenkaart valt hier niet altijd onder, maar het is de moeite waard om dit bij de klantenservice van de provider te checken als je meer landen in de Balkan bezoekt zoals wij. Uiteindelijk hebben wij een heel voordelige Montenegro-simkaart kunnen gebruiken in meerdere Balkan-landen.
#3 Controleer je verzekeringen
Bosnië ligt weliswaar binnen Europa, maar is geen onderdeel van de Europese Unie. Het is daarom de moeite waard om je verzekeringen en en dekkingen te checken.
Een reisverzekering heeft doorgaans minimaal Europadekking en daarmee ben je in Bosnië dus gewoon verzekerd. We raden je echter wel aan om dit voor de zekerheid even na te gaan. Ben je op zoek naar een passende reisverzekering? Je kan dan eenvoudig verschillende aanbieders van een reisverzekering vergelijken.
Als je met eigen vervoer naar Bosnië rijdt, zoals wij deden met onze camper, is het verstandig om je autoverzekering te checken. Wij kwamen andere (Britse) reizigers tegen die ontdekten dat hun autoverzekering geen dekking bood voor Balkanlanden buiten de Europese Unie die zij wilden bezoeken. Zij moesten daarom ter plekke een alternatieve verzekeringsdekking regelen.
Hoe je dit checkt? Op de groene kaart van je verzekeraar staat aangegeven welke landen wel en niet onder jouw dekking vallen. Bosnië was op onze camperverzekering gewoon gedekt, net als de andere Balkanlanden. Neem de groene kaart van jouw auto- of camperverzekering ook (op papier) mee op reis. Bij de grensovergang kan hierom worden gevraagd.
10 mooiste plekken in Bosnië
#1 Mostar
Mostar is een van de meest iconische steden in Bosnië en Herzegovina, gelegen aan de oevers van de Neretva rivier. Wat Mostar uniek maakt, is de mix van culturen en architectuurstijlen die zijn ontstaan door de rijke geschiedenis van de stad. De stad is vooral bekend om de Stari Most, een prachtige boogbrug die oorspronkelijk werd gebouwd in de zestiende eeuw. Tegenwoordig is de Stari Most een symbool van verzoening en co-existentie, en staat het op de UNESCO Werelderfgoedlijst.
Naast de iconische brug biedt Mostar nog veel meer bezienswaardigheden. Het oude stadscentrum is een aaneenschakeling van smalle straatjes met geplaveide wegen, traditionele Ottomaanse huizen en sfeervolle bazaars. De Koski Mehmed Pasha Moskee biedt een prachtig uitzicht over de stad en de Neretva rivier vanaf de minaret. Ook de Karadozbeg moskee, een van de grootste moskeeën in de regio, is een bezoek waard.
Vergeet niet buiten het oude centrum de bijzondere street art van Mostar te bewonderen. Veel van de in de oorlog verwoestte gebouwen zijn omgetoverd tot kleurrijke kunstobjecten. Mostar heeft een jaarlijks street art-festival, dus ook in de toekomst worden ieder jaar weer nieuwe murals aan de verzameling toegevoegd.
#2 Kravica-watervallen
De Kravica-watervallen zijn de bekendste natuurlijke attracties van Bosnië en Herzegovina. Gelegen nabij het stadje Ljubuški, in het zuidwesten van het land, zijn deze watervallen een populaire bestemming voor zowel locals als toeristen. Veel bezoekers die vanuit Kroatië een dagtrip maken naar het bekende Mostar, maken ook hier een korte stop.
De watervallen ontstaan door de rivier de Trebižat, die over een breedte van ongeveer honderd twintig meter meer dan vijfentwintig meter naar beneden stort. Dit zorgt voor een prachtig schouwspel van vallend water dat nevel en regenbogen vormt.
De Kravica-watervallen liggen in een mooie, groene omgeven. Omringd door weelderig groen is het een prachtige plek om even te vertoeven. Het gebied is goed toegankelijk en biedt faciliteiten zoals picknickplaatsen, wandelpaden en zwemplekken. In de zomermaanden is het een populaire plek om te zwemmen, te kanoën en te picknicken. Wij waren er zelf in het najaar en toen was het water wel heel erg koud.
