Palermo in Sicilië is een stad van contrasten. Tussen eeuwenoude kerken en drukke markten vind je schitterende paleizen, verborgen kloosters en sporen van de vele culturen die hier de afgelopen eeuwen hun stempel hebben gedrukt. De mix van Arabische, Normandische en barokke invloeden is nergens zo duidelijk als in de architectuur en de keuken.
Wandel door het oude centrum en ontdek pleinen met imposante fonteinen, steegjes vol street art en kerken waarvan het interieur je compleet overvalt. Van de schitterende mozaïeken in de Cappella Palatina tot de mysterieuze gangen van de Catacombe dei Cappuccini, Palermo barst van de indrukwekkende bezienswaardigheden.
Ook buiten het historische centrum valt er genoeg te ontdekken: van het uitgestrekte Parco della Favorita tot het turquoise water van Mondello Beach. Van barokke pracht tot kleurrijke street art en van drukke markten tot stille kloosters – dit zijn de plekken die je niet mag missen in Palermo.
Waar ligt Palermo in Italië?
Palermo ligt in het noordwesten van Sicilië, direct aan de Tyrreense Zee. De stad wordt omringd door bergen, met Monte Pellegrino als indrukwekkend herkenningspunt. Het is niet alleen de hoofdstad van Sicilië, maar ook het bruisende hart van het eiland, waar geschiedenis, cultuur en kust samenkomen.
Reizen naar Palermo is eenvoudig. Het Falcone-Borsellino Airport (PMO) ligt zo’n 35 kilometer buiten de stad. Vanaf daar brengt de shuttlebus van Prestia e Comandè je in ongeveer 50 minuten naar het centrum. Liever sneller? Een taxi of huurauto is ook een optie.
In de omgeving van Palermo valt genoeg te ontdekken. Op een kwartiertje rijden ligt Monreale, beroemd om zijn kathedraal vol gouden mozaïeken. Zin in strand en een sfeervolle kuststad? Cefalù ligt op een uurtje afstand. Voor natuur en avontuur zijn Lo Zingaro en Castellammare del Golfo perfect. Vanuit Palermo sta je zo midden in de mooiste Siciliaanse bestemmingen.
Waar Palermo om bekend staat
Palermo staat bekend als rauwe Italiaanse stad die je met al je zintuigen beleeft. Het is een plek waar eeuwenoude geschiedenis samenkomt met drukke markten, een unieke keuken en een zonnige kustlijn. Van indrukwekkende architectuur tot bruisende straatcultuur – dit maakt Palermo zo bijzonder.
Een smeltkroes van architectuur
Door de eeuwen heen hebben verschillende heersers hun stempel op Palermo gedrukt. Je vindt er een unieke mix van Arabisch-Normandische, barokke en neoklassieke bouwstijlen. De Kathedraal van Palermo is hier een perfect voorbeeld van: een indrukwekkend bouwwerk waar Arabische, Normandische en gotische invloeden samenkomen. Ook het Palazzo dei Normanni met de schitterende Cappella Palatina is een must-see. Slenter door de stad en je stuit op verborgen kloosters, sierlijke kerken en kleurrijke markten in eeuwenoude steegjes.
Authentieke straatmarkten
Als je écht de ziel van Palermo wilt voelen, moet je naar de markt. De bekendste zijn Mercato di Ballarò, Mercato della Vucciria en Mercato del Capo. Hier word je omringd door geuren van vers fruit, specerijen en gefrituurde lekkernijen, terwijl marktkramers luid hun waren aanprijzen. Het is chaotisch en wij raakten steeds weer totaal overprikkeld, maar het is desondanks heerlijk om doorheen te dwalen. Een tip: proef een vers gemaakte arancina (gevulde rijstbal) of een stuk sfincione (Siciliaanse pizza) terwijl je rondkijkt.
Een lokale keuken om je vingers bij af te likken
Palermo staat bekend als een paradijs voor foodies. De keuken is een mix van Italiaanse, Arabische en Spaanse invloeden, wat zorgt voor verrassende smaken. Je kunt hier genieten van iconische gerechten zoals pasta con le sarde (pasta met sardientjes, rozijnen en venkel), panelle (kikkererwtenpannenkoekjes) en natuurlijk de beroemde cannoli – knapperige rolletjes gevuld met zoete ricotta. Als je durft, probeer dan pani câ meusa, een broodje met gestoofde milt, een echte Palermitaanse klassieker!
Festivals en tradities
Palermo houdt wel van gezelligheid, en dat merk je niet alleen aan de gezellige terrassen, maar ook aan de vele festivals en religieuze feesten. Het bekendste is het Feest van Santa Rosalia in juli, waarbij de hele stad uitloopt voor processies, vuurwerk en straatfeesten ter ere van de beschermheilige van Palermo. Ook het Kerst- en Paasfeest worden hier uitbundig gevierd, met markten en traditionele lekkernijen. Wil je de stad op haar levendigst meemaken? Plan je bezoek dan rond een van deze evenementen!
