Hét Nederlandse museumicoon is natuurlijk het Rijksmuseum in Amsterdam. Dit immens grote museum is sinds 2013 weer in volle glorie te bezoeken na een jarenlange renovatie. Van de beroemde eregalerij tot het Aziatisch paviljoen, van de oude meesters tot moderne kunst en van een prachtig historisch pand tot de moderne entreehal. Het resultaat kan je rustig meerdere dagen entertainen en ook wij zijn hier al vaak geweest om alle hoogtepunten te bezoeken. Inmiddels hebben we een aantal lievelingsplekken in het Rijksmuseum die wij echt een must-visit vinden tijdens een bezoekje. We delen hier met jou de 10 hoogtepunten in het Rijksmuseum die je niet mag missen.
De 10 hoogtepunten van het Rijksmuseum
#1 Het Winterlandschap van Hendrick Avercamp
Meer informatie | Hendrick Avercamp is bekend om zijn winterlandschappen met ijspret en dit is een van de mooiste en beroemdste werken. Je ziet kinderen spelen, de rijke burgers op sleeën, een vrijend paartje en schaatsende mensen. Het werk van Avercamp kan mij eindeloos fascineren. Van dit schilderij heb ik zelfs een enorme legpuzzel, zodat ik me al puzzelend in alle details kon verdiepen. Hendrick Avercamp was doofstom, maar zijn liefdevolle moeder leerde hem lezen en schrijven én deed hem in de leer bij schilders. Juist door zijn handicap was hij een meester in het zien en wat hij zag, kunnen wij nu in het Rijksmuseum bewonderen. Tegenover dit meesterwerk in zaal 2.16 hangt overigens nog een winterlandschap van Avercamp.
Leestip: Thea Beckman schreef in het kinderboek De Stomme van Kampen het bijzondere levensverhaal van de beroemde schilder.
#2 Het poppenhuis van Petronella
Meer informatie | Het poppenhuis van de rijke Petronella Oortman is niet het soort speelgoed waar kinderen nu mee spelen. Het is een enorm huis van ruim 2,5 meter hoog dat levensecht is ingericht. Petronella’s poppenhuis werd gemaakt in de zeventiende eeuw en dat is dan ook de stijl van de inrichting. Kasten met porseleinen miniservies, een salon met muurschildering of een kast ingelegd met schildpad: er werden geen kosten gespaard. Alle meubels zijn door echte vakmensen gemaakt van het materiaal waarvan normale meubels toen ook werden gemaakt.
Leestip: het poppenhuis van Petronella is inmiddels meer dan beroemd in het Verenigd Koninkrijk. De Britse actrice Jessie Burton schreef een boek over Petronella en haar poppenhuis. De vertaling heeft de titel Het huis aan de Gouden Bocht. Verwacht geen literair hoogstandje, maar wel een inkijk in het leven in de zeventiende eeuw.
#3 De Voorhal
Meer informatie | Op dezelfde verdieping als het poppenhuis én de beroemdste schilderijen van het Rijksmuseum is de Voorhal. Tijdens de enorme renovatie van het museum werd de Voorhal weer in volle glorie hersteld, zoals architect Cuypers het ooit had ontworpen. Dat betekent een ingelegde mozaïekvloer, een gewelfd plafond als van een kathedraal, glas-in-loodramen en enorme muurschilderingen in Bijbelse thema’s. Een interessant detail zijn de emblemen van koning Willem III en koningin Emma op de muren. De twee worden prominent op de muren genoemd, maar vonden het Rijksmuseum van Cuypers helemaal niets. De protestantse vorsten vonden het te veel lijken op een katholieke kerken en schitterden door afwezigheid op de historische opening.
#4 De Eregalerij met de Nachtwacht
Meer informatie | De Eregalerij – in het verlengde van de Voorhal – is het hart van het Rijksmuseum. Bij de renovatie werd deze hal speciaal ontworpen rondom alle beroemde doeken van het museum. Natuurlijk de wereldberoemde Nachtwacht van Rembrandt daarvan het hoogtepunt en heeft dit een pronkplaats aan het einde van de zaal. Daar is het natuurlijk altijd druk en het je zou voor deze beroemdheid haast door de hal snelle. Niet doen, want onderweg kom je andere beroemdheden tegen. Zoals het Joodse Bruidje van Rembrandt, De bedreigde zwaan of de Brief lezende vrouw en het Melkmeisje van Vermeer. Vergeet ook niet het prachtige plafond te bekijken, want de zaal zelf is ook zo mooi. Het was niet voor niets de locatie voor het afscheidsdiner van oud-koningin Beatrix.