#3 Sarajevo
Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië en Herzegovina, ligt genesteld in een vallei omringd door de Dinarische Alpen. Deze stad staat bekend om zijn historische centrum en culturele diversiteit. Sarajevo fungeert als een brug tussen het Oosten en Westen van Europa met zijn unieke smeltkroes van religies en culturen. In de stad zie je bijvoorbeeld Ottomaanse, Oostenrijks-Hongaarse en moderne invloeden in de architectuur en levensstijl van de stad.
Een van de meest iconische plekken in Sarajevo is de Baščaršija, de oude bazaar en het historische en culturele hart van de stad. Hier vind je gezellige straatjes met geplaveide wegen, traditionele winkels en ambachtslieden die hun waren verkopen, zoals koperwerk en tapijten. De Sebilj fontein is een opvallend herkenningspunt met zijn houten bouwwerk in het midden van het plein.
De Gazi Husrev-beg moskee, gebouwd in de zestiende eeuw, is een prachtig voorbeeld van Ottomaanse architectuur en een van de belangrijkste religieuze gebouwen in de stad. Naast de moskee ligt de Sahat-kula, een klokkentoren die ook uit dezelfde periode stamt. Een ander belangrijk religieus gebouw is de Kathedraal van het Heilig Hart, een indrukwekkende neogotische kerk.
Sarajevo is ook een interessante plek voor geschiedenisliefhebbers. Het Latin Bridge-gebied is de plek waar de Oostenrijkse troonopvolger werd vermoord, wat het begin van de Eerste Wereldoorlog markeert. In het Sarajevo Tunnel Museum krijg je inzicht van de belegering van Sarajevo tijdens de Bosnische oorlog in de jaren negentig. De Sarajevo War Tunnel, ook wel Tunnel van de Hoop genoemd, was een belangrijke levenslijn voor de inwoners van de stad tijdens de belegering.
Voor een panoramisch uitzicht over de stad kun je de Avaz Twist Tower bezoeken, het hoogste gebouw in de regio. Een andere populaire plek voor een prachtig uitzicht is de Žuta Tabija, een historische vesting aan de rand van de stad.
#4 Sutjeska National Park
Sutjeska Nationaal Park, gelegen in het zuidoosten van Bosnië en Herzegovina, is het oudste nationale park van het land. Met een oppervlakte van ruim 1700 km² is het een van de meest indrukwekkende natuurgebieden. Het park staat bekend om zijn ongerepte wildernis en grote biodiversiteit.
Een van de belangrijkste trekpleisters van Sutjeska is het Perućica-oerbos, een van de laatste oerbossen in Europa. Dit eeuwenoude bos heeft een overvloed aan zeldzame planten- en diersoorten, waaronder beren, wolven en verschillende vogelsoorten. Het is een populaire bestemming voor natuurliefhebbers en biologen vanwege de unieke biodiversiteit en het ongerepte karakter van het bos.
Met een hoogte van ruim 2.300 meter is de Maglić-berg de hoogste piek van Bosnië en Herzegovina. De beklimming van de Maglić is een uitdagende maar lonende ervaring voor actieve reizigers en klimmers. Andere prominente bergen in het park zijn de Volujak en Zelengora, die samen een spectaculair Alpen-landschap vormen.
Naast de unieke natuur heeft het Sutjeska Nationaal Park ook belangrijke historische monumenten. Het bekendste is het monument ter nagedachtenis aan de Slag om Sutjeska, een beslissende veldslag in de Tweede Wereldoorlog waarbij Joegoslavische partizanen vochten tegen de Duitse bezetters. Het monument en de nabijgelegen begraafplaats zijn een indrukwekkend eerbetoon aan de duizenden soldaten die hun leven gaven tijdens de strijd.
#5 Jajce
Jajce is een pittoresk stadje in centraal Bosnië en Herzegovina, bekend om zijn unieke mix van natuur en historie. Met een ligging aan de samenvloeiing van de rivieren Pliva en Vrbas biedt Jajce een indrukwekkend natuurlandschap. Wat Jajce bijzonder maakt, is de spectaculaire waterval midden in de stad. Daar stort de Pliva-rivier zich ruim twintig meter naar beneden. Deze waterval is een van de weinige ter wereld die zich middenin een stadscentrum bevindt, en een van de meest gefotografeerde plekken in Bosnië.