Zon, zee en stranden
Palermo ligt aan de Middellandse Zee en biedt niet alleen een bruisend stadsleven, maar ook prachtige stranden. Spiaggia di Mondello is de favoriete plek van locals om te ontspannen, met helder water en een sfeervolle boulevard vol terrasjes. Liever wat rustiger? Dan is Capo Gallo een mooie plek om te wandelen en te genieten van de ruige Siciliaanse kust.
Waar te verblijven: leukste wijken van Palermo
Waar te verblijven in Palermo? Dat hangt helemaal af van wat voor soort reis je zoekt. Wil je wakker worden tussen eeuwenoude straatjes, ontbijten met een cappuccino in de ene hand en lunchen met een verse arancina in de andere? Of kies je liever voor een stijlvolle buurt met elegante hotels en gezellige pleinen? Misschien wil je juist ontsnappen aan de stadsdrukte en verblijven op een plek waar je ‘s ochtends zo het zand in stapt.
Centro Storico – Slapen tussen historie en markten
Wil je wakker worden in het hart van Palermo, tussen oude kerken, bruisende markten en smalle straatjes? Dan is het Centro Storico de perfecte plek. Hier loop je zo naar de kathedraal, ontdek je verborgen binnenplaatsen en proef je streetfood op de Ballarò-markt.
- Bastione Spasimo Boutique Hotel – Sfeervol hotel in een oud bastion, met een rustige tuin en een zwembad.
- Palazzo Natoli Boutique Hotel – Elegant palazzo met stijlvolle kamers, vlak bij de kathedraal.
- Palazzo Cartari – Klassiek en charmant hotel met hoge plafonds en antieke details.
- Casa Nostra Boutique Hotel & Spa – Luxe boutique hotel met een spa en een dakterras met uitzicht.
Politeama – Libertà – Stijlvol en centraal
Deze wijk is perfect als je iets meer rust zoekt, maar toch op loopafstand van het centrum wilt zitten. Brede boulevards, elegante gebouwen en volop winkels en cafés maken Politeama – Libertà een fijne plek om te verblijven.
- Ostello Bello Palermo – Levendig hostel met een bar, zonnige terrassen en een relaxte sfeer.
- Hotel Trinacria – Knus hotel met comfortabele kamers en een uitstekende ligging.
- Family Affair Luxury Rooms and Suites – Stijlvol boutique hotel met ruime, moderne kamers.
- Palazzo Genuardi – Historisch pand met authentieke details en een centrale ligging.
Mondello – Wakker worden aan zee
Liever strand dan stadsdrukte? In Mondello, op 10 kilometer van Palermo, slaap je vlak bij een prachtig wit zandstrand en gezellige boulevard vol visrestaurants en terrasjes.
- Domìa Boutique Hotel e Cucina – Stijlvol hotel met een tuin, zwembad en heerlijk restaurant.
- Unìco Boutique Hotel d’Arte – Luxe hotel vol kunst, met designkamers en een dakterras.
- B&B Mondello Design – Strak en modern, op een paar minuten lopen van het strand.
- Mongibello Palace B&B – Klassieke en charmante B&B met een sfeervol terras.
Toeristische kaart van Palermo
Wat te doen in Palermo
#1 De oude stad
Palermo’s oude stad is een doolhof van smalle straatjes, verborgen binnenplaatsen en eeuwenoude pleinen. Hier zie je de invloeden van Feniciërs, Romeinen, Arabieren, Normandiërs en Spanjaarden terug in de architectuur en het stadsleven. De sfeer is levendig, met overal kleine winkeltjes, pasticceria’s en straatverkopers die geroosterde kastanjes of verse granita verkopen. Wij keken echt onze ogen uit vanwege alle mooi gebouwen, typisch Italiaanse chaos en heerlijke mediterrane gezelligheid.
Wandel door de wijken La Kalsa en Il Capo en ontdek verborgen parels zoals kleine kloosters, oude paleizen en lokale markten. Piazza Pretoria en Piazza Marina zijn perfecte plekken om even te pauzeren met een espresso of een stuk sfincione (Siciliaanse pizza). De oude stad herbergt natuurlijk ook veel iconische bezienswaardigheden zoals de Kathedraal van Palermo en het Palazzo dei Normanni, maar het leukste is misschien wel om gewoon rond te dwalen en de stad op je in te laten werken.
Let op de straatnaambordjes: sommige zijn nog in het Arabisch of Joods, een herinnering aan Palermo’s multiculturele verleden.
#2 Chiesa del Gesù
De Chiesa del Gesù, ook bekend als Casa Professa, is een van de meest uitbundige barokke kerken van Palermo. Of misschien wel van Europa? We hadden over deze kerk al op instagram gehoord, dus deze bezienswaardigheid stond boven aan ons wensenlijstje van Palermo. En het stelde zeker niet teleur!
Van buiten oogt het gebouw vrij sober, maar stap naar binnen en je wordt overweldigd door een explosie van marmer en detail. De kerk werd in de zestiende eeuw gebouwd door de jezuïeten en staat vol met marmeren reliëfs, vergulde decoraties en indrukwekkende fresco’s.
