Rome barst van de beroemde highlights, maar wist je dat de stad ook vol zit met verborgen pareltjes? Van geheime doorgangen en mysterieuze kerken tot stille binnenplaatsen en ondergrondse paleizen – de Eeuwige Stad heeft zoveel meer te bieden dan alleen het Colosseum en de Trevifontein.
Leer meer over Rome buiten de gebaande paden, waar je kunt verdwalen in middeleeuwse steegjes, versteld staat van barokke kunst en historische verhalen ontdekt die je nergens anders hoort. Of je nu door een sleutelgat tuurt naar de Sint-Pieter, klassieke beeldhouwwerken bewondert in een verlaten palazzo of een kattenkolonie spot tussen oude tempelruïnes – in deze gids vind je de meest bijzondere verborgen plekjes van Rome. Perfect voor reizigers die verder willen kijken dan de beroemde bezienswaardigheden van Rome, of al eens eerder in de Italiaanse hoofdstad waren en klaar zijn voor origineel verrassingen.
Lees onze reisgids voor een onontdekt Rome en maak je klaar om het échte Rome te verkennen, weg van de gebaande paden!
Kaart van Rome buiten de gebaande paden
18 Onbekende Plekken in Rome
#1 Galleria Sciarra
De Galleria Sciarra is een juweeltje uit de late negentiende eeuw, ontworpen als winkelgalerij. Tijdens de Romereis met mijn middelbare school kwam ik hier voor het eerst en toen al viel mijn mond open. Vooral omdat je deze pracht hier niet verwacht. De galleria is namelijk een binnenplaats verstopt in een ander gebouw. Het heeft een hoge glazen overkapping en is aan twee kanten met de straat verbonden, dus je kunt hier gewoon vrij doorheen lopen.
Wat deze plek zo bijzonder maakt, zijn de muurschilderingen in jugendstil. De kleurrijke fresco’s laten figuren en thema’s zien zoals vrouwelijke deugden, moed en toewijding. Ooit was het bedoeld als ontmoetingsplek voor de elite, maar nu is de galerij vrij toegankelijk voor iedereen. Het ligt op een paar minuten lopen van de Trevifontein, maar trekt verrassend weinig toeristen.
#2 Santo Stefano Rotondo
Santo Stefano Rotondo is een van de meest unieke kerken in Rome vanwege haar ronde vorm, een ontwerp dat is geïnspireerd op het Heilig Graf in Jeruzalem. De kerk werd in de vijfde eeuw gebouwd en is gewijd aan Sint-Stefanus, de eerste christelijke martelaar. Deze architectuur met cirkels en een open middenruimte geeft de kerk een bijzondere uitstraling en maakt haar weer totaal anders dan de meeste basilieken in de stad.
Binnen word je geconfronteerd met ietwat gruwelijke fresco’s die de marteldood van heiligen afbeelden. Deze schilderingen uit de zeventiende eeuw zijn zo gedetailleerd dat ze een bijna encyclopedische weergave van martelmethoden bieden. Gelukkig was er tijdens mijn bezoek met mijn 3-jarige dochter een trouwdienst gaande, dus hebben we de fresco’s niet uitgebreid bestudeerd en de gruwelijkheden gemist.
#3 Thermen van Caracalla
De Thermen van Caracalla werden gebouwd in de derde eeuw na Christus onder keizer Caracalla. Ze waren de grootste openbare baden van hun tijd. Het complex bood ruimte aan duizenden bezoekers en omvatte baden met verschillende temperaturen, sportfaciliteiten, bibliotheken en tuinen. Naast hun praktische functie waren de thermen een sociale ontmoetingsplek waar mensen elkaar troffen om te ontspannen of te discussiëren.
Tegenwoordig geven de indrukwekkende ruïnes een goed beeld van de grandeur van het Romeinse badhuis. Als je eerder al het forum hebt bezocht, denk je misschien mooie ruïnes te hebben gezien. Maar je zult waarschijnlijk net als ik versteld zijn van deze gigantisch hoge bogen en restanten. Tijdens een bezoek zie je bovendien de resten van mozaïekvloeren en van de originele marmeren decoraties. De thermen liggen op loopafstand van het Colosseum en het Forum, maar trekken tot onze verbazing echt veel minder bezoekers. Hier konden wij daarom in alle rust ronddwalen en ons vergapen aan het Oude Rome, wat een heel andere ervaring is dan het bekende amfitheater en forum.
