Castelsardo lijkt zo uit een geschiedenisboek te komen. Een middeleeuws stadje dat zich vastklampt aan de rotsen, met een doolhof van smalle straatjes, eeuwenoude stadsmuren en een kasteel dat over de kust uitkijkt. De kleurrijke huizen contrasteren prachtig met de azuurblauwe zee, terwijl in de haven vissersbootjes dobberen en restaurants de geur van verse Castelsardo-kreeft verspreiden.
Achter de fotogenieke gevels schuilt een stad met een lange geschiedenis en heel eigen tradities. In Castelsardo wandel je langs eeuwenoude kerken met verborgen cryptes, ontdek je prehistorische rotsgraven en zie je hoe ambachtslieden nog steeds manden vlechten volgens een traditie die generaties teruggaat. Buiten de stad vind je warme natuurlijke bronnen en een rots die verdacht veel op een olifant lijkt. Of je nu wilt dwalen door middeleeuwse steegjes, de kust vanaf een boot wilt bewonderen of gewoon wilt genieten van een spectaculair uitzicht, lees in deze blog over de leukste bezienswaardigheden van Castelsardo!
Waar ligt Castelsardo in Sardinië?
Castelsardo ligt aan de noordkust van Sardinië, midden in de Golf van Asinara. Het stadje ligt strategisch op een heuvel aan zee, op ongeveer 30 kilometer van Porto Torres en 65 kilometer van Olbia. Vanaf hier kijk je uit over de Tyrreense Zee, en op heldere dagen kun je zelfs het Franse eiland Corsica in de verte zien liggen.
In de buurt van Castelsardo vind je een aantal andere bijzondere plekken die een bezoek waard zijn. Rijd je een stukje naar het westen, dan kom je bij Stintino, waar het beroemde La Pelosa-strand je met zijn witte zand en turquoise water meteen aan de Cariben doet denken. Nog iets verder ligt het eiland Asinara, een beschermd natuurgebied met ruige landschappen, wilde dieren en een intrigerende geschiedenis als oud gevangeniseiland.
Ga je landinwaarts, dan vind je Sassari, een stad vol historie met brede boulevards, oude kerken en gezellige pleinen. Reis je richting het oosten, dan kom je in Olbia, de toegangspoort tot de chique Costa Smeralda, waar luxe jachten, baaien en bruisende stadjes zoals Porto Cervo de kustlijn domineren. Castelsardo ligt dus perfect voor wie zowel cultuur, natuur als strand wil combineren.
Leestip: 17 mooiste plekken van Noord-Sardinië
Waar staat Castelsardo om bekend?
Castelsardo is zo’n plek die je op een ansichtkaart zou verwachten: kleurrijke huizen tegen een rotswand, een kasteel dat trots over de zee uitkijkt en een doolhof van smalle straatjes vol charme. Maar waar staat dit middeleeuwse stadje nou écht om bekend? Om zijn eeuwenoude mandenvlechters, kreeft op Castelsardo-wijze, prominente kasteel, unieke festivals en bijzondere rotsformaties!
Mandenvlechters en ambachtelijke kunst
Als je door de fotogenieke straatjes van Castelsardo wandelt, zie je al snel vrouwen bij toeristenwinkels zitten, geconcentreerd bezig met het vlechten van rieten manden. Dit is geen nieuwe trend – het is een ambacht dat hier al eeuwenlang wordt doorgegeven van generatie op generatie. Wil je er meer over weten? Dan is het Museo dell’Intreccio Mediterraneo, gevestigd in het kasteel, dé plek om in deze traditie te duiken.
Verse vis en Sardijnse lekkernijen
Wie van goed eten houdt, zit hier helemaal goed. Castelsardo ligt pal aan zee, dus verse vis staat hoog op het menu. De lokale specialiteit? Kreeft op Castelsardo-wijze (Aragosta alla Castelsardese), een gerecht waar liefhebbers van seafood hun vingers bij aflikken. Maar ook andere Sardijnse klassiekers, zoals fregola (een soort pasta) met venusschelpen, worden hier met liefde bereid.
Een kasteel met een verhaal
Het Castello dei Doria torent al eeuwenlang boven de stad uit en is een echte blikvanger. Het werd ooit gebouwd door de machtige Doria-familie uit Genua en diende het als een strategisch fort om vijanden op afstand te houden. Tegenwoordig kun je er rondwandelen en genieten van het waanzinnige uitzicht over de Tyrreense Zee. Op een heldere dag kun je zelfs Corsica zien liggen!
Kleurrijke festivals en tradities
Castelsardo barst van de tradities, en als je geluk hebt, bezoek je het tijdens een van de lokale festiviteiten. Het Lunissanti-festival, dat elk jaar met Pasen wordt gevierd, is een van de indrukwekkendste religieuze processies van Sardinië. Tijdens deze optocht verlichten fakkels de donkere straten, terwijl monniken oude gezangen zingen – een unieke ervaring.
Rotsen met een verrassend gezicht
Vlak buiten Castelsardo vind je een bijzondere rotsformatie die eruitziet als een olifant. Roccia dell’Elefante is niet alleen een leuke fotospot, maar herbergt ook mysterieuze prehistorische graven. Een perfecte plek om even de stad uit te gaan en een stukje geschiedenis te ontdekken.