Bijzonder is dat veel van de marmeren versieringen driedimensionaal zijn en letterlijk uit de muren lijken te groeien. We zagen letterlijk marmeren babybeentjes aan het plafond hangen bij de kleine engelen! Dit is het werk van de Siciliaanse beeldhouwer Giacomo Serpotta, die bekend stond om zijn dramatische en levensechte kunstwerken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kerk zwaar beschadigd door bombardementen, maar hij is volledig gerestaureerd en straalt nu weer in al zijn pracht.
Hoewel de kerk vooral indrukwekkend is vanwege dat marmerspektakel, is het ook de moeite waard om de plafondschilderingen te bekijken. Zoek naar de verborgen optische illusies in de fresco’s! Je zult zien dat sommige figuren lijken te zweven of bewegen, afhankelijk van waar je staat.
In tegenstelling tot de meeste andere kerken in Palermo is de toegang gratis. Je betaalt alleen voor het museum entree.
#3 Cattedrale di Palermo
De Kathedraal van Palermo is een bijzondere mix van bouwstijlen en dat is niet zonder reden. Dit bouwwerk uit 1185 is door de eeuwen heen meerdere keren aangepast, uitgebreid en zelfs deels herbouwd. Ooit was het een moskee, daarvoor een Byzantijnse kerk, en nu is het een van de indrukwekkendste kathedralen van Sicilië.
De buitenkant is door die geschiedenis nu een bonte verzameling van Arabische koepels, gotische torens en barokke versieringen. Wij vonden vooral dit interieur een spektakel om te zien. Niet eerder zagen wij zo’n vreemde mix van bouwstijlen, vormen en details in een kerk! Het interieur steekt daar naar onze mening wat saai bij af, maar ga vooral naar binnen om zelf je mening te vormen. De toegang is gratis.
Binnen liggen de tombes van verschillende Siciliaanse koningen, waaronder keizer Frederik II, die in de dertiende eeuw probeerde een brug te slaan tussen Europa en de Arabische wereld. Een bijzonder detail in de kathedraal vonden wij de meridiaanlijn op de vloer, een astronomisch instrument uit de achttiende eeuw. Door een kleine opening in het dak valt er dagelijks precies om 12 uur een zonnestraal op de lijn, waarmee vroeger de datum werd bepaald. Er staat een informatiebord naast om je precies uit te leggen hoe dit werkte.
Wil je een van de mooiste uitzichten over Palermo? Beklim dan de daken van de kathedraal. Vanaf hier zie je hoe de stad zich uitstrekt van de bergen tot de zee, met overal koepels, klokkentorens en markten die gonzen van het leven. Hiervoor heb je wel een ticket nodig.
#4 Piazza en Fontana Pretoria
Midden in het hart van Palermo ligt Piazza Pretoria, een plein dat zowel bewondering als gefluister oproept. In het midden staat de imposante Fontana Pretoria, een fontein die oorspronkelijk in Florence stond maar in de zestiende eeuw in honderden stukken werd vervoerd en hier opnieuw werd opgebouwd.
Wat deze fontein bijzonder maakt? De zestien beelden van naakte nimfen, goden en mythische figuren. Dat viel niet bepaald in de smaak bij de lokale monniken en nonnen, die hun klooster er recht naast hadden. De fontein kreeg al snel de bijnaam Piazza della Vergogna, oftewel het Plein van de Schaamte.
Rond het plein staan enkele van Palermo’s mooiste gebouwen, zoals het Palazzo Pretorio (het stadhuis), de Chiesa di Santa Caterina en een paar elegante stadspaleizen. Loop een rondje en let op de verschillende gezichtsuitdrukkingen van de standbeelden. Sommige lijken te grijnzen – alsof ze zich nog steeds vermaken met de ophef die ze eeuwen geleden veroorzaakten.
#5 Palazzo dei Normanni & Cappella Palatina
Het Palazzo dei Normanni, ook wel het Koninklijk Paleis genoemd, is een van de meest indrukwekkende gebouwen van Palermo. Oorspronkelijk gebouwd door de Arabieren in de negende eeuw, werd het in de elfde eeuw overgenomen door de Normandiërs en omgetoverd tot hun koninklijke residentie. Vandaag de dag is het de zetel van het Siciliaanse parlement, maar de echte reden om hierheen te komen is de Cappella Palatina.
Deze koninklijke kapel uit 1140 is een meesterwerk van Arabisch-Normandische architectuur. De binnenkant is een spektakel van goud en kleur, met oogverblindende Byzantijnse mozaïeken die Bijbelse taferelen uitbeelden. De beroemdste is de afbeelding van Christus Pantokrator, die met indringende ogen op je neerkijkt vanaf de koepel. Het plafond is minstens zo indrukwekkend, met houten panelen vol islamitische patronen. Dit is Palermo op zijn best: een plek waar culturen samensmelten tot iets unieks.
Neem de tijd om de details te bekijken. Het goud schittert anders afhankelijk van waar je staat, en als je goed kijkt, zie je kleine inscripties in het Arabisch tussen de decoraties. Dit is niet zomaar een kapel, dit is een geschiedenisboek in mozaïekvorm.
