Ga je naar Yucatan in het zuiden van Mexico? Dan weet ik zeker dat een duik in een cenote op je wishlist staat. En terecht! Deze ondergrondse meren zijn unieke natuurfenomenen met prachtig blauw water, een fascinerend ecosysteem en magische sfeer. Wij vonden het moeilijk om te kiezen tussen alle cenotes in de Yucatan-peninsula, maar kunnen jou nu wel precies vertellen hoe je die keuze maakt. We verzamelden alle cenotes die we konden vinden voor jou op een kaart én geven je de beste tips om een verlaten cenote te vinden.
Wat is een cenote?
We noemden cenotes al een ondergronds meer. Het zijn ondergrondse waterpoelen met felblauw water, vissen en veel mysterie. Ze zijn namelijk vrijwel allemaal ondergronds met elkaar verbonden, maar dat stelsel is nog steeds niet goed in kaart gebracht. Duidelijk is in ieder geval dat dit het grootste, ondergrondse waterstelsel ter wereld is. Wij snappen wel waarom de Maya’s deze plekken zagen als poort naar de onderwereld en dus als heilige plekken! Wist je dat in veel cenotes ook offers van Maya’s zijn gevonden? Ja, ook menselijke offers.
Tip: kijk voor jouw reis naar Yucatan de serie Lost treasures of the Maya van National Geographic, waarin archeologen onder andere ontdekkingen doen in cenotes!
Wij hebben ons laten vertellen dat de meeste cenotes het resultaat zijn van een meteorietinslag in Yucatan duizenden jaren terug. De krater van deze meteoriet beslaat het volledige westen van het Mexicaanse schiereiland. Langs de randen van deze 180 kilometer brede krater vind je de meeste cenotes. Om die reden zijn veel cenotes dus vlakbij elkaar te vinden, zoals ten zuiden van Mérida bij de plaatsjes Homun en Cozuma. Los van die meteoriet zijn ook cenotes ontstaan door het wegzakken van het zachte kalkgesteente rondom de ondergrondse rivieren. Deze cenotes vind je meer in het oosten van Yucatan.
Hoe vind je de mooiste en verlaten cenotes?
Een cenote is op zijn mooist zonder publiek. Wij hadden drie keer het geluk een cenote helemaal voor onszelf te hebben. Het was absoluut indrukwekkend en prachtig! De eindeloze diepte was magisch en ook wel griezelig. De visjes zwommen rondom ons en met onze snorkel (tip!) verkenden we alle hoeken van de ondergrondse poel.
Maar cenotes zijn ook super populair. Veel zijn daardoor een soort publieke zwembaden met tientallen gezinnen en dagjesmensen geworden. Ook dan blijft de setting van een trap diep de grond in, felblauw water en boomwortels in het water natuurlijk indrukwekkend en uniek. Maar voor het echt magische effect wil je zo’n cenote het liefst helemaal voor jezelf hebben. Dus ben je je nu ongetwijfeld aan het inlezen. Waar vind ik de mooiste plekjes?
Veel reisblogs en reizigers claimen de beste tips te hebben, maar onze ervaring is dat je daar niet op af moet gaan. Meestal hebben deze tipgevers bij hun tip gewoon toevallig geluk gehad. Wij hebben zelf dit soort tips opgevolgd en kwamen juist bij erg drukke cenotes uit. Andersom hebben wij ook een cenote voor onszelf gehad, waar bij ons vertrek net een paar toeristenbussen stopten. Die kunnen we jou nu tippen als mooiste cenote in Yucatan, maar eigenlijk hadden wij gewoon geluk.
Pro-tips voor het vinden van de perfecte cenote
1. Kom zo vroeg mogelijk
De klassieke tip om een plek voor jezelf te hebben gaat ook op voor Mexicaanse cenotes. De meeste reizigers zijn – zeker op vakantie – geen vroege vogels en staan niet bij openingstijd voor de poort. Ook worden veel cenotes bezocht als onderdeel van een dagtour langs meerdere highlights, waaronder zo’n cenote. Zelfs als die tourbussen redelijk vroeg vertrekken, zullen ze niet rond openingstijd al bij een cenote zijn.
2. Blijf uit de buurt van populaire reisbestemmingen
Sommige cenotes zijn op steenworp afstand van populaire reisbestemmingen als Tulum of Valladolid te vinden. Het zou je daarom niet moeten verbazen dat juist die plekken het drukst zijn. Die Gran Cenote op fietsafstand van Tulum? Of die mooie poelen in hartje Valladolid of Mérida? De kans is kleiner dat je daar in alle rust van het water kan genieten.
