Luxemburg

Ontdek de Luxemburgse Ardennen: wat te doen in de Eislek-regio

Welkom in Éislek, het ruige noorden van Luxemburg waar kastelen op rotsen staan en bossen zich uitstrekken tot aan de horizon. Dit is de Luxemburgse Ardennen op z’n best: stil, groen en verrassend veelzijdig. Je wandelt hier van middeleeuws kasteel naar uitzichtpunt, plonst in een helder meer of dwaalt door een historisch dorp waar de tijd lijkt stil te staan. Je vindt er kindermusea, stille wandelroutes, indrukwekkende ruïnes en terrasjes aan het water. Perfect voor wie even weg wil zonder ver te reizen.

In deze blog neem ik je mee langs de mooiste plekken en leukste activiteiten in de Éislek-regio. Van klassiekers zoals Vianden tot originele tips en kidsproof uitstapjes die je zeker niet mag missen. Laat je verrassen door het noorden van Luxemburg!

Vianden Luxemburg

Waar ligt de Eislek-regio in Luxemburg?

De Éislek-regio ligt in het noorden van Luxemburg, boven Ettelbruck en richting de Belgische grens. Het gebied hoort bij de Ardennen en staat bekend om zijn heuvels, bossen, rivieren en kleine stadjes met kastelen. Het landschap is grilliger dan in het zuiden, met diepe valleien, uitzichtpunten en water overal om je heen. Ideaal voor wie van natuur en rust houdt. Plaatsen als Vianden, Clervaux, Wiltz en Esch-sur-Sûre vormen de kern van de regio.

Je bent hier in een heel ander Luxemburg dan meer zuidelijk rond de hoofdstad: minder mensen, meer natuur en volop ruimte om te wandelen of fietsen. Vanuit Luxemburg-Stad rij je in ongeveer een uur naar het hart van Éislek. Met de trein kun je makkelijk naar Clervaux of Wiltz, en van daaruit verder met de bus of te voet. Goed om te weten: het openbaar vervoer in Luxemburg is helemaal gratis.

Noord-Luxemburg met kinderen

Éislek is een ontzettend kindvriendelijke familiebestemming. Het Kindermuseum Plomm in Wiltz is een van de verrassendste plekken in de regio voor families. Je boekt er een tijdslot voor een interactieve ervaring rond thema’s als liefde of verhalen in een prachtige ontdek- en speelomgeving. Alles is prachtig vormgegeven en sluit goed aan bij de belevingswereld van jonge kinderen.

Een ander hoogtepunt is Robbesscheier in Munshausen. Hier gaan kinderen zelf aan de slag. Ze leren brood bakken, rijden op een ezel, helpen de smid of spinnen wol. Geen zin in een activiteit? Wandel dan zelf door de moestuin en langs de dieren, waarna het tijd is voor de kinderen om zich uit te leven in de speeltuin.

Ook rond het Upper-Sûre meer is genoeg te doen. Er zijn strandjes, zwemzones, een waterspeeltuin, rustige plekjes voor een picknick en een Solarboat die je in stilte over het meer voert. De omliggende wandelroutes zijn kort en geschikt voor kinderbenen.

In Vianden was bij onze kindjes de stoeltjeslift een hit. Het is geweldig om omhoog te zweven over de daken van het dorp naar bovenop de heuveltop. Boven wacht een indrukwekkend middeleeuws kasteel, dat je samen te voet bereikt via een bospad. Onderweg kom je uitkijkpunten tegen om van het prachtige landschap rondom Vianden te genieten.

Éislek is rustig, overzichtelijk en vol kleine avonturen. Het is een heel erg leuke familiebestemming, zowel als losse bestemming of in combinatie met andere delen van Luxemburg zoals het naburige Mullerthal.

