Welkom in Syracuse, een stad die eeuwenoude historie combineert met de ontspannen sfeer van het moderne Sicilië. Hier wandel je door een geschiedenis die begint bij de oude Grieken, doorloopt via de Romeinen en uitkomt in het Siciliaanse heden. Het hart van de stad is het eiland Ortigia, waar je smalle straatjes, gezellige pleinen en eeuwenoude gebouwen tegenkomt. Je loopt van het Griekse theater, waar ooit tragedies werden opgevoerd, zo naar een café waar de cannoli vers worden gebakken.
In deze blog nemen we je mee langs de mooiste bezienswaardigheden van Syracuse en Ortigia. Ontdek wat je niet mag missen en laat je inspireren voor jouw eigen reis naar deze unieke stad!
Hoe kom je in Syracuse?
Syracuse, aan de oostkust van Sicilië, ligt zo’n 65 kilometer ten zuiden van Catania en is heel gemakkelijk te bereiken. De snelste manier? Vliegen naar Catania Fontanarossa Airport (CTA), de belangrijkste luchthaven van de regio. Vanaf daar ben je binnen een uur in Syracuse.
Eenmaal geland is het huren van een auto absoluut aan te raden. Sicilië is een eiland dat je wilt ontdekken op je eigen tempo. Met een huurauto rijd je niet alleen naar Syracuse, maar ook naar andere parels zoals Noto, het natuurreservaat Vendicari en de Etna. De wegen zijn redelijk goed en de afstanden kort, waardoor een roadtrip hier aanvoelt als een ontspannen avontuur.
Heb je geen zin om zelf te rijden? Geen probleem. Vanaf de luchthaven gaan er directe bussen naar Syracuse, een rit van ongeveer anderhalf uur. Ook met de trein kun je er komen, al duurt dat net iets langer en moet je overstappen in Catania. Eenmaal aangekomen is het eiland Ortigia – het historische hart van Syracuse – perfect te voet te verkennen.
Waar staat Syracuse om bekend?
Syracuse staat bekend om zijn diepe wortels in de Griekse geschiedenis, de genialiteit van Archimedes, mythes die je fantasie prikkelen, en een unieke traditie rondom papyrus. Voeg daar een ongeëvenaarde Siciliaanse keuken en een liefde voor religieuze en culturele feesten aan toe, en je hebt een stad die een onuitwisbare indruk achterlaat.
Laten we beginnen met die Griekse erfenis. Syracuse was ooit het stralende middelpunt van de oude Griekse wereld. Het speelde een sleutelrol in handel, politiek en cultuur, en dit heeft de stad voor altijd gevormd. Het verleden van Syracuse is overal voelbaar, van de structuur van de stad tot de trots van de lokale bevolking. Waar andere steden hun Griekse wortels verloren, leeft die geschiedenis in Syracuse nog voort.
Dan is er Archimedes. Je kent hem misschien van de uitspraak “Eureka!”, maar in Syracuse is hij veel meer dan een oude wetenschapper. Hier is hij een legende en een lokale held. Hij werd namelijk geboren in de stad en bedacht later revolutionaire uitvindingen die de wereld veranderden. Van spiegels die vijandelijke schepen in brand staken tot de schroef van Archimedes. Zijn naam is hier overal terug te vinden.
Ook bekend is de legende van de Fontein van Arethusa. Dit is het soort verhaal dat je meeneemt naar een andere wereld. Volgens de mythologie veranderde de nimf Arethusa in een bron om te ontsnappen aan een verliefde riviergod. Of je het verhaal nu gelooft of niet, de fontein heeft iets bijzonders. Het wordt omgeven door papyrusplanten – iets wat je vrijwel nergens anders in Europa ziet. De stad heeft zelfs een museum gewijd aan papyrus, waar je leert hoe de oude Grieken dit gebruikte om papier te maken.
Maar Syracuse zou geen echte Siciliaanse stad zijn zonder een lokale keuken die je van je stoel blaast. Denk aan zwaardvis, pasta met sardines, en zoete cannoli. De markten zijn een bezienswaardigheid zich, met schreeuwende verkopers, verse ingrediënten en geuren die je maag laten knorren.
Overnachten in Syracuse
Slapen in Syracuse voelt alsof je midden in een geschiedenisboek duikt – maar dan met veel betere bedden. Of je nu kiest voor het levendige Ortigia, het historische Neapolis of het lokale Borgata, elke wijk heeft zijn eigen charme en unieke sfeer. Laat je verleiden door knusse straatjes, verbluffende uitzichten en plekken waar je je meteen thuis voelt.
Als je het gevoel wilt hebben dat je in een postkaart leeft, dan is Ortigia de plek. Hier stap je je hotel uit en sta je direct in het hart van het oude Syracuse, tussen barokke pleinen, gezellige markten en de zee die nooit ver weg is. Kies een elegant boetiekhotel met zeezicht of een sfeervolle B&B in een zijstraat waar je de geschiedenis bijna kunt aanraken. De sfeer? Onweerstaanbaar.
