Italië

Pompeii bezoeken

Een bezoek aan Pompeii neemt je mee door een stad die letterlijk bevroren werd in de tijd. Deze oude Romeinse stad, gelegen aan de voet van de Vesuvius in Zuid-Italië, biedt een unieke inkijk in het leven van tweeduizend jaar geleden. De geplaveide straten, imposante gebouwen en kleurrijke fresco’s vertellen verhalen van een bruisende samenleving die plotseling tot stilstand kwam door een vulkaanuitbarsting in het jaar 79 na Christus.

Wij bezochten al veel Romeinse opgravingen, maar nog nooit eerder kregen we zo een indrukwekkend compleet beeld van het oude Romeinse Rijk. Dit gaat niet over een paar losse tempels of een hoopje stenen waar je met veel verbeelding wat in moet zien. In Pompeii loop je door de ruïnes van een complete stad en krijg je echt een indruk van het stadsleven in de Romeinse tijd. Hier zie je de winkels, bakkerijen, huizen, badhuizen, restaurants en zelfs de sporen van karren die ooit door de straten reden.

In deze blog lees je alles wat je moet weten over Pompeii: de geschiedenis, de belangrijkste bezienswaardigheden, handige tips voor je bezoek, een vergelijking met Herculaneum en hoe je een bezoek kunt combineren met een tocht naar de indrukwekkende Vesuvius. Of je nu een geschiedenisliefhebber bent of gewoon nieuwsgierig naar deze beroemde opgraving, Pompeii zal je zonder twijfel verrassen.

Pompeii

Waar staat Pompeii om bekend?

Pompeii is een van de meest bijzondere, archeologische opgravingen ter wereld. Deze oude Romeinse stad vlakbij Napels in Zuid-Italië biedt een unieke blik op het leven zoals dat bijna tweeduizend jaar geleden was. Ooit was Pompeii een bloeiende handelsstad met zo’n elfduizend inwoners. De stad lag strategisch aan handelsroutes en had een haven die bijdroeg aan de welvaart. Pompeii was goed georganiseerd, met geplaveide straten, een centraal forum, badhuizen, theaters en talloze villa’s die rijkelijk waren versierd met fresco’s en mozaïeken. De bewoners leefden een typisch Romeins leven, compleet met markten, openbare feesten en sociale bijeenkomsten in badhuizen.

Alles veranderde op een noodlottige dag in het jaar 79 na Christus. De Vesuvius, die tot dat moment als een rustige achtergrond van de stad fungeerde, barstte plotseling uit. Binnen enkele uren werd Pompeii volledig bedolven onder metershoge lagen vulkanische as en puimsteen. De uitbarsting vernietigde de stad, maar ironisch genoeg bewaarde diezelfde aslaag de gebouwen, kunstwerken en zelfs menselijke resten in een opmerkelijk goede staat. Straten, huizen en objecten bleven precies zoals ze waren op het moment van de ramp, alsof de tijd in één klap stil was blijven staan.

De herontdekking van Pompeii begon in de achttiende eeuw tijdens de barokperiode, toen men bij toeval op delen van de stad stuitte. Archeologen zijn sindsdien onafgebroken bezig geweest met opgravingen, en wat ze vonden gaf een ongekend gedetailleerd beeld van het leven in de Romeinse tijd. Van het dagelijkse straatbeeld tot de luxe interieurs van rijke villa’s, alles ligt hier open voor het oog van de moderne bezoeker. Pompeii is vooral beroemd om de afgietsels van de slachtoffers, die ooit gevangen werden in de as. Deze afgietsels, gemaakt door archeologen die de holtes vulden met gips, laten je op confronterende wijze zien hoe mensen werden verrast door de uitbarsting.

Wat Pompeii zo bijzonder maakt, is hoe compleet de stad bewaard is gebleven. Je kunt over de Via dell’Abbondanza lopen, de hoofdstraat van Pompeii, en je precies voorstellen hoe bewoners hier hun dagelijkse leven leidden.

Pompeii

De belangrijkste bezienswaardigheden in Pompeii

#1 De Thermen

Pompeii had meerdere badhuizen, waarvan de Stabiaanse Thermen de bekendste zijn. Deze thermen dateren uit de tweede eeuw voor Christus. Dit is de plek waar de Romeinen ontspanden en zich verzorgden; in die tijd hadden ze thuis namelijk geen badkamer. Je ziet er aparte ruimtes voor koud, lauw en warm water, mozaïeken op de vloeren en een ingenieus verwarmingssysteem. Badhuizen waren niet alleen plekken om te baden, maar misschien nog wel meer om te socializen.