#6 Markten van Palermo
De markten van Palermo zijn een belevenis op zich. Zodra je een markt nadert, hoor je al het geschreeuw van de marktkramers die hun waar aanprijzen – een eeuwenoude traditie, bekend als de abbanniata. De bekendste markt is Ballarò, een chaotische verzameling van kraampjes met verse vis, groente, fruit en Siciliaanse lekkernijen. Wij vonden deze markt echt een genot om doorheen te lopen en het leek ook maar niet op te houden met al dat lekkers. Hier proef je het echte Palermo: arancini, gegrilde octopus en zoete cannoli, vers uit de hand van een lokale bakker.
Vucciria is een ander verhaal. Ooit de meest bruisende markt van de stad, is het tegenwoordig vooral een plek waar de geur van streetfood en de klanken van livemuziek de sfeer bepalen. Overdag is het er rustig, maar ‘s avonds verandert het in een openluchtfeest met tafels, bier en typisch Siciliaanse broodjes pani câ meusa, gevuld met gestoofde milt.
Dan is er nog Mercato del Capo, een markt vol geurige specerijen, stapels pistachenoten en kleurrijke citrusvruchten. Het is misschien de meest fotogenieke markt van de drie, met smalle straatjes en oude winkeltjes ertussenin. Ga vroeg in de ochtend voor de beste producten en geniet van de chaos terwijl de stad langzaam wakker wordt.
De Mercato delle Pulci is de sfeervolle antiekmarkt van Palermo, gelegen nabij de kathedraal. In dit korte straatje vind je meer dan twintig winkels die een grote variatie aan antieke voorwerpen aanbieden, variërend van curiosa tot waardevolle verzamelobjecten. Het is een ideale plek voor liefhebbers van vintage en antiek om unieke stukken te ontdekken, of om gewoon even lekker langs te struinen.
#7 Quattro Canti
Precies in het midden van het oude centrum van Palermo ligt Quattro Canti, het kruispunt waar de twee belangrijkste straten van de stad – Via Maqueda en Corso Vittorio Emanuele – elkaar snijden. Dit barokke plein werd begin zeventiende eeuw aangelegd en is volledig symmetrisch: vier identieke gevels, elk versierd met fonteinen, standbeelden en sierlijke balkons.
De decoratie volgt een vast patroon. Onderaan zie je fonteinen die de vier seizoenen voorstellen, daarboven staan de vier Spaanse koningen die ooit over Sicilië heersten en helemaal bovenaan prijken de beschermheiligen van de vier historische stadswijken. Het plein wordt ook wel Teatro del Sole genoemd, omdat de zon gedurende de dag steeds een andere gevel verlicht.
Ga er even staan en kijk omhoog – de perfectie in de architectuur is echt prachtig. En als je geluk hebt, hoor je een straatmuzikant gebruik maken van de fijne akoestiek.
#8 Teatro Massimo
Teatro Massimo is niet zomaar een theater. Het is nogal een understatement om te zeggen dat dit een imposante bezienswaardigheid is. We keken onze ogen uit, toen we vanaf Via Maqueda bij het theater kwamen! Dit is dan ook het grootste operagebouw van Italië en een van de meest indrukwekkende van Europa.
De bouw duurde 22 jaar en bij de opening in 1897 was heel Palermo in feeststemming. Het ontwerp is groots en klassiek, met een imposante zuilengalerij en een enorme koepel. Maar de echte magie zit binnenin, waar de akoestiek zo perfect is dat fluisteren op het podium moeiteloos hoorbaar is op de hoogste balkons.
De grote zaal is gedecoreerd met rood fluweel en bladgoud, en de plafonds zijn versierd met elegante schilderingen. Een leuk detail: in 1990 werd hier de beroemde slotscène van The Godfather Part III opgenomen.
Wil je een kijkje achter de schermen? Er worden dagelijks rondleidingen gegeven waarbij je zelfs op het podium mag staan en een blik kunt werpen in de kleedkamers. En als je de kans hebt, koop een kaartje voor een voorstelling – het lijkt ons een ervaring die je niet snel vergeet.
#9 La Martorana (Chiesa di Santa Maria dell’Ammiraglio)
Palermo zit vol verrassingen, en de Chiesa di Santa Maria dell’Ammiraglio – beter bekend als La Martorana – is er daar zeker een van. Deze kerk aan de Piazza Bellini is een mix van stijlen en culturen die perfect laat zien hoe Sicilië door de eeuwen heen een smeltkroes van invloeden is geweest. Byzantijnse mozaïeken, Normandische architectuur en barokke toevoegingen gaan hier naadloos in elkaar over. Het resultaat? Een van de mooiste en meest fascinerende kerken van de stad. In 2015 werd de kerk zelfs toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst, samen met andere Arabisch-Normandische monumenten in Palermo.
De kerk werd in 1143 gesticht door een Byzantijnse admiraal (of ammiraglio in het Italiaans), wat meteen de oorsprong van de naam verklaart. Hij bouwde het als dank voor Maria’s bescherming tijdens zijn zeereizen. Het oorspronkelijke gebouw had een typisch Byzantijnse structuur, maar in de zeventiende eeuw kreeg het een barokke upgrade, compleet met een nieuwe façade. Ondanks deze veranderingen zijn de oudste delen nog steeds adembenemend.