Vianden Luxemburg

Overnachten in Éislek

Voor wie Éislek wil verkennen, zijn Vianden, Wiltz en Clervaux goede uitvalsbases. Deze stadjes liggen centraal, zijn goed bereikbaar en hebben elk hun eigen charme. Je vindt er meerdere hotels en accommodaties, al is Vianden wel duidelijk het grootste en vind je daar de meeste voorzieningen. Wij reisden zelf met de camper en verbleven op drie ontzettend fijne campings, elk met een eigen sfeer en pluspunten.

Camping Vallée de l’Our ligt helemaal in het noordoosten, vlak bij de Duitse grens. Boek hier zeker een plek aan het water, want dat maakt het verschil. Tijdens ons bezoek was het ruim dertig graden, en dan is het heerlijk om direct de rivier in te kunnen voor wat verkoeling.

Camping Bissen ligt aan de Sûre en is ook prachtig gelegen. De plekken zijn ruim en direct aan de rivier, en in de toiletgebouwen was ook kindersanitair. Naast een buitenspeeltuin is er ook een klein binnenspeelgedeelte. Voor gezinnen met jonge kinderen echt ideaal.

Als laatste overnachtten we bij Camping Kaul bij Wiltz. Deze camping heeft naast kampeerplaatsen ook heel leuke, sfeervolle huisjes. Er is een openluchtzwembad, een leuke speeltuin, kindersanitair en zelfs een skatebaan. Alles ligt op loopafstand en de sfeer is gemoedelijk. Perfect als je iets meer voorzieningen zoekt, maar wel midden in de natuur wil zitten.

Camping Eislek Luxemburg

Toeristische kaart van Eislek

De beste bezienswaardigheden in Noord-Luxemburg

#1 Kasteel van Vianden

Als je maar één ding in Éislek zou bezoeken, laat het dan het kasteel van Vianden zijn. Het ligt hoog boven het dorp en torent uit over het dal van de Our. Dat levert een een ontzettend fotogeniek plaatje! Wij snappen zeker waarom dit een van de mooiste kastelen van Europa wordt genoemd.

Het werd gebouwd tussen de elfde en veertiende eeuw op de resten van een Romeins fort en een Karolingisch paleis. Eeuwenlang woonden hier de graven van Vianden, die zich lieten inspireren door Duitse en Franse architectuur. Binnen vind je alles wat je hoopt te zien in een middeleeuws kasteel: een ridderzaal, een kapel, harnassen, dikke muren, torens, wapens en een adembenemend uitzicht over de vallei. In de negentiende eeuw werd het bijna gesloopt, maar sinds 1977 is het Luxemburgs staatseigendom en sindsdien volledig gerestaureerd.

Je kunt het op eigen houtje ontdekken of met een audiotour. Met de Luxembourg Pass is de toegang gratis. Met de auto is het kasteel prima te bereiken, maar erheen lopen vanuit het dorpje Vianden is leuker. Als je je de klim naar boven wilt besparen, raden we je aan om de stoeltjeslift naar boven te nemen (ook gratis met de Pass). Vanaf de bergtop kun je naar beneden naar het kasteel te wandelen, iets lager gelegen op de heuvels.

#2 Oude stad en stoeltjeslift van Vianden

Vianden is klein, maar is ontzettend charmant. In het oude centrum wandel je langs geplaveide straatjes, stenen bruggen en huizen met geschiedenis. Het dorp ligt aan de oevers van de Our en wordt omringd door beboste hellingen.

Een van de letterlijke hoogtepunten is de stoeltjeslift, de enige in Luxemburg. Die brengt je in een paar minuten naar een hoogte van 440 meter. Onder je zie je de daken van Vianden, de rivier en op de heuvels het silhouet van het kasteel. Eenmaal boven geniet je van een echt schitterend uitzicht over de stad aan de rivier.

Je kunt de lift weer omlaag nemen. Dan heb je zelfs een nog mooier uitzicht dan de heenweg, want je zit nu met je gezicht naar dat prachtige landschap. Wij kozen er zelf voor om via het wandelpad naar beneden te lopen. Eerst naar het kasteel en vervolgens naar het oude dorpje zelf. De lift draait van april tot oktober en is inbegrepen bij de Luxembourg Pass.