#2 Lupanare

Het beroemde Lupanare is het enige bordeel in Pompeii waarvan met zekerheid vaststaat dat het een bordeel was. Het gebouw heeft tien kleine kamers, elk met een stenen bed. Op de muren zijn erotische fresco’s te zien die mogelijk als ‘menu’ dienden voor de klanten. Het Lupanare is een van de meest bezochte plekken in Pompeii, omdat het een inkijkje geeft in een minder besproken aspect van het Romeinse leven. Wij bezochten Pompeii in het laagseizoen, maar reken zeker in het hoogseizoen op lange rijen voor het bordeel.

#3 De versteende lichamen

Op verschillende plekken in Pompeii kun je de afgietsels zien van mensen die omkwamen tijdens de uitbarsting. Toen de aslagen hard werden, bleven er holtes over op de plekken waar lichamen lagen. Archeologen vulden deze met gips, waardoor de laatste momenten van de bewoners zichtbaar werden. Op de plattegrond van Pompeii die wij kregen bij onze tickets, staan de locaties van deze afgietsels aangegeven. Misschien wel de meest aangrijpende zagen we in de tentoonstelling in het paleis: twee in elkaar verstrengelde figuren en het afgietsel van een klein kind.

#4 Via dell’Abbondanza

Dit is de hoofdstraat van Pompeii, die door het hele archeologische park loopt. Voor ons was dit het meest indrukwekkende deel van de opgraving. Van de karrensporen tot de oude winkels, hier loop je echt door het oude Romeinse Rijk. Langs de straat vind je bakkerijen, winkels en luxe woonhuizen. Sommige huizen zijn open voor bezoekers, zodat je binnen kunt kijken naar tuinen, kamers, fresco’s en mozaïeken. Niet te missen is het grote villacomplex waar nog altijd opgravingen aan de gang zijn. Het complex is overdekt om de opgraving te beschermen. Via platforms kun je van bovenaf een blik werpen op het werk van archeologen.

Tip: voor minder validen en kinderwagens is er een lift naar de platforms. Vanaf hier kun je doorlopen naar het uitzichtpunt bij het restaurantje. Ga vervolgens terug naar de lift om weer naar beneden te komen.

#5 Villa dei Misteri

Deze villa ligt net buiten het centrum en is beroemd om de fresco’s in een van de kamers. De schilderingen tonen scènes waarvan wordt aangenomen dat ze een mysterieuze religieuze ceremonie uitbeelden. De villa is indrukwekkend door zijn grootte en de prachtige decoraties. Voor deze bezienswaardigheid heb je een uitgebreider ticket nodig.

#6 Het Forum

Het Forum was het kloppende hart van Pompeii. Hier kwamen de inwoners samen voor politieke, religieuze en sociale activiteiten. Rond het plein stonden tempels, markthallen en overheidsgebouwen. Je ziet de resten van de Tempel van Jupiter en de Macellum, een marktgebouw waar waarschijnlijk vis en vlees werden verkocht. Door veel mensen wordt dit als de belangrijkste bezienswaardigheid van Pompeii genoemd, maar persoonlijk vonden wij dit juist minder bijzonder. Opgravingen van een Romeins forum vind je op meer plekken, maar dat geldt niet voor andere gebouwen.

#7 Large Palaestra

Large Palaestra is een bezienswaardigheid die je ook niet wilt missen in Pompeii. Wij waren al op weg naar de uitgang en twijfelden of we nog naar binnen zouden gaan, maar gelukkig won onze nieuwsgierigheid. Dit enorme terrein, ooit een sport- en trainingscomplex voor jonge Romeinen, had in het midden een indrukwekkend zwembad van 23 bij 35 meter.

Wat het echt vooral maakt, is de tentoonstelling. Hier vind je afgietsels van versteende lichamen, dagelijkse gebruiksvoorwerpen zoals bedden, spelletjes en zelfs eten en broden. Het maakt de tragedie van Pompeii tastbaar, maar ook het gewone leven van de bewoners. Deze onverwachte stop bleek een van de meest memorabele momenten van ons bezoek. Absoluut de moeite waard!