Binnen zijn de mozaïeken de absolute blikvanger. Zodra je naar boven kijkt, word je overweldigd door de gouden figuren die je vanaf de muren en plafonds aankijken. Samen met mijn peuterdochter bewonderde ik de vele details, waarbij de steren, bloemen en engelen bij haar favoriet waren. In de centrale koepel prijkt Christus Pantocrator, omringd door engelen en heiligen. Een bijzonder detail is het mozaïek waarop koning Rogier II te zien is, terwijl hij door Christus zelf wordt gekroond – een zeldzaam en krachtig politiek statement.
Een ander opvallend detail in de kerk zijn de Arabische inscripties op sommige zuilen. Dit is een overblijfsel uit de tijd dat Arabische ambachtslieden meewerkten aan de decoraties. De combinatie van Griekse mozaïeken, Latijnse inscripties en Arabische versieringen maakt deze kerk tot een unieke plek waar drie culturen samenkomen.
Extra tip: unieke kloosterbanketbakker I Segreti del Chiostro
Tegenover La Mortorana ligt nog een prachtige kerk en een nog veel mooier klooster, waar je een van Palermo’s verborgen parels vindt. Hier kun je namelijk Siciliaanse lekkernijen kopen bij de oude kloosterbakkerij! Of verborgen parel? Wij moesten er zelfs in de rij staan, dus heel onbekend is deze plek nou ook weer niet.
Achter de Santa Caterina ligt een oud klooster, I Segreti del Chiostro. Eeuwenlang bakten de nonnen hier de heerlijkste Siciliaanse gebakjes, niet voor zichzelf, maar vooral om te verkopen aan de buitenwereld. Inmiddels is het klooster opengesteld en kun je zelf proeven wat hier eeuwenlang in stilte werd bereid.
De toonbank ligt vol met perfect gevormde frutta Martorana (marsepeinen fruit) en andere gebakjes. De cannoli werden voor ons neus gevuld met ricotta en we mochten zelf kiezen of we er chocolade of pistache op wilden. De cannoli waren groter dan ons hand en we hadden er eigenlijk aan eentje genoeg met ons gezin. Bestel je favoriet, pak er een espresso bij en zoek een plekje in de rustige kloostertuin. Even ontsnappen aan de drukte van Palermo was nog nooit zo lekker.
Wil je ook de Santa Caterina verkennen? Beklim dan het dakterras voor een prachtig uitzicht over de stad. Zowel de kerk als het dakterras zijn alleen tegen betaling toegankelijk. De kloostertuin kun je gewoon betreden, zelfs als je niet iets zou bestellen bij de bakkerij.
#10 Monte Pellegrino
Monte Pellegrino torent hoog boven Palermo uit en wordt door veel locals beschouwd als de mooiste berg van Sicilië. Met zijn ruige rotsformaties en weelderige begroeiing biedt hij een spectaculair uitzicht over de stad en de azuurblauwe Middellandse Zee.
Maar Monte Pellegrino is meer dan alleen een mooi plaatje – hij heeft ook een belangrijke religieuze betekenis. Bovenop de berg ligt het heiligdom van Santa Rosalia, de patroonheilige van Palermo. Volgens de legende leefde ze als kluizenaar in een grot, waar haar stoffelijke resten in 1624 werden ontdekt. Kort daarna brak in Palermo de pest uit, en nadat haar botten door de stad waren gedragen, verdween de epidemie op mysterieuze wijze. Sindsdien wordt Santa Rosalia elk jaar op 15 juli geëerd met een groot feest en een processie door de stad.
De weg naar de top is een belevenis op zich. Je kunt met de auto omhoog of, voor de sportievelingen, te voet via de kronkelende Acchianata, een oude pelgrimsroute met prachtige uitzichten onderweg. Op de top kun je niet alleen het heiligdom bezoeken, maar ook genieten van het uitzicht over Palermo, de haven en de uitgestrekte kustlijn. Bij helder weer kun je zelfs de Eolische eilanden in de verte zien liggen.
#11 Orto Botanico di Palermo
Midden in de stad ligt een groene oase waar je even kunt ontsnappen aan de hectiek van Palermo: de Orto Botanico. Deze botanische tuin werd in 1789 opgericht en is sindsdien een paradijs voor plantenliefhebbers en rustzoekers. Op zo’n tien hectare groeien hier meer dan twaalfduizend plantensoorten van over de hele wereld, van torenhoge palmbomen tot exotische orchideeën.
Een van de meest opvallende plekken in de tuin is de grote, ronde vijver waarin verschillende waterplanten en lotusbloemen groeien. De monumentale kassen en het neoklassieke hoofdgebouw geven de tuin een historische en bijna aristocratische uitstraling. En let op de bomen: sommige zijn echt honderden jaren oud, zoals de indrukwekkende ficus met zijn gigantische wortels die als tentakels over de grond kronkelen.
Een leuk detail is dat de tuin ook een onverwachte bewonersgroep heeft: halsbandparkieten. Ooit ontsnapt uit volières, hebben ze hier hun eigen kolonie gevormd en vliegen ze vrolijk tussen de tropische bomen door. De Orto Botanico is de perfecte plek om even bij te komen van alle indrukken van de stad, terwijl je door een levende encyclopedie van planten wandelt.