#4 Santa Maria sopra Minerva
Naast het Pantheon vind je de Basilica Santa Maria sopra Minerva, een van mijn favorieten in Rome. Het is een van de weinige kerken in gotische stijl en het diepblauwe plafond met sterren is uniek. De naam verwijst naar de resten van een Romeinse tempel gewijd aan de godin Minerva, die hier eerder zou hebben gestaan. In werkelijkheid stond die een paar meter verderop en was hier een ander bouwwerk te vinden. De huidige kerk werd gebouwd in de dertiende eeuw en is een van de weinige gotische bouwwerken in Rome.
Het haast saaie exterieur staat in contrast met het weelderige interieur met fresco’s, kleurrijke ramen en beelden van grote kunstenaars zoals Michelangelo. Een van de belangrijkste kunstwerken is Michelangelo’s ‘Christus de Verlosser’, te vinden naast het altaar. Ook ligt de heilige Catharina van Siena hier begraven. Voor de kerk staat een van Bernini’s meest bijzondere creaties: een olifantenbeeld met een Egyptische obelisk op zijn rug.
#5 Het sleutelgat van de Aventijn
Ik heb nog even of ik deze bezienswaardigheid in mijn lijstje met verborgen parels in Rome moest opnemen. Waar dit fotogenieke sleutelgat namelijk ooit een onontdekte plek is, stond hier tot mijn verbazing tijdens mijn laatste bezoek in december 2024 een complete rij! Toch vind ik dit nog altijd een pareltje dat je zeker niet mag missen.
Op de Aventijnheuvel vind je het mooiste sleutelgat van Rome, namelijk van de Priorij van de Maltezer Orde. Dit eenvoudige sleutelgat biedt een heel bijzonder zicht op de koepel van de Sint-Pietersbasiliek, perfect uitgelijnd en omlijst door een groene haag. Het uitzicht is zo opvallend en perfect dat het bijna lijkt alsof het bewust zo is ontworpen. Het is een korte wandeling vanaf de nabijgelegen Santa Sabina en Orangetuin, waar je een panoramisch uitzicht over de stad hebt.
#6 Passetto del Biscione
De Passetto del Biscione is een smalle overkapte steeg, vlak bij het Campo de’ Fiori. Deze passage verbindt het Piazza del Biscione met Piazza dei Satiri en brengt je even terug naar het middeleeuwse Rome. Deze van buiten onbeduidend ogende steegje heeft namelijk mooie fresco’s uit de zestiende eeuw op het gewelfde plafond. Inmiddels zijn ze wat vervaagd, maar dat draagt alleen maar bij aan de historische sfeer. In een nis staat een Mariabeeld, waar in de achttiende eeuw veel pelgrims een stop maakten.
De mysterie en het verborgen karakter van de Passetto del Biscione is overigens wel een stuk minder geworden. In 2024 kreeg het steegje bekendheid op instagram, toen een Rome-influencer op Instagram deelde over de passage. De video ging viral en trok een stroom bezoekers aan, van geïnteresseerde kunstliefhebbers tot toeristen op zoek naar een unieke selfieplek.
#7 Kapuzinergruft
De Kapucijnercrypte onder de kerk van Santa Maria della Concezione aan de Via Veneto is een van de meest macabere bezienswaardigheden in Rome. Deze crypte uit de zeventiende eeuw is namelijk versierd met de botten van meer dan vierduizend kapucijner monniken. De schedels, ribben en andere beenderen zijn zorgvuldig gerangschikt in geometrische patronen op muren en plafonds, wat een macaber maar tegelijkertijd indrukwekkend tafereel oplevert. Het doel van deze decoraties was om bezoekers te herinneren aan de vergankelijkheid van het leven en het belang van spiritualiteit. Je mag er binnen geen foto’s maken.