Neem de tijd om ook het Victor Hugo Huis en de trinitariskerk te bekijken. Ga voor lunch naar Ancien Cinéma, een heel leuk concept in een oude bioscoop, en voor de beste koffie naar Collette Coffee Craft. Vianden laat zich perfect combineren met een wandeling, een lunch op een terras en een kabelbaanritje in de lucht.

Lift Vianden Luxemburg

#3 Upper-Sûre meer

Zin in natuur, water en rust? Ga dan naar het Upper-Sûre meer, vlak bij Esch-sur-Sûre. Dit stuwmeer werd in 1961 aangelegd voor drinkwater, maar is daarnaast uitgegroeid tot een paradijs voor wandelaars, zwemmers en rustzoekers. Langs de oevers vind je grasveldjes, picknickplekken, een leuke waterspeeltuin en strandjes. Suppen en kanoën kan ook. Het water is helder en motorboten zijn verboden, dus je hoort hier alleen vogels en peddels.

Een aanrader is de tocht met de Solarboat, die vanaf Lultzhausen vertrekt. Je vaart stil en schoon door het natuurpark en krijgt onderweg uitleg over de omgeving, de dam en de geschiedenis van het meer. De tocht duurt ongeveer twee uur. Onze kindjes hadden misschien minder boodschap aan die geschiedenis, maar vonden de boottocht alsnog prachtig.

Rond het meer lopen gemarkeerde wandelpaden, waaronder de route naar Belvédère de Burfelt, een uitkijkplatform met zicht over het hele gebied. Zwemmen mag van mei tot september, al was dat tijdens ons bezoek verboden in verband met blauwalg.

#4 Kindermuseum Plomm in Wiltz

Kindermuseum Plomm is de ultieme kinderbelevenis. Het is geen indoor speelhal, maar ook geen bezoek aan educatieve vitrines. Je boekt een tijdslot en neemt dan deel aan een begeleide ervaring, met een begin en een eind. Tijdens ons bezoek waren er twee thema’s: “liefde” en “de vertelboom”. Wij deden het thema liefde, samen met onze kinderen van twee en vier jaar. Helaas voor Nederlandse bezoekers is het programma in het Frans en Duits, met af en toe een Engelstalige sessie. Gelukkig wist de begeleidster ook zonder Nederlands te spreken leuk contact te maken met onze kindjes en konden wij tussendoor wat uit het Engels vertalen.

De liefdes-ervaring begint in een kleine hal met een introductie, gevolgd door een korte ‘rit’ in een fantasietreintje. Daarna kom je in een grote ruimte vol prachtig vormgegeven speelplekken. Alles is tot in de kleinste details uitgewerkt, met zachte materialen, bijzondere vormen en veel licht en kleur. Kinderen worden uitgedaagd om te ontdekken, voelen, bouwen en samenwerken. Aan het eind kom je in een rustige, donkere ruimte waar gekleurde lichtjes bewegen. Hier kunnen de kinderen ontprikkelen en tot rust komen.

Na afloop mochten we nog even bij de vertelboom kijken. Dat is een gigantische speelinstallatie in de vorm van een boom, ontworpen door een Nederlandse ontwerper. Onder de grond kronkelen wortels en bovenin zit een nest. Zelfs zonder uitleg was het al een feestje. Ook al zijn de sessies (nu) niet in het Nederlands, met een beetje hulp en vertaling van een ouder kunnen Nederlandse kindjes makkelijk meedoen. Plomm is echt een van de mooiste kinderattracties die we hebben bezocht en absoluut de moeite waard tijdens je bezoek aan Noord-Luxemburg.