#8 Het Amfitheater

Dit amfitheater is een van de oudste ter wereld en werd gebouwd rond 70 voor Christus. Het bood plaats aan twintigduizend toeschouwers en werd gebruikt voor gladiatorengevechten en andere spectaculaire shows.

Tip: de uitgang/entree bij het amfitheater is een stuk minder bekend. Hier kun je ook tickets kopen, maar sta je doorgaans niet of veel minder lang in de rij.

Pompeii

#9 Teatro Grande

Het grote theater van Pompeii bood plaats aan ongeveer vijfduizend mensen en werd gebruikt voor toneelvoorstellingen en muziekoptredens. Het is een prachtig voorbeeld van Romeinse bouwkunde en geeft een goed beeld van hoe culturele evenementen in de oudheid werden georganiseerd. Direct ernaast vind je ook een kleiner theater.

Pompeii

Pompeii of Herculaneum?

Moet je kiezen tussen Pompeii en Herculaneum? Dat is lastig, want beide steden bieden een fascinerende blik op het leven in de Romeinse tijd, maar ze bieden elk hun eigen ervaring. Toch denken wij wel een afweging en een aanbeveling te kunnen doen, als je echt een keuze wilt maken.

Pompeii is de bekendste en grootste van de twee. Hier krijg je een compleet beeld van een Romeinse stad: van grote publieke ruimtes zoals het Forum en het Amfitheater tot straten met karrensporen en woonhuizen met prachtige fresco’s. De schaal van Pompeii is overweldigend en geeft je het gevoel dat je echt door een verloren stad loopt. Maar dat betekent ook dat een bezoek meer tijd kost. Je kunt gemakkelijk een volledige dag in Pompeii doorbrengen. Of zelfs twee. Vanwege de bekendheid van Pompeii is het hier doorgaans ook drukker.

Herculaneum is kleiner, maar minstens zo indrukwekkend. Deze stad ligt net iets verder van de vulkaan en werd niet bedolven door as, maar door een dikke laag vulkanische modder. Waar in Pompeii huizen door het vulkanisch gesteente soms werden verwoest, werden in Herculaneum de gebouwen en zelfs organische materialen uitzonderlijk goed geconserveerd. In Herculaneum zie je houten deuren, meubels en zelfs voedselresten, terwijl die in Pompeii verloren zijn gegaan. De huizen en fresco’s zijn vaak in een betere staat. Door de compactheid van de site kun je Herculaneum in een halve dag ontdekken, wat het een goed alternatief maakt als je minder tijd hebt of niet van grote drukte houdt.

Als je tijd hebt, zijn beide plaatsen de moeite waard, en ze vullen elkaar goed aan. Pompeii laat je de grootsheid van een Romeinse stad zien, terwijl Herculaneum juist focust op de details van het dagelijkse leven van de elite. Maar als je er maar één kunt bezoeken, zouden wij persoonlijk kiezen voor Pompeii vanwege de enorme schaal. Deze locatie vangt wat ons betreft het meest het gevoel door een enorme stad uit de Romeinse Oudheid te wandelen.

Pompeii

Combineer Pompeii en Vesuvius

Een bezoek aan Pompeii is niet compleet zonder de Vesuvius zelf te zien, de vulkaan die verantwoordelijk was voor de ondergang van de stad. Deze imposante berg torent nog steeds dreigend boven de regio uit en is tegenwoordig een nationaal park. Je kunt de Vesuvius beklimmen en vanaf de kraterrand niet alleen in de diepe vulkaankrater kijken, maar ook genieten van een panoramisch uitzicht over de Baai van Napels.

Veel reizigers combineren een bezoek aan Pompeii met een tocht naar de Vesuvius. Je start meestal in Pompeii, waar je de ochtend doorbrengt om de stad te verkennen. In de middag reis je naar de vulkaan. Vanaf de parkeerplaats op ongeveer duizend meter hoogte wandel je in twintig tot dertig minuten naar de kraterrand. Het pad is niet zwaar, maar de ondergrond is zanderig en vol losse stenen, dus stevige schoenen zijn een must.

Je kunt de combinatie zelf regelen met de auto of het openbaar vervoer, maar er zijn ook georganiseerde tours die Pompeii en de Vesuvius in één dag combineren. Deze tours zorgen voor het vervoer tussen de sites en bieden soms gidsen aan. Hoewel de combinatie een indrukwekkende ervaring is, kan het ook intensief zijn, vooral op warme dagen. Neem voldoende water mee, zorg voor een zonnehoed of pet en smeer je goed in.