#8 Domus Aurea
De Domus Aurea, ofwel het Gouden Huis van Nero, is een ondergronds paleis waar ooit de extravagante keizer Nero woonde. Na de grote brand van Rome in 64 liet Nero dit luxueuze complex bouwen, compleet met gouden plafonds, mozaïeken en kunstmatige meren. Het paleis strekte zich uit over een enorm gebied, maar na Nero’s dood werd het grotendeels vernietigd door zijn opvolgers, die het als symbool van decadentie beschouwden.
Tegenwoordig kun je met een gids de ondergrondse overblijfselen verkennen. De goed bewaarde fresco’s, die later invloed hadden op renaissanceschilders, geven een prachtig beeld van de grandeur van het paleis. Moderne technologie, zoals virtual reality, wordt gebruikt om je een idee te geven van hoe de Domus Aurea er ooit uitzag. Het paleis ligt vlak bij het Colosseum, en is niet alle dagen van de week geopend. Het is verstandig om ruim te voren tickets te boeken, want ze zijn snel op. Tijdens mijn bezoeken aan Rome was het Gouden Huis bovendien vaak gesloten voor restauratie, dus check online of het wel geopend is.
#9 Museo Barracco
Het Museo Barracco is een verborgen schatkamer van klassieke kunst, verscholen aan de drukke Corso Vittorio Emanuele II. En misschien nog wel het leukste om een bezoekje laagdrempelig te maken: het is helemaal gratis!
Dit museum dankt zijn naam aan Giovanni Barracco, een negentiende-eeuwse aristocraat en verzamelaar van antieke kunst. Zijn collectie van Egyptische, Mesopotamische, Griekse en Romeinse kunstwerken schonk hij in 1904 aan de stad Rome. Het gebouw zelf is een elegant palazzo uit de renaissance en alleen al een reden om binnen te stappen. Vergeet vooral niet naar de fresco’s op het plafond te kijken en op de bovenste verdieping even het prachtige balkon op te stappen.
#10 Presepe dei Netturbini
Associeer je Rome niet per se met kerst? Wij tot voor kort ook niet. Tijdens ons laatste bezoek waren we er in december en was de stad gehuld in kerstsferen. Maar bij deze verborgen parel is dat het hele jaar door het geval. De Presepe dei Netturbini is namelijk de meest bijzondere kerststal in Rome en gedurende het hele jaar te bewonderen.
De kerststal is gemaakt door vuilnisophalers van de stad van materialen die ze tijdens hun werk tegenkomen. Deze unieke bezienswaardigheid ligt vlak bij het Vaticaan, in een ruimte aan de Via dei Cavalleggeri.
De stal werd in 1972 opgericht en is volledig met de hand gemaakt van gerecyclede materialen, zoals hout, metaal en glas. Elk detail, van de huizen tot de marktkramen, is met grote precisie door de werknemers uitgewerkt. Wat extra bijzonder is, is dat je niet alleen de geboorte van Christus ziet, maar ook het dagelijks leven in Bethlehem. De toegang is gratis, maar donaties worden gewaardeerd en helpen om dit unieke project in stand te houden.
#11 Chiesa di Sant’Ignazio di Loyola
Sant’Ignazio di Loyola is een van de meest indrukwekkende barokkerken van Rome en werd in de zeventiende eeuw gebouwd ter ere van Ignatius van Loyola, de oprichter van de jezuïetenorde. De kerk staat bekend om haar plafondfresco van Andrea Pozzo, een absoluut meesterwerk. De fresco creëert een illusie van een open hemel waarin Ignatius en andere jezuïeten naar het goddelijke worden geleid.
Eigenlijk is deze kerk sinds kort geen verborgen plekje meer te nomen. Omdat plafond goed te kunnen bewonderen zonder je hoofd te verdraaien, is in het midden van de kerk een grote spiegel geplaatst. Die spiegel is in 2024 meerdere keren viral gegaan op Tiktok en maakte de kerk tot een beroemdheid. Sindsdien komen hordes fans naar Rome speciaal voor hun ‘mirror selfie’. Er is tegenwoordig een aparte rij voor de spiegel en je moet betalen om daar je selfie te mogen maken. Overigens kun je ook een foto maken van het plafond of jezelf met het plafond zonder die spiegel. Maar dat is nou precies niet die viral tiktoktrend.