#5 Kasteel van Clervaux en The Family of Man

In Clervaux zie je het witte kasteel al van ver liggen. Het stamt uit de twaalfde eeuw, maar kreeg z’n huidige vorm in de zestiende eeuw. Tijdens het Ardennenoffensief werd het grotendeels verwoest, maar daarna volledig heropgebouwd. Vandaag is het een van de culturele trekpleisters van Éislek.

De grootste reden om naar het kasteel van Clervaux te komen is “The Family of Man”: een fototentoonstelling samengesteld door Edward Steichen, geboren in Luxemburg en later curator van het beroemde MoMA in New York. De expositie telt ruim tweehonderd foto’s van over de hele wereld en vertelt één verhaal: dat van de mens. Sinds 2003 is deze verzameling UNESCO-werelderfgoed. Let er wel op dat de fototentoonstelling niet alle dagen van de week is geopend. Wij grepen op een dinsdag helaas mis; dan is het museum gesloten.

Naast de fotohallen kun je ook een kleine maar indrukwekkende tentoonstelling bezoeken over de Slag om de Ardennen, en een zaal vol schaalmodellen van kastelen in Luxemburg. Voor ons bezoek met kleine kindjes was het oorlogsmuseum minder aantrekkelijk, maar de kastelencollectie werd minutieus bestudeerd. Alles ligt op wandelafstand van het centrum, en met de Luxembourg Pass wandel je zo gratis naar binnen.

#6 Escapardenne Éislek Trail

Wie zin heeft in serieus wandelen, zit goed met de Escapardenne Éislek Trail. Deze langeafstandswandeling van ruim honderd kilometer loopt van Kautenbach naar La Roche-en-Ardenne, dwars door bossen, valleien en stille dorpjes. De route is verdeeld in vijf etappes van ongeveer twintig kilometer, allemaal duidelijk gemarkeerd. Onderweg kom je langs bergkammen, uitzichtpunten, oude spoorbruggen en rotsplateaus.

Voor ons bezoek als jong bezin is zo’n hike natuurlijk wat te uitdagend, maar voor veel andere bezoekers is dit dé reden om de Eislek te bezoeken. Het is een van de leukste manieren om de Luxemburgse Ardennen te ervaren. Je loopt uren zonder asfalt te zien. De route is gecertificeerd als “Leading Quality Trail – Best of Europe”, een kwaliteitslabel voor wandelpaden die uitblinken in variatie, bewegwijzering en beleving. Je kunt de hele route lopen met overnachtingen in kleine pensions of kiezen voor één of twee losse dagetappes. Populair zijn de stukken rond Clervaux en Kautenbach.

#7 Esch-sur-Sûre

Esch-sur-Sûre is klein, rustig en perfect gelegen in een scherpe bocht van de rivier de Sûre. Zodra je het dorp binnenrijdt, snap je waarom dit één van de mooiste plekken van Éislek is. De steile heuvels eromheen geven het een bijna afgesloten karakter en de ligging in een rivierbocht maken het bijzonder fotogeniek.

Boven op de rots prijkt een ruïne van een oud kasteel, die je in een paar minuten bereikt via een steil straatje. Eenmaal boven kijk je uit over de rivier en de daken van het dorp. In het centrum vind je een paar cafés en winkels waar je streekproducten kunt kopen. Rondom het dorp liggen wandelroutes die langs het water en over de heuvels gaan.

Het dorp is piepklein, dus je bent er zo doorheen. Maar het ligt op zo’n fotogenieke locatie dat je deze stop in de Luxemburgse Ardennen toch echt niet wilt missen.

#8 Kasteel van Bourscheid

Het kasteel van Bourscheid is een massieve burcht op een rotspunt boven de Sûre. Met zijn dikke muren, torens en indrukwekkend uitzicht is het één van de meest indrukwekkende kastelen van Luxemburg. Het werd gebouwd in de elfde eeuw en uitgebreid in de eeuwen daarna.