#12 De paleizen van Palermo
Palermo is een stad vol schitterende paleizen en veel ervan zijn tegenwoordig te bezoeken als museum. Als groot liefhebber van de kitsch en pracht van historische paleizen is Palermo echt een walhalla voor mij!
Het bekendste is zonder twijfel het Palazzo dei Normanni, ooit de residentie van de Normandische koningen en nu de zetel van het Siciliaanse parlement. De echte schat hier is de Cappella Palatina, een kapel die je bijna verblindt met haar gouden Byzantijnse mozaïeken en gedetailleerde Arabische houtsnijwerk.
Niet ver daarvandaan staat Palazzo Chiaramonte-Steri, een gotisch paleis uit de veertiende eeuw met een grimmig verleden. In de zestiende eeuw was het namelijk het hoofdkwartier van de Spaanse Inquisitie. Bezoekers kunnen nog steeds de gevangenenkamers bekijken, waar angstaanjagende tekeningen en inscripties op de muren getuigen van een duister hoofdstuk in Palermo’s geschiedenis.
Wil je kunst en architectuur combineren? Dan is Palazzo Abatellis een must-see. Dit elegante gotische gebouw herbergt de Galleria Regionale della Sicilia, met als pronkstuk De Annunciatie van Antonello da Messina, een van de beroemdste schilderijen uit de Italiaanse Renaissance.
#13 Catacombe dei Cappuccini
De Catacombe dei Cappuccini zijn misschien wel de meest bizarre bezienswaardigheid van Palermo. Onder het Kapucijnenklooster liggen duizenden gemummificeerde lichamen in nissen langs de muren, sommige nog steeds gekleed in hun beste kleren. Wat begon als een laatste rustplaats voor monniken in de zestiende eeuw, groeide uit tot een plek waar ook rijke burgers en invloedrijke figuren begraven wilden worden. De droge lucht en speciale balsemtechnieken zorgden ervoor dat de lichamen opmerkelijk goed bewaard bleven.
Een van de bekendste is Rosalia Lombardo, een jong meisje dat in 1920 overleed. Dankzij een geheim balsemingsproces lijkt ze nog steeds te slapen, met haar wimpers zachtjes rustend op haar wangen. De catacomben zijn verdeeld in secties: mannen, vrouwen, kinderen, priesters en zelfs een aparte gang voor dokters. Een wandeling door deze gangen voelt surrealistisch – alsof de geschiedenis hier letterlijk stil is blijven staan. Foto’s maken is verboden, maar de indruk die deze plek achterlaat, vergeet je niet snel.
#14 De praalwagen van Santa Rosalia
Palermo houdt van grootse vieringen, en niets is zo spectaculair als het jaarlijkse Festino di Santa Rosalia. Elke zomer op 14 en 15 juli verandert de stad in een gigantisch feestterrein, met optochten, muziek en een eindeloze hoeveelheid streetfood. Het absolute hoogtepunt? De gigantische praalwagen die door de straten wordt getrokken.
Elk jaar krijgt de wagen een nieuw ontwerp, vaak versierd met beelden en symbolen die het verhaal van Santa Rosalia vertellen. Volgens de legende verdreef zij de pest uit Palermo in de zeventiende eeuw, en sindsdien is ze de beschermheilige van de stad. De processie begint bij het Palazzo dei Normanni en eindigt bij de boulevard Foro Italico, waar een spectaculaire vuurwerkshow de lucht verlicht. Tijdens de optocht zingen mensen traditionele liederen, gooien ze bloemen naar de wagen en wordt de sfeer steeds uitbundiger. Het is een van de mooiste momenten om Palermo te bezoeken, wanneer de hele stad samenkomt in een mix van devotie, feest en traditie.
Kom je niet naar Palermo in juli? De rest van het jaar kun je deze enorme praalwagen bewonderen in het park voor de kathedraal.
#15 De andere kerken van Palermo
Palermo barst van de kerken, en sommige zijn net zo indrukwekkend als de grote kathedraal, maar een stuk minder druk. Neem bijvoorbeeld de Chiesa di San Cataldo, met haar drie rode koepels die doen denken aan een oude moskee. Dit is een prachtig voorbeeld van Arabisch-Normandische architectuur uit de twaalfde eeuw. Vlak ernaast ligt het beroemde La Martorana, een kerk met adembenemende Byzantijnse mozaïeken. De mix van gouden mozaïeken en barokke versieringen maakt deze kerk tot een van de mooiste van Sicilië.
Wil je echte Siciliaanse barok zien? Dan is de Chiesa del Gesù een must. Binnenin is alles bedekt met marmeren versieringen, stucwerk en schilderingen die samen een overweldigend geheel vormen. Nog een verborgen parel is San Giovanni degli Eremiti, een oase van rust in het centrum van de stad. De kerk zelf is klein en eenvoudig, maar de omringende kloostertuin met palmbomen en sinaasappelbomen maakt het een perfecte plek om even te ontsnappen aan de drukte.