Veel fans vertrekken direct na het maken van hun selfie weer, maar dat is natuurlijk zonde. Het plafond en de barokelementen van de kerk zijn echt de moeite waard om goed te bekijken. Een uniek kenmerk is bijvoorbeeld ook de geschilderde ‘koepel’, een trompe-l’oeil die de illusie wekt van diepte. Omdat er geen geld meer was voor een echte koepel, schilderde Pozzo een verbluffend realistische vervanger.
#12 Case Romane del Celio
Als je buiten de gebaande paden wilt genieten van Romeinse oudheden, kan ik je deze verborgen parel als tip meegeven. Pas tijdens mijn zevende bezoek aan Rome kwam ik deze bezienswaardigheid tegen en ik raad je absoluut aan om niet zo lang te wachten. Verborgen onder de Basilica dei Santi Giovanni e Paolo op de Caelius-heuvel in Rome ligt een van de meest fascinerende archeologische vindplaatsen van de stad: de Case Romane del Celio. Dit complex met meer dan twintig kamers biedt een unieke blik in het oude Rome.
In de oudheid werden verschillende gebouwen op deze locatie samengevoegd door één eigenaar, vermoedelijk een welgestelde familie. De begane grond van de insula werd omgebouwd tot een residentie met kamers die rijkelijk waren versierd met fresco’s. Sommige van deze fresco’s zijn nog steeds te bewonderen en hebben mythologische scènes en decoratieve patronen die typerend waren voor de Romeinse kunst van die tijd.
In de vierde eeuw na Christus kreeg het complex een nieuwe bestemming. Volgens de overlevering woonden de martelaren Johannes en Paulus hier tijdens het bewind van keizer Julianus de Afvallige. Zij zouden hier zijn gemarteld en begraven vanwege hun christelijke geloof. Boven hun vermeende graf werd in de vijfde eeuw een basiliek gebouwd. Pas in de negentiende eeuw werden de Case Romane herontdekt door pater Germano di San Stanislao, die onder de basiliek op zoek ging naar sporen van de vroegchristelijke martelaren. Tot zijn verbazing vond hij een stelsel van meerdere kamers en indrukwekkende Romeinse fresco’s.
#13 Piccola Londra
Midden in Rome ligt een straat die je eigenlijk in Engeland zou verwachten: Piccola Londra. Deze verborgen wijk werd in het begin van de twintigste eeuw ontworpen door een architect die zich liet inspireren door de Engelse tuinwijken. De straat bestaat uit huizen met kleurrijke gevels, kleine voortuinen en smeedijzeren hekjes. Het is nogal een contrast met de rest van het Romeinse straatbeeld.
Piccola Londra was bedoeld als een exclusieve woonwijk voor de hogere middenklasse en straalt nog steeds een rustige, bijna dorpse sfeer uit. Nog altijd is het een gewone woonstraat. Je vindt Piccola Londra in de wijk Flaminio, niet ver van het MAXXI-museum voor moderne kunst. Daarmee ligt het wel ietwat buiten het centrum.
#14 Tiber-eiland
Tiber-eiland is een druppelvormig eiland midden in de rivier de Tiber, dat al sinds de oudheid een belangrijke rol speelt in de stad. Het eiland kreeg zijn religieuze betekenis in de derde eeuw voor Christus, toen er een tempel werd gebouwd voor Aesculapius, de god van genezing. Vandaag de dag is die functie nog steeds zichtbaar, want het eiland herbergt het Fatebenefratelli-ziekenhuis en de Basilica di San Bartolomeo.
Het eiland is via twee historische bruggen te bereiken: de Ponte Fabricio, gebouwd in 62 voor Christus en nog volledig intact, en de Ponte Cestio, die het eiland verbindt met Trastevere. In de zomer verandert Tiber-eiland in een culturele hotspot met openluchtfilms, markten en muziek.
