Maak kennis met de inmiddels iconische must-visit in Marokko: Aït Ben Haddou! Dit lemen dorp dat op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat, is een van de meest fotogenieke plekken in het land. Het werd beroemd als filmlocatie van grote blockbusters en bekende series – hallo, Khaleesi in Game of Thrones! – en daarmee een toeristentrekpleister. Het is dan ook een prachtig voorbeeld van een authentiek lemen dorp met woestijnkastelen, eeuwenoude huizen en smalle straatjes. En dat allemaal met op de achtergrond van de dramatische pieken van het Atlasgebergte!
Nieuwsgierig geworden? Lees in deze blog meer over deze bijzondere bestemming in Marokko, waaronder heel veel praktische tips en de beste uitzichtpunten!
Waar ligt Aït Ben Haddou in Marokko?
Ait Ben Haddou ligt in vind je in het zuidoosten van Marokko, genesteld aan de voet van het Atlasgebergte. Het lemen dorp is gebouwd op een heuvel naast de Ounila-rivier. Daar wordt het omgeven door een ruig en adembenemend landschap met de besneeuwde bergtoppen van de Atlas op de achtergrond.
Ouarzazate is de dichtstbijzijnde grote stad en is maar een korte rit verwijderd. Het wordt vaak beschouwd als de poort naar de Sahara, omdat je vanaf hier naar het oosten rijdend uit komt in de Marokkaanse zandduinen. Als je met het openbaar vervoer in combinatie met de bekende grand taxi’s door Marokko reist, zal je ongetwijfeld in Ouarzazate uitkomen en vanaf daar een taxi kunnen nemen naar het lemen dorp.
Nog makkelijker? Je kan het dorp ook bezoeken tijdens een georganiseerde dagtrip vanuit Marrakech.
Waar Aït Ben Haddou bekend om staat
Aït Ben Haddou staat bekend als best bewaarde ksar van Marokko én vanwege die status als filmlocatie van veel bekende films en series. Die combinatie maakt het een van de meest populaire bestemmingen vlakbij Marrakech om te bezoeken – en terecht!
De best bewaarde ksar van Marokko
In alle reisgidsen en ook door UNESCO wordt Aït Ben Haddou geroemd als de mooiste ksar (of ighrem) van het land. Een ksar is een versterkt dorp, typisch voor Noord-Afrika, zo gebouwd om inwoners en hun goederen te beschermen. De versterking had Aït Ben Haddou nodig vanwege haar prominente locatie langs de oude karavaanroute tussen de Sahara en Marrakech.
De ksar van Aït Ben Haddou bestaat uit indrukwekkende kasba’s met daartussen smalle stegen. Deze sprookjesachtige woestijnkastelen zijn tegen een heuvel opgebouwd en hebben hoektorens die vaak bovenaan met motieven zijn versierd. De bouwwerken zijn gemaakt van leem, aarde en stro, en staan bekend om hun vermogen om extreme temperaturen te weerstaan. Helemaal bovenop de heuvel staat een graanopslag, ook weer omringd door verdedigingsmuren.
Aït Ben Haddou wordt gezien als het beste voorbeeld van deze Zuid-Marokkaanse architectuur. Om die reden staat het sinds 1987 op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Die UNESCO-status én de komst van veel filmmakers en daarmee weer toeristen hebben ervoor gezorgd dat het dorp in perfecte staat wordt gehouden. Daarmee is het uniek in Marokko!
Iconische filmset voor Hollywood
De filmindustrie heeft deze unieke en fotogenieke locatie omarmd, waardoor Aït Ben Haddou het decor werd voor vele internationale filmproducties. Films zoals ‘Gladiator’, ‘Lawrence of Arabia’ en ‘The Mummy’, maar ook scenes uit de populaire tv-serie ‘Game of Thrones’, zijn hier opgenomen.
Deze keuze is niet moeilijk te begrijpen. De authentieke, bijna tijdloze uitstraling van de ksar, maar ook aan de dramatische natuurlijke landschappen die het omringen, maken dit een ongeëvenaarde filmset. De rode lemen gebouwen tegen de achtergrond van de woestijn en het gebergte bieden een spectaculaire setting. Je waant je hier in een andere wereld, of dat nu het oude Rome is of de fantasiewerelden van Westeros.
Overnachten in Aït Ben Haddou
Kies je ervoor om te overnachten Aït Ben Haddou? Goede keus! Zo kan je deze bestemming ook bezoeken tijdens het mooiste ochtendlicht en zonder alle dagjesmensen.
De accommodatie Kasbah du Peintre heeft ons hart veroverd tijdens ons eerste bezoek aan Aït Ben Haddou. Je vindt deze prachtige, traditionele kasbah in het rustige dorpje Tamdaght, dus 3 kilometer noordelijker. In ruil daarvoor krijg je een fenomenaal uitzicht, een gastvrij onthaal, ’s avonds livemuziek en heel ruime kamers met een eigen zithoek.
Zoals de naam al doet vermoeden, schildert de eigenaar graag en is vrijwel ieder stukje muur bedekt met zijn schilderijen. Het uitzicht vanaf de balkons was prachtig, maar de gastvrijheid van de eigenaar en zijn familie zijn de echte reden waarom wij met een warm gevoel aan de kasbah terugdenken. De avond dat wij er sliepen, was er live muziek door de familie in de eetzaal bij het knapperende haardvuur. Een trommelles verder kenden wij het verschil tussen een Berber en Afrikaans trommelritme en konden we het ook nog eens nadoen. Alles klopt aan deze slaapplek!
Andere accommodaties in Aït Ben Haddou zelf:
#1 Riad Caravane is de meest geprezen en mooiste slaapplek in Aït Ben Haddou. Het hotel is erg stijlvol en alles is tot in de puntjes verzorgd. Er is bovendien een fijn buitenzwembad met ligbedden om in alle rust te genieten van de zon.
#2 Riad Paradise of Silence is een prachtige slaapplek met een al even prachtig buitenzwembad. In hun lovende reviews prijzen gasten de toplocatie, de mooie inrichting, het geweldige uitzicht, de fijne sfeer en het vriendelijke personeel.
#3 Kasbah El Hajja ligt niet naast of bij het oude dorp, maar in de historische ksar zelf. Het hotel heeft een prachtig dakterras met uitzicht over de stad, waar gasten met een verse muntthee worden verwelkomd. Ook het traditionele, Marokkaanse ontbijt is een heel groot pluspunt.
Geschiedenis van Aït Ben Haddou
De geschiedenis van Aït Ben Haddou gaat terug tot de elfde eeuw, toen hier voor het eerst werd gebouwd aan de verdedigingswerken van een ksar. Deze plek aan de karavaanroute van Marakech naar de Sahara had een strategische locatie, gelegen op een heuvel, aan een rivier en vlakbij de Tizi n’Tichka-pas, een van de weinige doorgangen door het Atlasgebergte.
Door de heen eeuwen wist Aït Ben Haddou deze cruciale handelspositie te behouden met een bloeiperiode in de zeventiende eeuw. Het grootste deel van de bebouwing die je nut zie, komt uit deze eeuw. Maar met de verschuiving van de handelsroutes verloor het dorp zijn belangrijke rol en woonden er steeds minder mensen.
Desondanks is het dorp goed bewaard gebleven en kreeg het in 1987 een status als UNESCO Werelderfgoed. Deze erkenning bracht een nieuwe golf van belangstelling met zich mee, niet alleen van toeristen maar ook van filmmakers, waardoor Aït Ben Haddou weer op de kaart kwam te staan. Nog altijd wonen er families binnen de ksar. Zij leven tegenwoordig niet meer van de handel, maar vooral van het toerisme.
Onze 10 tips voor Aït Ben Haddou
#1 Bezoek Aït Ben Haddou op een dagtrip vanuit Marrakech
Een dagtrip vanuit Marrakech naar Aït Ben Haddou is echt een aanrader voor een kort bezoek aan het dorp. Het is de snelste en makkelijkste manier om deze bekende bestemming te bezoeken, vooral als je maar beperkt de tijd hebt in Marokko.
Ja, het is een stukje rijden vanaf Marrakech, maar geloof ons: de route is adembenemend. Je rijdt dwars door het Atlasgebergte over een schitterende bergpas, de bekende Tizi n’Tichka. De kans is groot dat je excursie onderweg stopt bij de mooiste uitkijkpunten, dus houd je camera gereed. In Aït Ben Haddou zelf heb je eigenlijk niet heel veel tijd nodig. Het dorp is vrij klein maar oh zo mooi, dus een dagtrip is perfect.
#2 Nog leuker: maak een tweedaagse roadtrip via Aït Ben Haddou
Als je het ons vraagt, is er een nog leukere manier om Aït Ben Haddou te ontdekken: met een tweedaagse roadtrip. Huur een auto in Marrakech en rij door de indrukwekkende Atlas naar Aït Ben Haddou. Vergeet niet om een stop te maken bij de adembenemende kasbah in Telouet en die in Tamdaght – echt pareltjes die nog niet overspoeld zijn door toeristen.
Overnacht in Aït Ben Haddou zelf. Zo kun je vroeg in de ochtend, voordat de dagjesmensen aankomen, het dorp in alle rust verkennen. Die ochtendstilte in het dorp is op z’n mooist. Rijd daarna door naar Ouarzazate, waar je een bezoek kunt brengen aan de eeuwenoude kasbah of de iconische filmstudio’s. Geloof ons, deze tweedaagse trip vergeet je nooit meer.
#3 Bezoek Aït Ben Haddou in de vroege ochtend
Tijdens ons eerste én tweede bezoek aan Aït Ben Haddou kozen we ervoor om vroeg in de ochtend te gaan, en wat een goede beslissing was dat. De toeristenbussen met hun ladingen bezoekers laten nog op zich wachten, waardoor je het dorp bijna voor jezelf hebt.
In het zachte ochtendlicht ziet Aït Ben Haddou eruit alsof het rechtstreeks uit een sprookjesboek komt. Bovendien is het, zeker op hete dagen, een stuk aangenamer om in de ochtend te gaan. Je moet een beetje klimmen om bij de oude graanopslag op de heuveltop te komen voor dat adembenemende uitzicht, maar in de koelte van de ochtend is dat prima te doen. Later op de dag kan die klim door de hitte best pittig zijn. Een aanrader dus!
#4 Steek de rivier over bij de stapstenen
Er is sinds 2011 een handige voetgangersbrug die het oude dorp met het modernere deel verbindt, maar waar is het avontuur daaraan? Veel leuker is het om naar beneden naar de rivierbedding te gaan en daar de oversteek te maken, zoals van oudsher werd gedaan.
Het grootste deel van het jaar staat de rivier overigens droog en heb je niet eens kans op natte voeten. Wij waren er beide keren in de winter en hadden toen dus helaas geen droge rivierbedding. Je kan dan via de stapstenen naar de overkant. Toegegeven, een van ons eindigde met een natte sok, maar dat mocht de pret niet drukken.
Deze route biedt niet alleen een prachtige, bijna idyllische manier om naar het dorp te lopen, maar ook een mooi uitzicht. Vanaf de rivier heb je namelijk het beste uitzicht op de ksar die zich tegen de heuvel ontvouwt.
#5 Onthoud dat het dorp gratis te bezoeken is
Tijdens onze bezoeken aan Aït Ben Haddou hoorden we van verschillende kanten dat we moesten betalen om het dorp binnen te komen. Dat is helaas een bekende toeristenscam, waar je vooral niet in moet trappen.
Aït Ben Haddou is in principe gratis te bezoeken. Het is gewoon een dorp en geen museum of attractiepark. Alleen voor sommige kasbahs die je van binnen kan bezoeken, kan door de eigenaar een entree gevraagd worden. Dus, als iemand je probeert te overtuigen dat je bij de ingang moet betalen, weet dan dat dit niet klopt.
#6 Drink thee op een van de dakterrassen
Je kan Marokko niet verlaten zonder Marokkaanse muntthee – vrij sterke zwarte thee met munt en heel veel suiker – hebt gedronken en dat kan je dan net zo goed doen op deze geweldige locatie. Er gaat niets boven het drinken van een traditionele Marokkaanse muntthee terwijl je geniet van het uitzicht over Aït Ben Haddou.
We lezen wel eens de tip voor een specifiek dakterras, maar in onze ervaring hebben ze allemaal een prachtig uitzicht over de ksar. Voor 50 dirham (omgerekend nog geen 5 euro) kregen wij niet alleen onze drankjes geserveerd, maar ook een moment van rust bovenop de daken. Vanaf hier zie je pas echt hoe het dorp opgaat in het omliggende landschap, een uitzicht dat je niet wilt missen. Wij bestelden overigens een Marokkaanse muntthee voor haar en een koffie voor hem – laten we zeggen dat we bij de thee blijven de volgende keer.