Budgettip: toegang tot de Vesuvius en Pompeii zijn beide inbegrepen in de Naples Pass.

Pompeii

Praktische tips voor Pompeii

Hoe kom je in Pompeii?

Pompeii bereiken is gelukkig heel eenvoudig, of je nu met het openbaar vervoer, de auto of een georganiseerde tour reist. De Circumvesuviana-trein is de handigste optie als je vanuit Napels of Sorrento komt. Deze trein stopt bij het station ‘Pompeii Scavi – Villa dei Misteri’, op een paar minuten lopen van de hoofdingang. Een enkeltje kost maar een paar euro, en de treinen rijden regelmatig.

Geen zin om zelf alles te regelen? Overweeg een georganiseerde tour. Die vertrekt vaak vanuit Napels, Sorrento of zelfs Rome en combineert vervoer, toegangskaartjes en soms een gids. Het kost iets meer, maar je hebt geen gedoe met plannen en overstappen.

Reis je met de auto? Dan kun je Pompeii bereiken via de snelweg A3. Neem de afslag Pompeii Ovest en je bent er zo. In de buurt van het park vind je diverse parkeerplaatsen, maar deze zijn vaak duur en snel vol.

Parkeren voor campers: Als je met een camper reist, zijn er speciale camperplekken en campings vlakbij de ingang van Pompeii. Deze zijn best prijzig. Wij vonden een praktische parkeerplaats voor onze camper (voor maar € 4 per dag) direct naast Pompeii bij de entree bij het amfitheater. Navigeer hiervoor naar Piazza San Giovanni XXIII of kijk op de app Park4Night naar #322705 (wat overigens dezelfde is als #389870, want het is een vrij grote parking).

Wat kost een ticket naar Pompeii?

Een ticket voor Pompeii kost €18 voor volwassenen. Jongeren tussen achttien en vijfentwintig jaar met een EU-paspoort betalen slechts €2, en kinderen onder achttien mogen gratis naar binnen. Wil je de Villa dei Misteri en andere extra plekken bezoeken? Kies dan voor een uitgebreider ticket, dat net iets meer kost.

Budgettip: toegang tot Pompeii is inbegrepen in de 3-daagse Naples Pass. Ook openbaar vervoer, Herculaneum, Vesuvius, Paleis van Caserta en de meeste musea in Napels zijn inbegrepen.

Koop je ticket in het hoogseizoen het liefst vooraf online via de officiële Pompeii-website. Zo kun je de rij bij de kassa overslaan en meteen naar binnen. In het hoogseizoen is bovendien relevant dat er sinds november 2024 een dagelijks maximum aantal bezoekers geldt en tickets dus uitverkocht kunnen zijn. Wij bezochten het in het laagseizoen en konden moeiteloos en zonder wachten een ticket kopen bij de ingang.

Budgettip: op de eerste zondag van de maand is de toegang gratis, zoals voor veel staatsmusea in Italië. Dit is ideaal als je met een groter gezin reist of een beperkt budget hebt, maar houd wel rekening met lange wachtrijen en veel bezoekers.

Bezoek met of zonder gids?

Pompeii is enorm, en zonder gids kan het lastig zijn om te begrijpen wat je precies ziet. Natuurlijk kun je zelf rondlopen met een plattegrond, maar een gids voegt echt iets toe. Die vertelt verhalen over hoe de inwoners hier leefden, wat bepaalde fresco’s betekenen en waarom sommige huizen zo indrukwekkend groot zijn. Een rondleiding van twee uur met gids kost ongeveer €15 tot €20 per persoon en is het geld meer dan waard.

Liever geen gids? Een audiogids of een goede app is een prima alternatief. Hiermee bepaal je je eigen tempo, terwijl je toch wat achtergrondinformatie krijgt.

Voor ons tijdens een bezoek met kleine kindjes was het gebruik van de app een betere optie. Zo konden we op ons eigen tempo rondlopen en rekening houden met de behoefte van dreumes en peuter. Alle jonge ouders weten dat dit al uitdaging genoeg is zonder ook nog een gids bij je te hebben.

Tip: gebruik ChatGPT om je door Pompeii te leiden! Tijdens ons bezoek vond ik de informatie in de officiële app niet altijd handig of zelfs incompleet. Ik vroeg dan ChatGPT me wat meer te vertellen over de betreffende plek of ik stuurde een foto en vroeg wat ik daar zag. Voor ouders kan het bovendien handig zijn om ChatGPT gelijk te vragen om kidsproof informatie. Zo kon ik onze peuter gelijk op haar niveau vertellen over de vulkaan, de straten, de villa’s, etc.