Je kunt hier op eigen houtje rondlopen met een audiotour of aansluiten bij een rondleiding. Toegang is gratis met de Luxembourg Pass. Binnen kom je langs de wapenkamer, woonvertrekken, oude keukens en een kapel. Maar eerlijk: het uitzicht steelt de show. Vanaf de muur kijk je uit over het dal, de rivier en de eindeloze bossen van Éislek. Of misschien is het uitzicht van ver weg op het kasteel zelf eigenlijk nog mooier?

#9 Jardin de Wiltz

De Jardin de Wiltz is geen gewone tuin. Het is een kunstproject in de openlucht, ontstaan in 1983 als sociaal initiatief. Wat begon als een werkplaats voor mensen met een beperking groeide uit tot een park van drie hectare vol water, bloemen en wandelpaden. Je vindt hier vijvers, sculpturen, houten loopbruggen en perken vol inheemse planten. Alles is met de hand gemaakt, geplant of opgebouwd door kunstenaars, tuiniers en buurtbewoners.

Voor ons als gezin is het bijzonder fijn dat de paden grotendeels rolstoelvriendelijk en dus ook kinderwagenvriendelijk zijn. Je loopt zigzaggend over de rolstoelvriendelijke paden (of je neemt tussendoor een trap of zijpaadje) langs de bloemen, oude muren, heggen en kruiden omhoog naar een bloemenweide. De toegang is gratis en je vindt het park aan de rand van Wiltz. Als je naar Jardin de Wiltz loopt, passeer je overigens ook het brandweermuseum Pompjeesmusée. Het is alleen op zaterdagen geopend en is gratis toegankelijk.

#10 Natuurpark Öewersauer en Belvédère de Burfelt

Natuurpark Öewersauer is een paradijs voor wandelaars en rustzoekers. Het ligt rondom het stuwmeer bij Esch-sur-Sûre en bestaat uit heuvels, bossen, rivieren en smalle dalen. Je kunt hier eindeloos wandelen, zwemmen, kanoën of gewoon genieten van het uitzicht.

Eén van de mooiste en meest bekende plekken is het uitkijkplatform Belvédère de Burfelt. Je kijkt hier vanaf zeventig meter hoogte uit over het water, de bossen en de kronkelende oevers. Het platform is modern, minimalistisch en perfect geïntegreerd in het landschap. Vanaf hier vertrekken verschillende wandelroutes, waaronder eentje naar het dorp Insenborn. Je kunt er overigens ook komen zonder een lange hike te maken. Met de auto parkeer je tot vlakbij het platform, waarna je er met een klein stukje lopen al bent.

Zwemmen in het meer kan van mei tot september, maar ook buiten die maanden is het een heerlijke plek om rond te dwalen. In de bossen leven dassen, roofvogels en met wat geluk zie je een zwarte ooievaar.

#11 Robbesscheier in Munshausen

Robbesscheier is geen gewone kinderboerderij. Dit natuurcentrum in Munshausen combineert tradities, dieren en ambacht op een terrein van zes hectare. Je kunt er zelf boter karnen, hout bewerken, wol spinnen of met een ezel op pad. Er zijn demonstraties smeden, brood bakken en bijen houden, maar ook rustige plekken waar je kunt picknicken of gewoon kijken naar de Ardense trekpaarden.

Tijdens ons bezoek was het er helaas te druk met schoolklassen voor een workshop of activiteit, dus wandelden we zelf rond. Op de volwassenen van ons gezin maakten de moestuin en de prachtige kas het meeste indruk, terwijl de kindjes zich vooral hebben vermaakt in de leuke speeltuin met toestellen voor alle leeftijden. In het bijbehorende restaurant eet je lokaal en seizoensgebonden en genoten we van een fijne lunch.

Robbesscheier Natuurpark

#12 Kopermijn van Stolzembourg

Wie zin heeft in een beetje avontuur, moet naar de kopermijn van Stolzembourg. Deze oude mijn ligt net buiten het dorp en is deels toegankelijk voor bezoekers. Eerst wandel je over een leerpad met informatieborden over de geologie en mijnbouwgeschiedenis van de streek. Daarna daal je met helm en laarzen af in de koele ondergrondse galerijen. De temperatuur blijft het hele jaar rond elf graden, dus een jas is geen overbodige luxe.