#16 No Mafia Memorial
Palermo en de maffia zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, maar de stad is gelukkig allang niet meer het bolwerk van de georganiseerde misdaad. In het No Mafia Memorial, gevestigd in het historische Palazzo Gulì aan de hoofdstraat Corso Vittorio Emanuele, krijg je een beeld van de impact van de maffia op Sicilië en de moedige strijd ertegen. Door middel van foto’s, video’s en ooggetuigenverslagen leer je over de moedige rechters, journalisten en gewone burgers die zich uitspraken tegen de maffia – vaak met gevaar voor eigen leven.
Het museum heeft geen stoffige vitrines, maar brengt de geschiedenis tot leven met aangrijpende verhalen en kunstinstallaties. Een van de meest indrukwekkende secties is gewijd aan de rechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino, die in de jaren negentig werden vermoord voor hun strijd tegen de Cosa Nostra. De entree is gratis en het museum is dagelijks geopend, behalve op dinsdag. Dit is geen typische toeristische attractie, maar een plek die je Palermo met andere ogen laat zien.
#17 Cassaro (Via Vittorio Emanuele)
De Cassaro, officieel Via Vittorio Emanuele, is de oudste straat van Palermo en loopt dwars door het historische centrum. Deze straat werd ooit aangelegd door de Feniciërs en later door de Romeinen geplaveid. Tegenwoordig is het een ontzettend gezellige en autovrije boulevard vol monumenten, winkels, terrassen en historische gebouwen.
Langs de Cassaro vind je enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden van Palermo. Je loopt langs de Kathedraal van Palermo, bewondert het imposante Palazzo dei Normanni en passeert de barokke symmetrie van Quattro Canti. Maar het leukste is misschien wel de sfeer. Hoewel de straat toeristisch is, stap je vanaf hier ook zo in het dagelijkse leven van de Palermitanen. Smalle steegjes leiden naar verborgen pleinen en kleine cafés waar je even kunt neerploffen met een espresso of een glas verse citroensap.
De Cassaro is overdag al gezellig, maar wordt in de avond pas echt magisch. Als de zon ondergaat en de oude gebouwen in een gouden gloed gehuld worden, is een wandeling hier pure romantiek.
#18 Porta Nuova en Porta Felice
Palermo is een stad van contrasten, en nergens zie je dat beter dan bij de twee indrukwekkende stadspoorten die de oude stad in- en uitleiden: Porta Nuova en Porta Felice. Porta Nuova, gelegen naast het Palazzo dei Normanni, werd in de zestiende eeuw gebouwd ter ere van keizer Karel V. De buitenkant is rijkelijk versierd met standbeelden en reliëfs die zijn militaire overwinningen uitbeelden. Kijk vooral omhoog naar de groteske, Moorse figuren die de poort bewaken.
Helemaal aan de andere kant van de Cassaro, bij de kust, staat de veel minder imposante Porta Felice. Deze poort werd in de zeventiende eeuw gebouwd en bood zeelieden en handelaren een statige entree tot de stad. In tegenstelling tot Porta Nuova, die bedoeld was om macht uit te stralen, is Porta Felice meer een elegante welkomspoort, genoemd naar Felice Orsini, de vrouw van de onderkoning.
Loop door deze poorten en bedenk dat je in de voetsporen treedt van koningen, kooplieden en avonturiers die Palermo door de eeuwen heen bezochten.
#19 De jachthaven van Palermo
De jachthaven van Palermo, beter bekend als La Cala, is een van de fijnste plekken in de stad om even tot rust te komen. Ooit was dit de belangrijkste haven van Palermo, waar handelaren en vissersboten af en aan voeren. Tegenwoordig liggen er vooral zeilboten en luxe jachten.
Langs de promenade staan palmbomen en bankjes waar locals graag zitten te kletsen of de zonsondergang bekijken. Zelf streken we neer op een fijn terras voor een glas witte wijn met uitzicht op de mooie zeilboten. Een heerlijk momentje in de zon tussen al het sightsee’en door!
#20 Palazzina Cinese
Aan de rand van Palermo, verstopt in het groene Parco della Favorita, staat een paleis dat zo uit een ander werelddeel lijkt te komen: de Palazzina Cinese. Dit kleurrijke bouwwerk werd aan het einde van de achttiende eeuw gebouwd als buitenverblijf voor koning Ferdinand III van Sicilië. Destijds was Europa in de ban van alles wat exotisch en ‘oosters’ was, en dat zie je terug in de architectuur.
Met zijn pagodedaken, sierlijke balkons en gedetailleerde fresco’s ademt de Palazzina Cinese de fantasie van die tijd. Binnen zijn de kamers nog bijna intact, met rijkelijk versierde muren, met de hand beschilderd behang en een ingenieus mechanisme waarmee de eettafel uit de vloer omhoog kwam, zodat de koning kon dineren zonder bedienden in de buurt.
Het paleis is nu een museum en biedt een bijzondere kijk op de luxe en extravagantie van de Siciliaanse koninklijke familie. De toegang is maar een paar euro, maar we zagen online dat het tijdens onze reis door Sicilië niet open was. Helaas is het Palazzina Cinese niet het hele jaar door geopend, dus je doet er goed aan dit even tevoren te checken.
