Een van de highlights van een reis door Mexico is een bezoek aan Calakmul. Deze oude Maya-stad was een van de grootmachten in zijn tijd en nog altijd de grootste Maya-sight in heel Mexico. Anders dan bij het bekende Chichén Itzá mag je in Calakmul wél de piramides beklimmen voor een fenomenaal uitzicht. Waarom je deze must-visit dan niet tegenkomt in alle reisgidsen en reisblogs? Het kost je wel wat moeite om er te komen. Wij vertellen je alle ins and outs over Calakmul in Mexico, van hoe je er komt tot de mooiste piramides en de beste tijd om de Maya-stad te bezoeken.
Hoe kom je in Calakmul?
Calakmul ligt echt off the beaten track en het is dus niet makkelijk om te komen. Toeristenmassa’s gaan massaal naar het makkelijk toegankelijke Chichén Itzá, maar voor Calakmul moet je heel wat meer moeite doen. Je zal dan wel beloond worden met een bijzondere junglestad én weinig drukte.
Om bij Calakmul te komen, rijd je twee uur diep de jungle in van het nationaal park Calakmul Biosphere Reserve. Het is een rechte weg die naar niks anders dan Calakmul leidt. Het begin van die weg ligt aan de 186, een weg in het zuiden van Yucatán en vlakbij de grens met Guatemala. Hier vind je het exacte punt op de kaart, waar je moet afslaan.
Aan het begin is het een geasfalteerde tweebaansweg. Maar die wordt steeds smaller en slechter, tot een hobbelige weg met diepe gaten overblijft. Onderweg kom je langs een soort kampeerterrein, vrijwel aan het begin, en een museum, halverwege. Maar verder is hier helemaal niets.
Omdat het zo’n lange tocht is om in Calakmul te komen, doe je er goed aan om in de buurt van het begin van de weg te overnachten. Een dagtrip vanaf bijvoorbeeld Laguna Bacalar is wel mogelijk en wordt gedaan, maar je bent dan echt serieus veel onderweg. Het dichtst bijzijnde plaatsje is Xpujil, op 120 kilometer rijden van Calakmul. Daar zijn kleine supermarkten en een paar restaurants en hotels. Wij sliepen in het erg goedkope en leuke Ecohabitat. Vanaf de weg zou je het niet verwachten, maar verderop liggen kleine huisjes voor gasten.
Leestip: we schreven een uitgebreide blog met tips voor een huurauto en het rijden in Mexico.
De geschiedenis van Calakmul: grootste Maya-imperium in Mexico
Calakmul was ooit het grootste Maya-imperium in wat vandaag Mexico is. De enige stad die Calakmul kon evenaren, ligt in wat nu Guatemala is: het beroemde Tikal. Hemelsbreed is de afstand tussen Calakmul en Tikal zo groot niet. Maar daartussen ligt diepe jungle en absoluut geen weg.
Dat de twee elkaar konden evenaren, was ook de reden voor een grote rivaliteit. Vrijwel alle andere Maya-steden kozen partij voor Calakmul of Tikal. Dus als Tikal een bondgenoot aanviel, was dat ook weer reden voor een nieuw conflict met Calakmul. De Maya-geschiedenis staat vol van oorlogen en veldslagen tussen de twee en ze deden nooit echt voor elkaar onder. Ze hebben elkaar allebei wel bij bloederige veldslagen overwonnen.
Volgens historici zou Calakmul meer dan 1000 jaar lang dit gebied hebben geregeerd. En met dit gebied bedoel ik niet alleen waar je nu de ruïnes kan bezoeken. De stad zou honderden monumenten hebben gehad en tientallen vierkante kilometers hebben beslaan. Het was een van de grootste steden ter wereld. Calakmul wordt ook wel het ‘Kingdom of de Snakes’ genoemd, omdat het embleem van Calakmul een slangenkop was. Dit teken kom je in heel Yucatán tegen, ook in de steden van bondgenoten van Calakmul.
De grootste piramides in Calakmul
Het zal je niet verbazen dat zo’n grote stad ook veel enorme piramides heeft nagelaten. Calakmul heeft veel, heel veel piramides. En grote ook. Het letterlijke hoogtepunt van Calakmul is Estructura II. De cijfers over deze piramide verschillen per bron, maar de basis is ongeveer 140 meter lang en de piramide is ruim 50 meter hoog. Daarmee is het een van de grootste Maya-piramides. Zoals veel piramides is deze zo groot worden door steeds weer uitgebreid te worden door de eeuwen heen.