#15 Teatro Marcello
Teatro Marcello is een van de oudste en best bewaarde theaters van Rome, gebouwd in opdracht van Julius Caesar en voltooid door keizer Augustus in 13 voor Christus. Dit theater bood plaats aan zo’n vijftienduizend toeschouwers en was een belangrijke plek voor culturele evenementen zoals toneelstukken en muziekvoorstellingen.
Wat het theater bijzonder maakt, is dat het na de val van het Romeinse Rijk werd hergebruikt. In de middeleeuwen werden de bovenste verdiepingen omgebouwd tot een fort, en in de zestiende eeuw werden er woonhuizen op gebouwd die er vandaag de dag nog staan. Het theater ligt in een rustige omgeving dicht bij het beroemde Colosseum en is omgeven door oude pilaren en restanten van tempels. Hoewel je het theater zelf niet kunt betreden, is het zeker de moeite waard om er langs te wandelen en je in te beelden hoe het er tweeduizend jaar geleden uitzag.
#16 Kattenforum Largo di Torre Argentina
Largo di Torre Argentina is een bijzondere plek waar archeologie en dierenliefde samenkomen. Op dit plein liggen de overblijfselen van vier tempels uit de derde en tweede eeuw voor Christus, waarvan de precieze namen en functies nog steeds een raadsel zijn. Deze tempels horen bij de oudste Romeinse structuren die je in de stad kunt vinden. Ook was dit plein het toneel van de moord op Julius Caesar in 44 voor Christus.
Wat Largo di Torre Argentina echt uniek maakt, is de kattenkolonie die hier woont. Tussen de ruïnes zwerven tientallen katten die worden verzorgd door vrijwilligers. De ondergrondse opvangruimte, die je kunt bezoeken, is een toevluchtsoord voor de zwerfkatten van Rome. Als je geïnteresseerd bent, kun je een donatie doen of zelfs een kat adopteren op afstand. Het plein ligt op loopafstand van het Pantheon.
#17 Porta Alchemica op Piazza Vittorio Emanuele II
De Porta Alchemica, of Alchemistenpoort, is een fascinerend overblijfsel uit de zeventiende eeuw. De poort was ooit onderdeel van de villa van Massimiliano Palombara, een markies die bekendstond om zijn interesse in alchemie.
Volgens een legende ontving Palombara ooit een alchemist die beweerde de steen der wijzen te hebben ontdekt. Toen de alchemist de volgende ochtend spoorloos verdwenen was, liet hij een reeks mysterieuze symbolen achter die Palombara in de poort liet graveren. Deze symbolen, samen met Latijnse inscripties, zouden aanwijzingen bevatten voor het geheim van alchemie. De poort staat nu in het park op Piazza Vittorio Emanuele II en trekt bezoekers die gefascineerd zijn door haar mysterieuze geschiedenis.#18 Museo Napoleonico
Het Museo Napoleonico biedt een verrassend kijkje in het leven van Napoleon Bonaparte en zijn familie. Dit intieme museum ligt aan de Via di Ripetta, vlak bij Piazza del Popolo, en is ondergebracht in een elegant negentiende-eeuws palazzo.
De collectie werd in 1927 geschonken door graaf Giuseppe Primoli, een afstammeling van Napoleons broer Lucien, en bevat persoonlijke bezittingen, schilderijen, meubels en kostuums van de Bonaparte-familie. Elk object vertelt een verhaal over hun roerige verleden, van ballingschap tot hofleven. Hoogtepunten zijn onder andere portretten van Napoleon en zijn familie, rijk versierde juwelen en een collectie Franse empirestijl meubels.
Wat het museum zo bijzonder maakt, is de kleinschaligheid. Wij waren bovendien verrast om een paleis vol Napoleon-objecten op een plek als Rome te vinden De toegang is gratis en het museum ligt niet ver van het Pantheon.
#19 Galleria Colonna
De Galleria Colonna is een van de best bewaarde geheimen van Rome. Dit museum biedt een fascinerend inkijkje in het leven van de adellijke familie Colonna, die hier al sinds de vijftiende eeuw woont.