3. Huur een auto
Als een cenote niet op loop- of fietsafstand van jouw reisbestemming ligt, wordt het wel een stuk lastiger om er te komen. Dat is gelijk de reden waarom er minder mensen komen, maar ook een uitdaging voor jou. Openbaar vervoer (duurt lang), taxi (prijzig) of tour (prijzig en druk) zijn dan opties. Wij raden je daarom een huurauto in Yucatán aan, al was het maar voor een dag om cenotes te verkennen.
Tip: lees in deze blog alles over het huren van een auto in Mexico. Van prijzen en verkooptrucjes tot veiligheid en verkeersregels.
4. Overweeg om de populaire, instagrammable cenotes over te slaan
Die ene cenote die je overal op instagram ziet? Met dat plateau in het midden waarop precies een zonnestraal schijnt? Die zelfs een eigen instagram heeft? Breaking news: jij bent niet de enige die door dit plaatje naar een cenote wil. De cenotes die je het meest langs ziet komen op social media, zijn natuurlijk het meest populair bij alle reizigers. Toch hebben wij ook reizigers gesproken die deze insta-famous cenote Suytun voor zichzelf hadden bij openingstijd.
5. Doe je research via Google Maps
Sla instagram deze keer over voor het vinden van de mooiste plek, maar ga voor Google Maps. Onze overzichtskaart voor cenotes onderaan deze blog kan je heel handig op jouw Google Maps laden. Die heb je daarmee altijd in je zak. Het fijne aan Google Maps zijn onder andere de foto’s van andere reizigers bij de bestemmingen. Klik daarom wat cenotes in jouw buurt aan om plaatjes te bekijken. Veel mensen en de sfeer van een publiek zwembad? Die slaan we over. Mooi blauw water en diepe grot? This may be your spot!
5. Let op de parkeerplaatsen
Rijd jij een parkeerplaats voor een cenote op en zie je drie tourbussen, vijf minivans en twintig auto’s staan? Wij draaiden dan direct om en reden door naar de volgende spot. Omdat Yucatan duizenden cenotes heeft, is de kans groot dat je binnen een kwartier rijden al een andere toffe spot vind. Onze kaart is ideaal om in no time de volgende cenote te vinden.
6. Houd rekening met geluk en toeval
Het is misschien niet wat je wil horen, maar het is ook een beetje geluk en toeval. Wij bezochten eerst de tips van reizigers die vertelden dat bepaalde cenotes echt nooit werd bezocht. Maar tijdens ons bezoek waren er wel hordes toeristen. Dat is gewoon pech voor ons, geluk voor hen. Wij hebben er daarom voor gekozen om steeds onze kaart erbij te pakken en lukraak een cenote te bezoeken.
Ter illustratie van ons geluk en toeval: wij bezochten Oxman bij Valladolid (druk), Kankirixche bij Mérida (just us), de drie cenotes met paardentram van Santa Barbara bij Mérida (een beetje druk) en de cenotes Multum Ha en Muul ichi Ts’ono’ot bij Coba (just us). Oxman was ons vol enthousiasme aangeraden, maar die dag superdruk. Bij de cenote was ook een groot restaurant en een zwembad met ligbedjes. Cenote Kankirixche heeft foto’s op Google Maps met veel mensen, maar wij waren er alleen. Toen wij vertrokken, kwamen net een paar busjes aan. De drie cenotes bij Cozuma met paardentram zijn erg bekend en dus wat drukker. Maar omdat er drie cenotes zijn, zijn de bezoekers ook verspreid over meerdere poelen. De twee cenotes bij Coba waren uitgestorven en een daarvan was zelfs die hele dag nog niet bezocht.
Een overzicht van alle cenotes in Mexico
Wij hebben tijdens onze research naar de mooiste cenotes in Mexico zo’n beetje alle blogs afgespeurd. De tips hebben we uiteindelijk zelden opgevolgd. Maar tijdens het speurwerk hadden we wel een overzicht van vrijwel alle cenotes in Mexico verzameld! Om jou dat speurwerk te besparen en je een handje te helpen, delen wij natuurlijk graag het resultaat met jou.
Klik op de button hier onder en sla de cenote kaart op. Op die manier kan je gemakkelijk altijd de cenote kaart tevoorschijn halen als je in Mexico bent.