Binnen zie je hoe het koper hier eeuwenlang werd gewonnen en welke technieken werden gebruikt. De gangen zijn smal en nat, maar veilig. Kinderen vanaf zes jaar mogen mee naar binnen, dus wij hebben deze attractie helaas over moeten slaan en bewaren die voor wellicht een volgend bezoek zonder gezin. De rondleiding duurt ongeveer twee tot drie uur. Het bezoek is met een gids en reserveren is verplicht.

#13 Reverse graffiti op de stuwdam van Vianden

Op de stuwdam bij Vianden vind je een ‘reversed graffiti’-kunstwerk dat direct onze blik trok toen we naar het stadje reden. Het kunstwerk “La Mémoire” werd gemaakt zonder verf of penseel, maar met een hogedrukreiniger. De Duitse kunstenaar Klaus Dauven spoot stukken vuil weg, waardoor er een beeld verscheen in het contrast tussen schoon en vies beton. Het resultaat is een tijdelijk portret van lokale arbeiders en dorpelingen, een eerbetoon aan de mensen achter de waterkrachtcentrale.

Het kunstwerk kwam tot stand tijdens het KonschTour-festival in 2023. Vanaf de weg of het uitzichtpunt zie je de gezichten opdoemen op de wand van de stuwdam, heel indrukwekkend. Met de tijd zal het weer verdwijnen, als het weer wordt bedekt door nieuw vuil en mos. Juist dat vergankelijke maakt het bijzonder. Je vindt het kunstwerk net buiten Vianden langs de Ourdall Promenade.

Vianden Reversed Graffiti

#14 Abdij van Clervaux

De abdij van Clervaux ligt op een heuvel net buiten het centrum en valt meteen op door zijn witte gevel en ronde toren. Deze neoromaanse abdij werd gebouwd aan het begin van de twintigste eeuw en wordt nog steeds bewoond door benedictijnse monniken. Je kunt er een kijkje nemen in de crypte, een kaars aansteken in de kerk of gewoon even rondwandelen in de kloostertuin. Wie wil, kan een dienst bijwonen, zoals de vespers in de namiddag.

De abdij ligt op wandelafstand van het kasteel van Clervaux en is goed te combineren met een bezoek aan de fototentoonstelling The Family of Man. De toegang is gratis.

#15 Verken ook het Mullerthal

In het noordoosten van Luxemburg vind je nog zo’n prachtige regio: het Mullerthal. Waar de Éislek-regio zich kenmerkt door glooiende heuvels en niet voor niets de Luxemburgse Ardennen wordt genoemd, is de bijnaam van het Mullerthal juist Klein Zwitserland.

Je vindt er grillige rotsformaties, diepe kloven, holle wegen en kabbelende beekjes. De bekendste wandelroute is de Mullerthal Trail, opgedeeld in drie grote lussen die samen meer dan honderd kilometer lang zijn. Onderweg kom je langs plekken zoals de Schéissendëmpel-waterval, het rotstheater van Huel Lee en natuurlijke bruggen.

Wij overnachtten middenin dit landschap bij Camping Martbusch, wat ideaal bleek met kleine kinderen. Vanaf de camping liepen we zo een van de mooiste delen van de Mullerthal Trail op. Het landschap is echt anders dan in de rest van Luxemburg en ronduit spectaculair. In onze blog over wat te doen in het Mullerthal lees je over de mooiste rotsformaties, bezienswaardigheden en andere tips. Vanuit Vianden of Clervaux is het een uurtje rijden. Ideaal voor een dagtocht als je wat langer in het noorden verblijft.

Mullerthal

Wij bezochten Éislek op uitnodiging van Visit Luxembourg.