Hoe lang heb je nodig voor Pompeii?

Hoeveel tijd je nodig hebt, hangt er natuurlijk van af hoe uitgebreid je alles wilt zien. In een dagdeel kun je de hoogtepunten bekijken, zoals het Forum, het Amfitheater en de Via dell’Abbondanza. Wil je meer details ontdekken, zoals de badhuizen, het bordeel en veel verschillende villa’s? Trek dan zeker een volle dag uit. Voor échte liefhebbers kan een hele dag zelfs nog te kort voelen. Zo hebben mijn ouders Pompeii zelfs in twee dagen bezocht.

Plan slim en begin vroeg om de drukte en in de zomer de ergste hitte te vermijden. Eindig niet te laat, want het terrein is uitgestrekt en je wilt niet verdwalen als het bijna sluitingstijd is. Houd er ook rekening mee dat de opengestelde villa’s en gebouwen eerder kunnen sluiten dan het park. Het is handig om vooraf de openingstijden op de officiële website te checken.

Wat neem je mee naar Pompeii?

Een goede voorbereiding voor Pompeii is niet heel ingewikkeld, maar kan je bezoek wel prettiger maken. Draag bijvoorbeeld comfortabele schoenen, want je loopt over ongelijk geplaveide straten en soms losse stenen. Vergeet in de zomer liever niet een hoed of pet, zonnebrandcrème en een hervulbare waterfles mee te nemen. Gelukkig zijn er op meerdere plekken waterpunten waar je je fles kunt vullen, dus je hoeft geen liters water mee te sjouwen.

Wij raden je ook aan om zelf je eten en drinken mee te nemen. Binnen het park zijn een paar restaurants en cafés, maar deze staan niet bekend om hun goede eten of schappelijke prijzen. Een simpele snack kan je zomaar het dubbele kosten. Neem daarom liever zelf je lunch en snacks mee.

Er zijn genoeg rustige plekken in het park waar je even kunt pauzeren. Vergeet niet om je afval mee te nemen, want prullenbakken zijn schaars. Na je bezoek kun je eventueel in het moderne Pompeii terecht voor een echte Italiaanse maaltijd in een lokaal restaurant. Houd er rekening mee dat het prijsniveau zo vlakbij deze toeristentrekpleister hoger ligt dan in de rest van Italië.

Zo bezoek je Pompeii met kinderen

Pompeii met kinderen kan een geweldige ervaring zijn, maar het vergt wel wat extra moeite. Iedere ouder zal herkennen dat het wel wat inspanning vraagt om kinderen door een grote attractie als deze heen te loodsen. Daarom geven we graag wat praktische tips.

Een kinderwagen meenemen wordt over het algemeen afgeraden. Het is echter wel degelijk mogelijk, maar verwacht geen soepele rit. Hoewel er speciale wandelpaden zijn aangelegd voor rolstoelen en kinderwagens, zijn deze niet altijd even vlak. Een draagzak is vaak handiger, vooral op de ongelijke stukken. Maar als je net als wij een dreumes hebt die een draagzak weigert, is het toch erg fijn die kinderwagen bij je te hebben.

Voor kinderen is er op de plattegrond een speciaal kidsmuseum aangegeven. Wij zijn daar niet geweest, want onze dag was voor de kindjes al druk en vol genoeg. Maar het kan een leuke afwisseling zijn voor jonge bezoekers.

Zorg in ieder geval voor genoeg pauzes, snacks en water. Er zijn genoeg plekken om even te stoppen en te zitten. Wij hebben onze kindjes ook vaak genoeg op een rustigere plek, zoals een plein of grotere tuin, even laten spelen en rondrennen.

Verspreid over het archeologisch park zijn er meerdere Baby Points te vinden. In deze kleine huisjes kun je in alle rust je baby verschonen of voeden. Op de kaart die je bij je ticket krijgt, staan deze aangegeven.

Probeer niet alles te willen zien, maar kies een paar hoogtepunten uit. Wij hebben misschien niet eens de helft van Pompeii gezien, maar wel de grote highlights. Daarmee hebben we alles uit ons bezoek gehaald wat we wilden.