Tip: als je de top van Estructura II denkt te hebben bereikt, loop dan om de top heen. Aan de andere kant heeft de piramide nóg een top en die is het hoogst.
Na Estructura II is Estructura I de tweede grootste piramide. En met 40 meter is dat ook echt hoog. Vanaf de top kan je Estructura II zien liggen boven de boomtoppen. Deze piramide is dus ook gigantisch hoog, maar het was hier tijdens ons bezoek een stuk rustiger. Iedereen wil natuurlijk toch vooral de allergrootste zien en heeft dan misschien geen energie meer om nóg een keer omhoog te klimmen. Doe dat zeker wel, want het uitzicht is ook hier prachtig.
Het complex van Calakmul is eindeloos groot en je kan je hier rustig uren vermaken. Je ziet er indrukwekkende piramides, maar ook oude paleizen, stadsmuren en veel steles. Steles zijn een soort pilaren met afbeeldingen en inscripties. Ze zijn goud waard voor archeologen die aan de hand van steles de Maya-geschiedenis kunnen construeren. Sommige van die steles zijn goed bewaard gebleven en laten nog duidelijk de afbeelding van een Calakmul-vorst zien.
Schrik tijdens je bezoek overigens niet van dat dinosaurusgeluid. Dat zijn brulapen! Deze kleine aapjes maken echt een enorm kabaal. We hebben gelezen dat dit geluid ook zou zijn gebruikt voor de Jurassic Park-films en het zou ons niet verbazen als dat waar is.
Praktische tips voor Calakmul
#1 Er zijn geen echte toiletten. Alleen wat zaagselwc’s bij de ingang en dat is niet zo schoon en geurloos.
#2 Echt dichtbij kan je niet overnachten. Het ligt immers 2 uur rijden de jungle in. Langs die weg is alleen een kampeerplaats te vinden. In en bij Xpujil, op 120 kilometer rijden, vind je de meeste hotels. Wij kozen voor het erg goedkope en leuke Ecohabitat.
#3 Langs de 186 zijn nog meer Maya-ruïnes, zoals in Chicanna. Combineer je bezoek aan Calakmul dus vooral met meer sights in de omgeving. Vooral de Becan Maya Ruines bij Chicanna een aanrader. Hier is ook een fantastisch hotel.
#4 Ga vroeger dan vroeg. Het kan later op de dag super heet worden in de jungle. Ook is het vroeg in de ochtend rustiger dan later, al zal het in Calakmul nooit echt heel erg druk worden.
#5 Ga dan als eerste naar de grote piramide. Om de grote piramide ‘Estructura II’ voor jezelf te hebben, moet je daar meteen bij openingstijd naartoe lopen. Ook dan heb je natuurlijk de kans dat er nog andere reizigers zijn met hetzelfde idee. Wij waren er met een ander stel.
#6 En vervolgens naar de tweede piramide. Ga meteen door naar Estructura I. Deze hadden we helemaal voor onszelf.
#7 Lees en kijk je in. Calakmul komt als enorm Maya-imperium pas echt tot leven als je achtergrondinformatie hebt. Lees je in over de strijd met grote rivaal Tikal in Guatemala en over de omvang van Calakmul om echt een idee te krijgen van de oude Maya-stad.
#8 Neem eten en drinken mee, vooral veel drinken. Het kan erg heet worden, dus neem voldoende water mee. Ook eten en snacks kan je het beste zelf meebrengen. In Calakmul is zelf niks te koop; bij het museum verkopen ze nog wel prijzige drankjes en wat te eten.
#9 Draag lange kleding en gebruik Deet. In de jungle kan je muggen verwachten en het zijn er veel ook. Draag daarom lange, maar luchtige kleding om je te beschermen. Alleen Deet zal waarschijnlijk niet helpen.
#10 Je betaalt meerdere entreetickets. Voor het park, voor het natuurgebied Calakmul Biosphere Reserve en voor de ruïnes. De prijzen wijzigen vaak en wij hebben geen reisgids of blog gevonden die de prijzen tijdens ons bezoek juist had. Wij betaalden in totaal 188 pesos per persoon: 50 pesos meteen bij de poort aan het begin van de weg, 68 pesos halverwege bij een tweede poort en 70 pesos entree voor de ruïnes.
Bewaar deze blog op Pinterest om later te herlezen:
