Stel je een dorp voor waar de huizen eruitzien alsof ze zo uit een sprookjesboek zijn gekropen. Welkom in Alberobello, een van de meest bijzondere bestemmingen in Italië. Dit charmante stadje in de regio Apulië staat wereldwijd bekend om zijn unieke trulli—witte huisjes met kegelvormige daken die nergens anders ter wereld in zulke aantallen te vinden zijn. Door de smalle straatjes slenteren voelt als een bezoek aan een openluchtmuseum waar alles fotogeniek is.
Alberobello is niet alleen een plaatje om te zien, maar ook een plek vol verhalen; van legendes over slimme belastingtrucs tot liefdesconflicten tussen twee broers. In deze gids lees je alles wat je moet weten voor een bezoek aan dit UNESCO-werelderfgoed.
Waar ligt Alberobello in Italië?
Alberobello ligt in het zuiden van Italië, in de regio Puglia (ook wel Apulië genoemd). De stad ligt in de provincie Bari, ongeveer vijftig kilometer ten zuidoosten van de stad Bari. Alberobello bevindt zich in de Valle d’Itria, een mooie vallei vol olijfgaarden, wijngaarden en amandelbomen. Dit gebied staat bekend om zijn kalkstenen ondergrond, die een belangrijke rol speelde in de bouw van de iconische trulli.
De naam Alberobello betekent letterlijk ‘mooie boom’ en verwijst naar het bos dat dit gebied ooit bedekte. In de loop der tijd maakten de bomen plaats voor landbouwgrond. De vruchtbare bodem bleek perfect voor het verbouwen van olijven en druiven, waardoor de regio al eeuwenlang een agrarisch centrum is.
Naast Alberobello zelf biedt dit deel van Puglia andere prachtige bestemmingen die de moeite waard zijn. Het nabijgelegen Locorotondo staat bekend om zijn witgekalkte huizen en smalle straatjes. Martina Franca trekt bezoekers met zijn barokke architectuur en elegante pleinen. Voor een dagje aan zee zijn Monopoli en Polignano a Mare populaire kustplaatsen met pittoreske oude stadjes en adembenemende uitzichten over de Adriatische Zee.
Wat Alberobello zo bijzonder maakt
Alberobello is wereldberoemd vanwege zijn trulli, witte huisjes met kegelvormige daken die nergens anders ter wereld in zulke aantallen voorkomen. De stad telt meer dan duizend van deze unieke bouwwerken. In 1996 werden ze toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst van UNESCO, waarmee hun culturele waarde werd erkend.
De trulli zijn gebouwd van kalksteen, zonder cement. Dit zogenaamde droge stapelwerk maakte het mogelijk de huizen snel af te breken en opnieuw op te bouwen. Volgens een populaire theorie deden boeren dit om belastingen op permanente gebouwen te vermijden. Wat wel vaststaat, is dat deze bouwstijl efficiënt en praktisch was, met dikke muren die zowel warmte als koelte vasthouden.
Veel trulli hebben symbolen op hun daken die verwijzen naar religie, astrologie of volksgeloof. Traditioneel werden deze met kalkverf aangebracht om de bewoners te beschermen tegen kwaad en om voorspoed te brengen. Inmiddels zijn er ook wat moderne symbolen toegevoegd die duidelijk niet authentiek zijn. De witte muren maken het geheel extra fotogeniek. Alberobello voelt daardoor als een openluchtmuseum waar bezoekers kunnen dwalen door smalle straatjes en binnen kunnen kijken in winkels, restaurants of musea die in trulli zijn gevestigd.
Korte geschiedenis van trulli en Alberobello
De geschiedenis van Alberobello en zijn trulli gaat terug tot de veertiende eeuw. De huisjes werden oorspronkelijk gebouwd als onderkomens en opslagplekken voor boeren en arbeiders. De overvloed aan kalksteen in de regio was de belangrijkste reden voor de specifieke bouwwijze. De platte stenen werden ter plaatse uit de grond gehaald tijdens het schoonmaken van velden voor landbouw. De boeren stapelden deze stenen op en gebruikten ze later als bouwmateriaal.
Bij de bouw werd geen cement gebruikt, zodat de huizen eenvoudig konden worden afgebroken en herbouwd. Een veelgenoemde theorie is dat dit werd gedaan om belastingheffing op permanente gebouwen te omzeilen. Alberobello groeide in de zestiende eeuw uit tot een landbouwcentrum met steeds meer trulli.
Vandaag de dag zijn de trulli van Alberobello niet alleen interessant vanuit architectonisch opzicht, maar vooral een onderdeel van het cultureel erfgoed. Dankzij de UNESCO-status uit 1996 zijn ze beschermd en internationaal bekend. Inmiddels zijn de trulli misschien wel de bekendste toeristentrekpleister in Zuid-Italië.
Zo bezoek je Alberobello
De trulli van Alberobello zijn grofweg verdeeld over twee wijken: het populaire Rione Monti in het zuiden en het rustigere Rione Aia Piccola in het noorden. Tussen deze twee heuvelachtige gebieden ligt het Largo Martellotta, een laaggelegen plein dat het hart van de oude stad vormt.
Rione Monti, wat letterlijk ‘bergwijk’ betekent, ligt op een heuvel en is het meest toeristische deel. Hier vind je de meeste trulli, vaak omgebouwd tot souvenirwinkels, bars en restaurants. Hoewel de winkels zich volledig richten op toeristen, vind je er naast de standaard toeristenspulletjes ook ambachtelijke en authentieke producten. Duik vooral een aantal winkels in om even rond te snuffelen, maar natuurlijk ook om een trullo van binnen te zien. De winkeleigenaren vertellen je met liefde over de lokale olijfolie, traditionele Puglia-fluitjes en meer.
Bezoek de Chiesa di Sant’Antonio, een kerk in trulli-stijl, en ontdek de Trullo Siamese. Bij deze dubbele trullo hoort het verhaal over twee broers die door een liefdesruzie hun familiehuis besluiten op te splitsen. Bekende straten zijn Via Monte Sabotino, Via Monte San Michele, Via Monte San Marco en Via Monte Nero die vanaf de Largo Martellotta de heuvel op leiden.
Tip: ga voor een panoramisch uitzicht over Rione Monti naar Belvedere Santa Lucia, te vinden op Google Maps als ‘Vista Panoramica dei Trulli’.
Rione Aia Piccola, wat ‘klein pleinwijk’ betekent, is rustiger en authentieker. Veel trulli hier worden nog steeds bewoond, waardoor het minder toeristisch aanvoelt. Desondanks vind je ook hier talloze B&B’s en souvenirwinkels in de oude bouwwerken. Bezoek hier Trullo Sovrano, de enige trullo met twee verdiepingen, die nu een museum is. Een leuke rustige trullo-straat is bijvoorbeeld Via Monte Calvario.
Hoeveel tijd heb je nodig in Alberobello?
Alberobello is compact en goed te verkennen in één dag. Met een paar uur kun je alles al zien. Neem de tijd om rond te dwalen, foto’s te maken en te lunchen op een terras. Als je ook musea wilt bezoeken en in alle rust wilt genieten, is een overnachting een aanrader. Vooral ’s avonds en in de vroege ochtend is het veel rustiger, als de dagjesmensen weg zijn. In de avond worden de trulli bovendien heel mooi verlicht en voelt Alberobello extra bijzonder.
Overnachten in een trullo
Een van de meest bijzondere manieren om Alberobello te ervaren is door te overnachten in een authentieke trullo. Veel van deze huisjes zijn omgebouwd tot comfortabele vakantiehuisjes, variërend van eenvoudige kamers tot luxe suites. De dikke stenen muren houden het in de zomer koel en in de winter behaaglijk warm. Veel accommodaties zijn voorzien van moderne gemakken zoals airconditioning en keukens, maar behouden hun historische charme.
De mooiste trullo-accommodaties in Alberobello:
#1 Trulli Holiday Albergo Diffuso biedt meerdere trulli’s aan in het oude centrum. Elke trullo heeft een gewelfd plafond en is prachtig ingericht met antiek meubilair. De huisjes hebben een gewelfd plafond en originele elementen van natuursteen, wat het fotogenieke plaatje compleet maakt.
#2 Trulli Antichi Mestieri is een van de populairste trulli-accommodaties in Alberobello. Er zijn meerdere trullo-huisjes te vinden verspreid over de oude stad. Ze zijn allemaal authentiek ingericht met natuurstenen muren. Erg prettig zijn ook de volledig uitgerichte keuken en zithoek.
#3 House of Apulia Mea is een particulier vakantiehuisje in een trullo. Met een eigen patio, houten balkenpafond, wit gekalkte muren en luxe details heeft deze trullo alles wat je wilt hebben. Hoewel je middenin de trullo-zone zit, staat het huisje in een verrassend rustig hoekje.
#4 Romantic Trulli heeft een heel sfeervolle inrichting met romantische details. Denk aan lichte tinten, gordijnen voor het bed en bakken vol bloemen voor de deur. Er is een heerlijk dakterras. Deze accommodatie scoort ontzettend hoge reviewcijfers en krijgt lovende reviews.
#5 Masseria Rosa Trulli Relais ligt buiten Alberobello, maar is toch een vermelding waard. Deze schitterende accommodatie is een traditionele masseria, een negentiende-eeuwse boerderij. Gasten overnachten in een authentieke trullo of de historische boerderij. Het scoort uitsluitend lovende reviews vanwege het buitenzwembad, de schitterende ligging in een kersenboomgaard en sfeervolle tuinen.
Beste reistijd voor Alberobello
De beste tijd om Alberobello te bezoeken is in het voor- en najaar, vooral in mei, juni, september en oktober. Dan zijn de temperaturen aangenaam, meestal tussen 20 en 25 graden, en is het minder druk dan in de zomer. Dit maakt het ideaal om de stad en de trulli in alle rust te verkennen.
In juli en augustus is Alberobello drukker, vooral met Italiaanse toeristen. Temperaturen kunnen boven de 30 graden stijgen. Festivals en avondactiviteiten zorgen in deze periode wel voor een levendige sfeer.
De winter is rustiger, met milde temperaturen tussen 10 en 15 graden. Wij waren er zelf in december en vonden Alberobello toen heerlijk rustig. De decembermaand brengt bovendien extra charme met kerstverlichting, lichtprojectjes en meer gezelligheid. Tussen kerst en nieuwjaar vind je een levende kerststal in Rione Aia Piccola.
Wil je wat extra gezelligheid tijdens je bezoek naar Alberobello? Richt dan op deze lokale festiviteiten en feestelijkheden:
- Sagra della Ciliegia Ferrovia (juni): Festival rondom de kersenoogst, met proeverijen en kraampjes.
- Festa di San Cosma e Damiano (juli): Religieus festival met processies, muziek en vuurwerk.
- Alberobello Light Festival (augustus): Trulli worden spectaculair verlicht met kleurrijke projecties.
- Festa dei Santi Medici (september): Religieus festival met optochten en muziek.
- Kerstperiode (december): Levende kerststal en kerstmarkten in een prachtig versierd Alberobello vol lichtjes en bijzondere lichtprojecties.