De afgietsels van de lichamen kunnen indrukwekkend zijn, dus bereid kinderen voor door uit te leggen wat ze gaan zien. Het zijn bijvoorbeeld niet echt de lichamen, maar beelden (afgietsels) ervan. Of houd ze daarvan liever weg, als je denkt dat het te vervelend voor ze is om te zien.

Pompeii

Meer (en gratis) opgravingen bij Napels

De regio rond Napels barst van de Romeinse geschiedenis, allemaal prachtig bewaard gebleven door het vulkanische as van de Vesuvius. Naast Pompeii vind je hier een schat aan archeologische plekken die minstens zo fascinerend zijn. Een aantal zijn zelfs helemaal gratis en liggen buiten de gebaande toeristenpaden.

#1 Herculaneum

Herculaneum is een kleinere, intiemere tegenhanger van Pompeii, maar minstens zo indrukwekkend. Waar Pompeii onder een dikke laag as bedolven werd, werd Herculaneum overspoeld door een modderstroom. Hierdoor zijn niet alleen de gebouwen goed bewaard gebleven, maar ook houten deuren, meubels en zelfs etages van huizen. Dat zie je in Pompeii niet meer terug.

Een van de hoogtepunten is het Huis van de Herten, een villa met een prachtig uitzicht op zee en elegante beeldhouwwerken. De kleuren van de fresco’s zijn hier nog opvallend helder, en je vindt er mozaïeken die bijna lijken alsof ze gisteren zijn gelegd. Doordat Herculaneum compacter is dan Pompeii, kun je alles in een halve dag bekijken. En het beste? Het is er vaak een stuk rustiger, waardoor je de tijd hebt om alles op je gemak in je op te nemen.

#2 Archeologisch Museum van Napels

Wil je echt alles uit je bezoek aan Pompeii of Herculaneum halen, dan kun je niet om het Archeologisch Museum van Napels heen. Hier liggen de mooiste vondsten uit beide steden, van gigantische standbeelden tot verfijnde mozaïeken. Veel van de originele fresco’s en kunstwerken zijn naar het museum gebracht om ze te beschermen tegen weersinvloeden.

Een van de meest indrukwekkende stukken is het beroemde mozaïek van Alexander de Grote, afkomstig uit het Huis van de Faun in Pompeii. Het detail en de kleur zijn adembenemend. Ook het Geheime Kabinet trekt veel bekijks. Hier vind je erotische kunst uit de Romeinse tijd, wat natuurlijk wel bij bezoekers tot de verbeelding spreekt. Dit museum is groot, dus plan zeker een paar uur om alles goed te bekijken. Je vindt het in het centrum van Napels, makkelijk te bereiken met de metro.

#3 Villa Arianna en Villa Marcus

Net buiten Pompeii, in de wijk Castellammare di Stabia, liggen twee verborgen juweeltjes: Villa Arianna en Villa Marcus. Deze villa’s waren ooit de luxe buitenverblijven van rijke Romeinen, die hier de zomers doorbrachten met uitzicht op de Baai van Napels.

Villa Arianna is vernoemd naar een van de fresco’s die in de villa werd ontdekt, een prachtig kunstwerk dat Ariadne toont. De villa is heel groot en bevat indrukwekkende fresco’s met mythologische scènes en kleurrijke landschappen. Je kunt hier door verschillende kamers dwalen, van elegante ontvangstruimtes tot privévertrekken en badruimtes. De ligging op een heuvel met uitzicht op de baai maakt duidelijk waarom dit een gewilde locatie was.

Villa San Marco vonden we persoonlijk nog indrukwekkender. Deze villa is niet alleen groter, maar ook beter bewaard gebleven. Hier zijn nog prachtige mozaïeken en een grote peristyltuin te zien, omringd door zuilengalerijen. Het is extra leuk om te zien hoe opgravingen en restauraties hier nog steeds in volle gang zijn, waardoor je een gevoel krijgt van de voortdurende ontdekking van het verleden.

Wat deze villa’s extra bijzonder maakt, is dat ze minder druk bezocht worden dan Pompeï en Herculaneum, wat betekent dat je in alle rust kunt rondlopen en de details echt kunt waarderen. Wij waren hier tijdens ons bezoek (in het laagseizoen) zelfs de enige bezoekers. Bovendien is de toegang gratis, wat het tot een toegankelijk uitje maakt na eerdere dure tickets voor de bekende bezienswaardigheden.