#7 Eet een berber omelette naast de brug
Tijdens ons laatste bezoek aan Aït Ben Haddou vonden we een pareltje van een eettentje direct na de brug. Gerund door vrouwen, met een kleurrijke inrichting vol tapijten onder tentdoeken die voor welkome schaduw zorgen. Al bij de ingang werden we verwelkomd door het aanzicht van vrouwen die vers brood bakten in een authentieke berberoven – met brood dat tegen de randen van de heten oven wordt geplakt en daar dan bakt, een ervaring op zich.
We kozen voor de berber omelet, geserveerd pruttelend in een tajine met daarnaast dat versgebakken brood. Niet alleen was de omelet overheerlijk, maar met slechts 25 dirham (zo’n 2,5 euro) ook nog eens een koopje. Een absolute aanrader voor een authentieke smaakervaring.
#8 Bekijk Aït Ben Haddou vanaf de viewpoints
De omgeving van Aït Ben Haddou is ronduit spectaculair, en om die volledig op je in te laten werken, moet je echt de verschillende viewpoints bezoeken. Wij hebben ze allevijf uitgeprobeerd!
Allereerst is er het uitzichtpunt aan de overkant van de weg, ideaal voor wie vanuit Ouarzazate komt. Hier stopten we even met onze huurauto om het dorp in volle glorie te zien liggen tegen de heuvel – een perfect fotomoment. Onze tweede reis was met onze eigen camper en toen hebben we hier zelfs een nacht wildkamperend doorgebracht. Een beetje winderig was het wel, maar dat was het uitzicht meer dan waard.
Voor de avontuurlijker ingestelde bezoeker is er de klim naar de heuvel tegenover het dorp, die inspanning vergt maar beloont wordt met een panoramisch uitzicht. Vanaf de rivierbedding krijg je ook weer een uniek perspectief op Aït Ben Haddou, waarbij je het dorp voor je uitgevouwen ziet over de heuvel. Een absolute must is de klim naar de oude graanopslag op de heuveltop binnen het dorp, die een onvergetelijk en weids uitzicht biedt. En als je dan toch bezig bent, neem een pauze op een van de dakterrassen van de lokale cafés of restaurants voor nog een vijfde mooi zicht op het lemen dorp.
#9 Bezoek ook de onbekende kasbah in Tamdaght
Op slechts een steenworp afstand van Aït Ben Haddou ligt het minder bekende Tamdaght, waar de Kasbah Glaoui zich bevindt. Deze onbekende parel is een aanrader om ook in je route op te nemen, als je toch al Ait Ben Haddou bezoekt.
Vergeleken met de drukte van Aït Ben Haddou, voelde de Kasbah Tamdaght als een verborgen schat, bijna onaangetast door toerisme. De kasbah was ooit het domein van de invloedrijke Glaoui-familie, die ooit behoorde tot de rijkste ter wereld en controversieel werd door samen te werken met de Franse bezetters. Hun oude woestijnkasteel in Tamdaght is nu een indrukwekkende, deels vervallen ruïne.
Een lokale gids liet ons de ruïnes van binnen zien, waarbij hij ons veilig door de verweerde gangen en over uitkijkpunten leidde. Het was een bijzondere ervaring om door de oude hallen te lopen en de restanten van ooit een gigantische rijkdom te zien. Overigens werden ook hier ooit films opgenomen en onze gids vertelde vol trots daarin zelfs te hebben gefigureerd.
#10 Neem een kijkje in Ouarzazate
Na ons avontuur in Aït Ben Haddou en Tamdaght was Ouarzazate de volgende logische stop. Hoewel het stadje zelf absoluut niet de schoonheid van Aït Ben Haddou evenaart, heeft het toch een paar parels die een bezoek waard zijn.
Onze eerste trip bracht ons naar de kasbah van Ouarzazate, een prachtig woestijnkasteel dat helaas nu gesloten is voor restauratie na de aardbeving in september 2023. Tijdens onze tweede Marokkoreis deden we de filmstudio’s van Ouarzazate. De Atlasstudio’s staat bekend als een van de grootste ter wereld. Je wandelt door gigantische filmsets van klassiekers als ‘Gladiator’ en ‘Game of Thrones’, waar je je even in een authentiek berberdorp dan weer in een Chinese tempel en vervolgens een Egyptisch paleis waant.