Het hoogtepunt is de Grote Zaal, een weelderige ruimte vol marmeren zuilen, gouden ornamenten en plafondschilderingen die doen denken aan het paleis van Versailles. De kunstcollectie is indrukwekkend en bevat werken van meesters zoals Carracci, Tintoretto en Bronzino. Bijzonder is ook het balkon, dat uitzicht biedt op de ruïnes van het Forum Romanum.
De familie Colonna bewoont nog steeds een deel van het paleis, wat het gevoel geeft dat je letterlijk een kijkje achter de schermen van de aristocratie krijgt. Omdat de galerij alleen op zaterdagen geopend is of op afspraak, is het slim om van tevoren een ticket te kopen.
#20 Galleria Doria Pamphilj
De Galleria Doria Pamphilj is een verborgen parel in het hart van Rome en een must-see voor kunstliefhebbers. Dit museum ligt aan de drukke Via del Corso, maar zodra je binnenstapt, voelt het alsof je een andere wereld betreedt.
Het zestiende-eeuwse paleis is nog steeds eigendom van de adellijke familie Doria Pamphilj en ademt geschiedenis en grandeur. De collectie bevat meesterwerken van kunstenaars als Caravaggio, Velázquez en Titiaan. Een van de hoogtepunten is het beroemde portret van paus Innocentius X, geschilderd door Velázquez, dat bekendstaat als een van de meest krachtige pausportretten ooit gemaakt. De zalen zijn rijkelijk versierd met spiegels, marmeren vloeren en plafondfresco’s, waardoor je het gevoel krijgt door een koninklijk paleis te lopen.
Een audiogids, ingesproken door een lid van de familie, voegt persoonlijke verhalen toe en maakt het bezoek nog boeiender. Het museum is dagelijks geopend.
#21 Palazzo Altemps
Palazzo Altemps is een elegante stadspaleis, verscholen vlak bij Piazza Navona. Dit vijftiende-eeuwse paleis maakt deel uit van het Nationaal Romeins Museum en is vooral bekend om zijn indrukwekkende collectie antieke beeldhouwwerken. Het gebouw zelf vinden wij nog veel indrukwekkender. Het is een kunstwerk op zich, met fresco’s, marmeren trappen en sierlijke plafonds die de grandeur van de renaissance weerspiegelen.
De collectie bevat onder andere Griekse en Romeinse sculpturen die ooit toebehoorden aan adellijke families zoals de Ludovisi’s. Blikvangers zijn de beroemde Ludovisi-troon en het beeld van de stervende Gallier, beide meesterwerken uit de klassieke oudheid. Het museum is overzichtelijk en compact. Toegang is inbegrepen bij het combiticket voor het Nationaal Romeins Museum, waardoor je het gemakkelijk kunt combineren met andere locaties zoals de Thermen van Diocletianus.
#22 Palazzo della Sapienza
Palazzo della Sapienza is een historisch gebouw dat eeuwenlang het hart vormde van de Universiteit van Rome, La Sapienza. De bouw begon in de zestiende eeuw en werd voltooid in de zeventiende eeuw, toen architect Francesco Borromini de prachtige Sant’Ivo alla Sapienza-kerk toevoegde aan het complex. Deze kerk is een architectonisch meesterwerk en staat bekend om haar unieke spiraalvormige koepel, die de ingenieuze stijl van Borromini perfect weergeeft. De kerk is open voor bezoekers, maar de rest van het complex is meestal alleen toegankelijk tijdens speciale open dagen.
#23 San Martino ai Monti
San Martino ai Monti is een verborgen parel op de Esquilijn, een van de oudste heuvels van Rome. De kerk zelf dateert uit de vierde eeuw en heeft door de eeuwen heen verschillende renovaties ondergaan, maar de echte ontdekking ligt verscholen onder de kerk.
Via een trap achter het altaar kom je in een bijzondere crypte die ooit deel uitmaakte van een Romeins thermencomplex. Na het verval van het badhuis werd de ruimte omgebouwd tot een overdekte markt en later tot een christelijke gebedsruimte. De geschiedenis is hier letterlijk in lagen te zien. De vloer van de crypte is nog steeds bedekt met originele mozaïeken. De toegang is helemaal gratis, en de locatie is zo verstopt dat je er vaak in alle rust kunt rondlopen.