De stad heeft een groot cultureel en historisch erfgoed. Het middeleeuwse fort van Jajce uit de dertiende eeuw ligt op een heuvel met uitzicht over de stad. Ooit was dit de residentie van de Bosnische koningen. Binnen de muren van het fort bevinden zich ook de ruïnes van een koninklijk paleis en verschillende oude kerken. Een andere bekende bezienswaardigheid in Jajce is de ondergrondse kathedraal, ook wel bekend als de Catacomben van Jajce. Deze catacomben werden in de veertiende eeuw uitgehouwen en dienden als laatste rustplaats voor adellijke families.
Naast het historische erfgoed biedt Jajce ook prachtige natuur. De Plivameren net buiten de stad zijn een populaire bestemming voor zwemmen, vissen en varen. Bijzonder zijn de traditionele watermolens die hier langs de oevers staan.
#6 Počitelj
Počitelj wordt geroemd als een van de mooiste plekken in Bosnië. Dit fotogenieke dorp is een prachtig geheel van eeuwenoude huizen, genesteld in de heuvels. Niet voor niets is Počitelj genomineerd om te worden toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst!
Lees meer: onze tips voor Počitelj
Een bezoek aan Počitelj start ongetwijfeld bij de weg aan de voet van het dorp. Je loopt nog een paar meter redelijk vlak in de richting van de stadspoort, maar daar beginnen de vele trappen die Počitelj als heuvelstadje zo kenmerken. We raden je dan ook aan om Počitelj niet in hartje zomer te bezoeken. De temperaturen in Bosnië kunnen dan behoorlijk oplopen en een klim als die in Počitelj zal je dan behoorlijk zwaar vallen. Wij bezochten het dorp zelf in oktober en werkten ons zelfs toen behoorlijk in het zweet.
Klim naar de eeuwenoude maar mooi gerestaureerde uitkijktoren, ooit onderdeel van de verdediging van het dorp. Een steile wenteltrap brengt je naar de bovenste verdieping. Vanaf hier heb je namelijk het allermooiste uitzicht over Počitelj: de huizen genesteld in het groen, het oude kasteel aan de overkant en op de achtergrond de rivier de Neretva.
Wandel vervolgens langs de oude stadsmuur naar de oude citadel. In de hoek tegenover de uitkijktoren vind je het fort dat vroeger over de stad waakte. Het is gerestaureerd met glazen platformen en stalen trappen, waardoor je een beeld krijgt van de vroegere omvang van het kasteel.
#7 Banja Luka
Banja Luka is de op een na grootste stad van Bosnië en Herzegovina. Het is een levendige bestemming gelegen aan de Vrbas rivier. De meest opvallende bezienswaardigheid is de Ferhadija-moskee uit de zestiende eeuw. Met prachtige Ottomaanse architectuur is het een indrukwekkende blikvanger.
Ook bezienswaardig is de Christus de Verlosser-kathedraal, gebouwd in de jaren twintig van de vorige eeuw. Deze kathedraal, met zijn prachtige rode en gele travertijnstenen, werd herbouwd na verwoesting in de Tweede Wereldoorlog. Het is nu een van de belangrijkste orthodoxe kerken in de regio. Bezoek ook het oude kasteel, een van de oudste monumenten in Banja Luka. De geschiedenis gaat terug tot de Romeinse tijd. In het oude fort vind je ook het Restaurant Kazamat. Populair zijn vooral de ćevapi, geserveerd in traditioneel somun brood met ui en frietjes.
#8 Međugorje
In het zuiden van Bosnië en Herzegovina vind je het stadje Međugorje, een van de grootste bedevaartsplaatsen van Europa die jaarlijks een miljoen bezoekers trekt. De reden hiervoor zijn de regelmatige Mariaverschijningen in het plaatjse. Maria zou zich in de jaren ’80 aan zes kinderen hebben geopenbaard op een berg bij Međugorje.