#21 Spiaggia di Mondello
Op slechts twintig minuten rijden van Palermo ligt Spiaggia di Mondello, een van de mooiste stranden van Sicilië. Het azuurblauwe water, het zachte witte zand en de schilderachtige bergen op de achtergrond maken dit een favoriete plek voor zowel locals als toeristen. In de zomer liggen de stranden vol met zonaanbidders, kinderen die zandkastelen bouwen en zwemmers die verkoeling zoeken in de zee.
Mondello heeft een boulevard met kleurrijke liberty-stijl villa’s, kleine visrestaurants en ijssalons waar je de beste granita van de regio kunt proeven. In de vroege twintigste eeuw was dit een exclusieve badplaats voor de aristocratie, en veel van de elegantie uit die tijd is nog steeds zichtbaar.
Wil je iets actiefs doen? Huur een paddleboard, maak een boottocht langs de kust of wandel naar de ruige rotsformaties van Monte Pellegrino. Of, nog beter: plof gewoon neer op een strandstoel, bestel een Aperol Spritz en geniet gewoon van het uitzicht.
#22 Parco della Favorita
Aan de voet van Monte Pellegrino ligt Parco della Favorita, het grootste en groenste park van Palermo. Dit uitgestrekte natuurgebied werd in 1799 aangelegd door koning Ferdinand III van Bourbon, die de chaos van Napels ontvluchtte en in Palermo een veilig toevluchtsoord vond. Hij gebruikte het park als jachtgebied en experimenteerde er met exotische gewassen. Vandaag de dag is het dé plek waar locals komen hardlopen, fietsen of gewoon even ontsnappen aan de drukte van de stad.
Het park is een mix van wilde natuur en oude koninklijke charme. Brede lanen worden afgewisseld met kronkelende paden die door eucalyptusbossen en open velden leiden. Hier en daar stuit je op historische gebouwen, zoals het kleurrijke Palazzina Cinese, een koninklijk buitenverblijf in een opvallende Chinese stijl. Verderop vind je sportvelden, een manege en zelfs een paar oude boerderijen die herinneren aan de agrarische functie van het park.
#23 Teatro Politeama Garibaldi
Teatro Politeama Garibaldi is een van de meest elegante gebouwen van Palermo. Dit neoklassieke theater uit de negentiende eeuw werd ontworpen als een plek waar alle sociale klassen van de stad van cultuur konden genieten – in tegenstelling tot het chique en exclusieve Teatro Massimo. Het theater valt meteen op door de imposante triomfboog aan de voorkant, bekroond met een beeldengroep van paarden en strijdwagens.
Binnen is het net zo indrukwekkend. De grote concertzaal is versierd met fluweelrode stoelen, gouden details en een prachtig beschilderd plafond. Tegenwoordig is het de thuisbasis van het Sicilisch Symfonieorkest en worden er regelmatig concerten en opera’s opgevoerd. Ook als je geen voorstelling bijwoont, is het plein rondom het theater een bezoek waard.
#24 Street art van Palermo
Palermo is niet alleen een stad van eeuwenoude paleizen en kerken, maar ook van rauwe, moderne kunst. De afgelopen jaren heeft street art hier een enorme vlucht genomen en sommige wijken zijn veranderd in openluchtgalerieën. Een van de beste plekken om deze kunstvorm te ontdekken is de omgeving van Via Carrettiera, bij de Capo-markt. Hier zijn de muren bedekt met indrukwekkende muurschilderingen, variërend van kleurrijke portretten tot politieke boodschappen.
Palermo’s street art is geen oppervlakkige decoratie, maar een krachtig middel om verhalen te vertellen. Je ziet er grote afbeeldingen van Giovanni Falcone en Paolo Borsellino, de rechters die hun leven gaven in de strijd tegen de maffia. In de steegjes van Ballarò en Vucciria duiken surrealistische taferelen op, met felle kleuren en abstracte figuren die de smalle straatjes een nieuw karakter geven. Veel van deze werken zijn gemaakt door lokale kunstenaars zoals Igor Scalisi Palminteri, die religieuze iconografie mixt met hedendaagse thema’s.
#25 Castello della Zisa
Het Castello della Zisa lijkt eerder op een Arabisch paleis dan op een typisch Europees kasteel. En dat is geen toeval. Gebouwd in de twaalfde eeuw als zomerresidentie voor de Normandische koningen, is het een meesterwerk van Arabisch-Normandische architectuur. De naam ‘Zisa’ komt van het Arabische woord ‘al-Aziz’, wat ‘de schitterende’ betekent – en dat is precies wat je hier kunt verwachten.
Binnen voelt het alsof je een reis door de tijd maakt. De hoge bogen, kleurrijke mozaïeken en fontein in de hoofdzaal geven het paleis een serene, bijna sprookjesachtige sfeer. In de zomer zorgde een slim watersysteem ervoor dat de zalen heerlijk koel bleven, iets waar je op een hete dag in Palermo alleen maar jaloers op kunt zijn. Tegenwoordig herbergt het kasteel het Museum voor Islamitische Kunst, met een bijzondere collectie keramiek, sieraden en manuscripten uit de Arabische periode van Sicilië.
Volgens een legende zou het kasteel worden bewoond door geesten die een verborgen schat bewaken. Sommige bezoekers beweren vreemde schaduwen te hebben gezien of een koele bries te hebben gevoeld op windstille dagen.