- Grand Hotel Ortigia: Luxe kamers met uitzicht op de haven en een eigen spa.
- Algilà Ortigia Charme Hotel: Historische charme gecombineerd met modern comfort.
- Hotel Gargallo: Gezellig en centraal gelegen, ideaal voor stedelijke ontdekkingsreizigers.
- Domus Mariae Albergo: Perfect voor wie rust en een prachtig zeezicht zoekt.
- Maniace Boutique Hotel: Stijlvol boetiekhotel aan de kust, met een geweldig dakterras.
Ben je een echte geschiedenisfanaat, dan is Neapolis jouw thuisbasis. Deze wijk ligt dicht bij het beroemde archeologische park, waar je zo naar het Griekse theater of het Oor van Dionysius wandelt. Na een dag tussen de eeuwenoude ruïnes kun je terug naar je moderne hotel, vaak met zwembad of wellness, om even op te laden. Historie en luxe gaan hier hand in hand.
- Hotel Mercure Siracusa: Een strak, modern hotel met een zwembad om af te koelen.
- Grand Hotel Villa Politi: Een historisch hotel met uitzicht op de oude steengroeven.
- Hotel Teocrito: Simpel maar comfortabel, op steenworp afstand van het archeologische museum.
- UNAHOTELS One Siracusa: Moderne luxe met een stijlvolle wellness.
- Hotel Parco delle Fontane: Oase van rust, omgeven door prachtige tuinen.
Voor wie graag tussen de locals zit, is Borgata perfect. Deze rustige en authentieke wijk ligt op korte afstand van zowel Ortigia als Neapolis en heeft een charmante, relaxte sfeer. Hier vind je kleine hotels en appartementen die je het gevoel geven dat je er echt even bij hoort. Verwacht geen luxe, maar wel veel karakter.
- Borgata Relax: Een comfortabel appartement met een stadszicht waar je je thuis voelt.
- Boudoir degli Orti: Een boetiekoptie met een eigenzinnige inrichting.
- La Borgata: Kleinschalig en gezellig, perfect voor een ontspannen verblijf.
- Hotel Posta: Centrale locatie en een goede keuze voor budgetreizigers.
- Alla Giudecca: Een historische plek met veel karakter, in de buurt van alle hotspots.
Welke wijk je ook kiest, overnachten in Syracuse is een ervaring op zich. Het enige moeilijke is beslissen waar je het liefst wilt blijven – en hoe lang je nog extra kunt boeken!
Wat te doen in Syracuse
#1 Het eiland Ortigia
Ortigia is een fotogeniek eiland, verbonden met Syracuse via drie bruggen. Dit eiland is als een levend openluchtmuseum. Hier kwamen de Grieken al in de achtste eeuw voor Christus aan land, en hun nalatenschap is nog overal zichtbaar. Tempels, theaters en smalle steegjes vertellen verhalen van duizenden jaren geschiedenis.
Dwaal door de kronkelende straatjes, waar je onverwacht op een verborgen pleintje stuit of een winkeltje vol Siciliaanse keramiek ontdekt. De geuren van versgebakken brood en ziltige zeevruchten begeleiden je naar de dagelijkse markt, waar de verkopers in de ochtenden hun waar aanprijzen. Begin je wandeling naast de lokale markt bij de Tempel van Apollo, een van de oudste Dorische tempels op Sicilië. Sluit af met een drankje op de boulevard, terwijl de zon ondergaat boven de glinsterende zee. Ortigia is compact, charmant en onweerstaanbaar – een plek waar je je helemaal op vakantie voelt en optimaal geniet van Italiaanse flair.
#2 Piazza del Duomo
Als je aan komt lopen, voel je het meteen: Piazza del Duomo is niet zomaar een plein. Het is een meesterwerk. De lichte stenen schitteren in de zon, en de omringende gebouwen stralen een tijdloze elegantie uit. Dit plein is al sinds de Griekse tijd het centrum van Ortigia. Ooit stond hier een agora, later een Romeins forum, en nu een plek waar barok en historie hand in hand gaan.
Het plein wordt gedomineerd door de Kathedraal van Syracuse, maar kijk ook eens naar het Palazzo Beneventano del Bosco met zijn sierlijke gevel, en het stadhuis dat je aan de overkant vindt. Overdag kun je genieten van de bedrijvigheid – kinderen spelen, mensen drinken koffie op de terrassen, toeristen maken foto’s. ’s Avonds verandert het plein in een droom, met zachte verlichting die de gebouwen doet gloeien. Ga zitten, bestel een glas Siciliaanse wijn, en geniet. Dit is het Sicilië waar je altijd van gedroomd hebt.