#5 De historische bibliotheek
Meer informatie | Ook de bibliotheek is een ontwerp van Cuypers uit 1885 en is sinds de heropening in 2013 vrij te bezoeken. In de bibliotheek vind je de belangrijkste en grootste collectie kunsthistorische boeken in Nederland. Studenten of kunsthistorici zijn vrij om deze te gebruiken, maar bezoekers kunnen vanaf het balkon ook een blik naar binnen werpen. Je vindt de bibliotheek vlakbij het poppenhuis van Petronella. Overigens is niet iedereen even blij dat de bibliotheek van Cuypers is opengesteld. Het is een stilteruimte voor studie en werk, dus houd daar wel rekening mee.
Leestip: in het jaar van de opening van het Rijksmuseum schreef Tomas Ross de nieuwe thriller De Nachtwaker met het museum als decor. De bibliotheek van Cuypers speelt daarin een bijzondere rol.
#6 De Delftsblauwe zaal
Meer informatie | Zaal 2.22 is gewijd aan een heel eigen stukje Hollandse kunst: Delfts aardewerk. Bijzonder is de eeuwenoude viool van Delftsblauw aardewerk. Je kan er niet op spelen; de viool is puur voor de sier én een van de hoogtepunten van de collectie. Wij zijn daarnaast ook fan van de enorme bloemenpiramides. Dit zeventiende-eeuwse equivalent van onze vazen: op iedere hoek konden de peperdure snijbloemen en vooral tulpen worden gestoken.
#7 Het historische pand van architect Cuypers
Meer informatie | Het was ooit het duurste gebouw in Nederland en daar plukken wij vandaag nog de vruchten van. Het pand uit 1885 waarin de nationale collectie is ondergebracht, is nog altijd een pareltje. De katholieke architect Cuypers is ook bekend van het ontwerp van Amsterdam Centraal, maar ontwierp verder vooral kerken. Dat zie je terug in het ontwerp en viel niet echt in de smaak in het voornamelijk protestantse Nederland. Het werd lange tijd de ‘kathedraal van Cuypers’ genoemd. Sinds 1885 is er veel aangebouwd en veranderd, waardoor het ontwerp van Cuypers wat verloren ging. Maar tijdens de renovatie tot 2013 is de kathedraal van Cuypers weer helemaal in ere hersteld.
#8 Het zelfportret van Vincent van Gogh
Meer informatie | Het is geen geheim dat wij liefhebbers van moderne kunst zijn. We hebben zelfs een aparte blog aan onze favoriete musea voor moderne kunst in Nederland gewijd. Ook het Rijksmuseum staat in dat lijstje, want wist je dat je hier niet alleen oude meesters kan bekijken? Het Rijks heeft een behoorlijk grote collectie moderne kunst. Wat ons betreft is het zelfportret van Vincent van Gogh in zijn zo typerende stijl daar het hoogtepunt van.
#9 De Tempelwachters in het Aziatisch paviljoen
Meer informatie | Het Aziatische paviljoen is een unieke hoek van het Rijksmuseum. Geen Hollandse meesters en zelfs geen moderne kunst hier, maar ruimte voor Aziatische pareltjes. De twee letterlijke hoogtepunten zijn de twee Tempelwachters uit Japan. Deze enorme beelden zijn eeuwenoud en zien er dreigend en dramatisch uit. Ze zijn nog vrij nieuw voor het Rijksmuseum: ze zijn in 2007 gekocht en dus pas sinds de heropening in 2013 te zien.
Kijktip: in de film over de heropening van het Rijksmuseum wordt uitgebreid verteld over de bijzondere Japanse delen.
#10 De Passage voor fietsers
Meer informatie | De beroemde Passage onder het Rijksmuseum is waar je sinds de renovatie ook de entree vindt. De grote entreehal van het Rijksmuseum wordt gescheiden door de Passage, waar fietsers en voetgangers gebruik van maken. Het Rijksmuseum is daarmee een van de weinige musea ter wereld waar je dwars doorheen kan fietsen. Een unieke feature die zwaar verdedigd is tijdens de renovatie, want het leek er even op dat dit zou verdwijnen.