Meer lezen: onze ervaring in Međugorje
De rol van Međugorje als bedevaartsoort is wat dubieus. De kinderen zijn inmiddels volwassenen en een aantal daarvan ontmoet Maria nog steeds regelmatig. Een van hen zou de Heilige zelfs heel stipt iedere tweede dag van de maand ontmoeten. De verschijning van Maria is nooit erkend of vastgesteld door het Vaticaan, al is vanuit de Rooms-Katholieke Kerk wel uitgebreid onderzoek naar gedaan.
Sinds 2019 staat het Vaticaan wel bedevaarten naar Međugorje toe. Dat is wel met de uitdrukkelijke mededeling dat dit niet zegt dat de authenticiteit van de geclaimde Mariaverschijningen wordt erkend. Er wordt ook wel gezegd dat het allemaal een mediahype en commerciële truc zou zijn om geld te verdienen aan het religieuze toerisme.
Wij vinden persoonlijk Međugorje zelf niet bijzonder interessant, als je niet op bedevaart bent. Voor ons was vooral de enorme mensenmassa indrukwekkend om te zien. Maar Međugorje ligt op korte afstand van de Kravica-watervallen en het historische Počitelj, waardoor het makkelijk is om hier ook een korte stop te maken.
#9 Blagaj Tekke, het bekende Dervish Huis
Blagaj Tekke, ook bekend als het Dervish Huis, is een veel bezochte, spirituele plek in Bosnië en Herzegovina. Gelegen in het pittoreske dorp Blagaj, op slechts enkele kilometers van Mostar, wordt dit historische klooster druk bezocht.
Het Dervish Huis is een mooi, wit klooster uit de zestiende eeuw op een spectaculaire locatie. Het ligt aan de voet van een klif, waar de Buna-rivier uit een grot stroomt. Het Dervish Huis is een belangrijk spiritueel centrum voor soefi-moslims, een mystieke kant van de islam. Bezoekers kunnen een rondleiding krijgen door het Dervish Huis. Tijdens de rondleiding leer je meer over de geschiedenis en de religieuze praktijken van de soefi’s die hier woonden en mediteerden. Het gebouw zelf is een voorbeeld van Ottomaanse architectuur, met houten balkons en traditionele decoraties. Binnen vind je gebedsruimtes, woonruimtes en een tuin waar bezoekers kunnen mediteren.
Persoonlijk kozen wij ervoor – reizend met een dreumes en babybuik – om het Dervish Huis alleen van buiten te bekijken. We maakten de wandeling vanaf de parkeerplaatsen langs de rivier richting het huis, waarbij je de rivier volgt. Rondom het Dervish House is het een drukte van terrassen, deels op het water van de rivier, en verkoopkraampjes. Het meest indrukwekkend was het zicht op het Dervish Huis, gelegen tegen de rotswand, vanaf de overkant van de rivier. Al met al vonden we het niet mega onder de indruk en zeker de toeristische hype niet waard, maar wel een interessante stop als je toch in de regio bent.
#10 Neretva Train Bridge
De Neretva Train Bridge in Jablanica is een historisch monument dat een belangrijke rol speelde tijdens de Tweede Wereldoorlog. De brug werd ooit gebouwd in 1888 onder het Oostenrijks-Hongaarse Rijk en werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1943 opgeblazen. De Joegoslavische partizanen onder leiding van Tito vernietigden de brug om de Duitse troepen te vertragen en bouwden een tijdelijke houten brug om hun gewonden te evacueren. Dit gebeurde tijdens de beroemde Slag om de Neretva.
Na de oorlog werd de brug herbouwd door de Duitse troepen. In 1968 werd de brug opnieuw vernietigd. Dit keer was dat voor de opnames van de film “Battle of the Neretva” van regisseur Veljko Bulajić. Deze film bracht de geschiedenis van de slag opnieuw onder de aandacht en werd uiteindelijk genomineerd voor een Oscar. De restanten van de brug dienen nu als monument ter herinnering aan deze historische gebeurtenissen. Het is onderdeel van het Museum of the Battle for the Wounded on the Neretva river.
Deze blog is geschreven in samenwerking met Independer.