#3 Kathedraal van Syracuse
De Kathedraal van Syracuse is geen gewone kerk. Dit gebouw is een reis door de tijd in steen. Ooit stond hier een tempel voor Athena, gebouwd door de Grieken in de vijfde eeuw voor Christus. De enorme Dorische zuilen van die tempel staan er nog steeds – niet ernaast, maar in de muren van de kathedraal verwerkt. In de zevende eeuw veranderde de tempel in een kerk, en in de zestiende eeuw kreeg het gotische accenten. Na de aardbeving van 1693 werd het barokke exterieur toegevoegd, dat nu de show steelt.
Binnen zie je een boeiende mix van stijlen. De robuuste Griekse zuilen contrasteren met de ingetogen christelijke decoraties. Er zijn kapellen vol marmer en goud, en een beeld van Santa Lucia, de patroonheilige van Syracuse, dat een speciale plaats inneemt. Tijdens het feest van Santa Lucia, op 13 december, wordt dit beeld door de straten gedragen. Dat is niet zomaar een processie, maar een van de belangrijkste evenementen van het jaar.
Bezoekers kunnen de kathedraal dagelijks bezoeken. Toegang is betaald.
#4 Fontein van Arethusa
De Fontein van Arethusa is een plek waar natuur en mythologie elkaar ontmoeten. Stel je een heldere waterbron voor, omringd door papyrusplanten, op een plek met uitzicht op de zee. Volgens een oude Griekse legende was Arethusa een nimf die moest vluchten voor de opdringerige riviergod Alpheus. Ze werd gered door de godin Artemis, die haar op deze plek in een bron veranderde. En voilà: de Fontein van Arethusa was geboren.
Wat deze plek uniek maakt, zijn de papyrusplanten. Het is een van de weinige plekken in Europa waar ze groeien. De oude Grieken en Romeinen gebruikten papyrus voor het maken van papier, wat je kunt ontdekken in het nabijgelegen Museo del Papiro. Rond de fontein zwemmen eenden en vissen.
De bron ligt direct aan de boulevard, waar je heerlijk kunt wandelen. Bij zonsondergang is het hier helemaal een sprookje, met een gouden gloed over het water. Toegang is gratis, en het is een must-see als je door Ortigia dwaalt.
#5 Castello Maniace
Als je op het zuidelijkste puntje van Ortigia staat, kijk je uit over zee én naar het machtige Castello Maniace. Dit indrukwekkende kasteel werd in de dertiende eeuw gebouwd door keizer Frederik de Tweede. De naam verwijst naar Giorgio Maniace, een Byzantijnse generaal die hier in de elfde eeuw een verdedigingsfort bouwde. Wat je nu ziet, is een stevig staaltje middeleeuwse architectuur dat eeuwenlang standhield tegen aanvallen vanaf zee.
Castello Maniace is imposant en prachtig tegelijk. Denk aan dikke stenen muren, een enorme binnenplaats en smalle schietgaten waardoor de verdedigers hun vijanden in de gaten hielden. Maar wat dit kasteel echt bijzonder maakt, is natuur de locatie. Vanaf de torens heb je een panoramisch uitzicht over de baai en de kust van Syracuse. Als je van geschiedenis én fotografie houdt, is dit jouw plek.
Binnen kun je rondstruinen en ontdekken hoe het leven in een middeleeuws fort eruitzag. Sommige kamers zijn omgetoverd tot tentoonstellingsruimtes, met informatie over de bouw van het kasteel en de strategische rol van Ortigia. Toegang is betaald.
#6 Catacomben van San Giovanni
De Catacomben van San Giovanni zijn een doolhof van tunnels en grafkamers die dateren uit de vierde eeuw na Christus. Dit is geen gewoon kerkhof, maar een gigantisch netwerk waar duizenden vroegchristenen werden begraven. Het is alsof je een kijkje krijgt in een compleet andere wereld.
De catacomben liggen onder de ruïnes van de San Giovanni-kerk, een plek die al op zich bijzonder is. De kerk is deels verwoest, maar dat geeft haar een ruige charme. Eenmaal onder de grond wandel je door lange gangen, met nissen en kamers waar graven in de muren zijn uitgehouwen. Sommige zijn versierd met christelijke symbolen zoals kruisen en duiven.
Een bezoek aan de catacomben kan alleen met een gids, en dat is maar goed ook. Zonder gids zou je hopeloos verdwalen in het ondergrondse doolhof. De rondleiding duurt ongeveer een uur, en de gidsen vertellen verhalen over de begrafenisrituelen en het leven in het vroege Syracuse. Neem een trui mee, want het kan fris zijn onder de grond.
#7 Neapolis Archaeological Park en het Oor van Dionysius
Als je je ooit hebt afgevraagd hoe het was om in het oude Griekenland te leven, dan is een bezoek aan het Neapolis Archaeological Park een must. Hier stap je letterlijk de geschiedenis in, met indrukwekkende overblijfselen die je recht terugvoeren naar de vijfde eeuw voor Christus.
Het Griekse theater is het pronkstuk van het park: een gigantische, uit rotsen gehouwen arena waar vroeger duizenden mensen samenkwamen voor theaterstukken, debatten en zelfs politieke beslissingen. Je kunt hier rondlopen en je voorstellen hoe de oude Grieken hier juichten of in stilte luisterden naar tragedies.
De bekendste plek in het park is de Oor van Dionysius, een grot die bijna mythische proporties aanneemt. Deze kalkstenen grot kreeg zijn naam dankzij de tiran Dionysius, die volgens de verhalen de geweldige akoestiek gebruikte om de fluisteringen van zijn gevangenen af te luisteren. Wanneer je binnen staat, kun je het zelf ervaren: zelfs de kleinste geluiden worden versterkt.
Naast het theater en de grot zijn er Romeinse overblijfselen, zoals een amfitheater waar gladiatoren vochten, en een altaar dat ooit werd gebruikt voor enorme offers aan Zeus. Trek comfortabele schoenen aan en neem water mee, want het park is groot en er is veel te zien. Toegang is betaald.
#8 Joodse wijk en Quartiere La Graziella
De twee meest bijzondere wijken op het eiland Ortigia zijn La Giudecca en La Graziella. La Giudecca is de oude Joodse wijk. In de middeleeuwen leefde hier een bloeiende Joodse gemeenschap, tot ze in het jaar 1492 door de Spaanse overheersers werd verdreven. Hoewel veel gebouwen verloren zijn gegaan, kun je nog steeds de sfeer voelen van die tijd.
Het hoogtepunt is het Mikveh, een ritueel Joods bad dat onder de grond ligt. Dit bad, dat waarschijnlijk dateert uit de Byzantijnse tijd, is goed bewaard gebleven en geeft een uniek kijkje in de gebruiken van de gemeenschap.
Vlakbij ligt Quartiere La Graziella, een wijk die ooit werd bewoond door vissers. Hier vind je smalle straten, eenvoudige huisjes en kleine pleintjes. Het voelt alsof de tijd hier even heeft stilgestaan. Stop bij een klein café voor een espresso of ontdek een verborgen boetiekje. Dit deel van Ortigia is geen toeristische hotspot, en dat maakt het juist zo authentiek.
#9 Boulevard en haven van Ortigia
Een wandeling langs de boulevard van Ortigia is als een mini-vakantie op zich. De promenade, ook wel de Lungomare genoemd, slingert langs de westelijke en zuidelijke randen van het eiland en biedt een panoramisch uitzicht over de Ionische Zee. Het water glinstert in het zonlicht, en je hoort het zachte geluid van golven die tegen de rotsen slaan. Bij de haven liggen traditionele vissersbootjes zij aan zij met moderne jachten.
Langs de boulevard vind je bankjes waar je even kunt zitten en gewoon kunt genieten van het uitzicht. Tijdens ons bezoek in de winter was het er wat stil en verlaten, maar we konden ons perfect voorstellen hoe bruisend de terrassen in de winter moeten zijn. Neem een granita mee van een van de stalletjes of pak een bord pasta in een van de restaurants met zeezicht. Vooral bij zonsondergang is dit een plek waar je niet meer weg wilt. De lucht kleurt oranje en roze, en de lichtjes van Syracuse beginnen te twinkelen. Een wandeling hier is de perfecte afsluiter van je dag op Ortigia.
#10 De musea van Syracuse
Syracuse heeft een paar musea die je niet wilt missen, vooral als je meer wilt leren over de geschiedenis van de stad. Begin bij het Museo Archeologico Regionale Paolo Orsi, een van de belangrijkste archeologische musea van Europa. Je vindt er alles van prehistorische artefacten tot indrukwekkende Griekse en Romeinse beelden. Een van de hoogtepunten is een bronzen standbeeld van een strijder, dat perfect bewaard is gebleven.
Een ander pareltje is het Museo del Papiro, een klein maar fascinerend museum dat zich volledig richt op papyrus. Wist je dat Syracuse een van de weinige plekken in Europa is waar papyrus groeit? Hier leer je alles over de productie en het gebruik ervan, en je ziet zelfs hoe het wordt gemaakt.
Liefhebbers van kunst moeten naar de Galleria Regionale di Palazzo Bellomo. Dit museum is gehuisvest in een middeleeuws paleis en heeft een indrukwekkende collectie schilderijen en sculpturen, waaronder werken uit de Renaissance. Eén werk dat je niet mag missen, is een schilderij van Antonello da Messina, een meesterwerk dat de Italiaanse kunstgeschiedenis weerspiegelt.