Korte geschiedenis van Castelsardo
Castelsardo heeft een verleden dat net zo kleurrijk is als de huizen die tegen de heuvel zijn gebouwd. Ooit begon het als Castelgenovese, een versterkte nederzetting die in 1102 werd gesticht door de invloedrijke Genuese familie Doria. Dankzij de strategische ligging op een rotsachtige heuvel boven de Golf van Asinara was het een perfect verdedigingspunt tegen piraten en rivaliserende machten. De dikke vestingmuren en het imposante kasteel, dat nog steeds boven de stad uittorent, stammen uit deze tijd.
Maar de macht bleef niet in handen van de Genuezen. In 1448 kwamen de Aragonezen, die op dat moment al grote delen van Sardinië in handen hadden. Ze veroverden de stad en gaven haar een nieuwe naam: Castellaragonese. De invloeden van deze periode zie je nog steeds terug, bijvoorbeeld in de Catalaanse elementen in de architectuur en zelfs in de taal, waar oudere inwoners soms nog woorden gebruiken die uit het Catalaans lijken te komen.
In de 18e eeuw ging de macht opnieuw over naar een andere heerser. Het eiland, en daarmee ook Castelsardo, kwam in handen van het Huis van Savoye, dat over het Koninkrijk Sardinië regeerde. In 1767 werd de stad officieel omgedoopt tot Castelsardo, de naam die we vandaag de dag kennen. Ondanks de wisselende overheersers en naamsveranderingen is de stad haar middeleeuwse karakter nooit kwijtgeraakt.
Tegenwoordig is Castelsardo niet alleen een historisch juweeltje maar ook een van de mooiste dorpen van Italië (I Borghi più belli d’Italia). De oude stad, met zijn smalle steegjes en geplaveide straatjes, ademt nog steeds de sfeer van lang vervlogen tijden. En dat kasteel op de heuvel? Dat herbergt nu het Museo dell’Intreccio Mediterraneo, waar je meer leert over de traditionele Sardijnse vlechtkunst.
Wat te doen in Castelsardo
#1 Castello dei Doria
Bovenop de heuvel van Castelsardo torent het Castello dei Doria, een vesting die al sinds de dertiende eeuw uitkijkt over de kust. Ooit gebouwd door de machtige Doria-familie uit Genua, was dit niet zomaar een kasteel, maar een ondoordringbare vesting die piraten en vijandige legers op afstand hield. Vanuit de dikke muren werd de zee in de gaten gehouden en de strategische ligging zorgde ervoor dat Castelsardo een sleutelrol speelde in de verdediging van Noord-Sardinië.
Vandaag de dag is het kasteel een van de best bewaarde middeleeuwse bouwwerken van het eiland. Het herbergt het Museo dell’Intreccio Mediterraneo, een museum gewijd aan een eeuwenoude Sardijnse ambacht: vlechtkunst. Hier leer je hoe bewoners riet en palmbladeren verwerkten tot manden en gebruiksvoorwerpen, een techniek die nog altijd voortleeft en ook de toeristenwinkels vult met lokale souvenirs.
Maar de echte troef van het Castello dei Doria is het uitzicht. Vanaf de kasteelmuren kijk je uit over de Golf van Asinara en de ruige kustlijn van Sardinië. Op een heldere dag is zelfs Corsica te zien. Het kasteel is dagelijks geopend en een ticket kost slechts een paar euro, waarmee je niet alleen de vesting kunt verkennen, maar ook toegang krijgt tot het museum.
#2 Centro Storico
Het historische centrum van Castelsardo is een doolhof van smalle steegjes, pleintjes en trappen die je steeds weer naar een nieuw uitzicht leiden. Hier wandel je letterlijk door de geschiedenis, want het stadje heeft zijn middeleeuwse karakter verrassend goed bewaard. De straatjes zijn geplaveid met oude stenen en de huizen, geschilderd in warme tinten, vormen een sfeervol decor dat perfect past bij de azuurblauwe zee op de achtergrond. Alsof je door een Italiaanse film loopt!
Wat Castelsardo bijzonder maakt, is dat het nog altijd een levendige stad is. Terwijl je door de smalle straatjes struint, zie je bewoners hun dagelijkse boodschappen doen, de was ophangen of traditionele manden vlechten. Dit vlechtwerk, een ambacht dat al generaties wordt doorgegeven, kun je niet alleen zien, maar ook kopen in kleine winkeltjes.
Het Centro Storico zit vol verrassingen. Langs de trappen vind je kleine restaurants en cafés waar je kunt neerstrijken voor een glas mirto (de lokale kruidenlikeur) of een bord fregola con arselle (een typisch Sardijns pastagerecht met venusschelpen). Vanwege de trappen is het voor bezoekende families aan te raden kinderwagens thuis te laten. Wij kozen er zelf voor om onze dreumes in een draagzak mee te nemen.
#3 Cattedrale di Sant’Antonio Abate
Aan de rand van de oude stad, bijna zwevend boven de kliffen, staat de Cattedrale di Sant’Antonio Abate. De kathedraal, gebouwd in de zestiende eeuw, is een prachtig voorbeeld van de mix van gotische en barokke architectuur die je op Sardinië vaak tegenkomt. Het meest opvallende element is de klokkentoren, bekroond met een majolica-koepel bedekt met kleurrijke tegels.
Binnenin is de kerk al net zo mooi, maar op een ingetogen manier. We hadden gelezen dat het bekend staat om de mooie fresco’s en daarvan zagen we inderdaad een paar mooie voorbeelden, maar eigenlijk niet bijzonder veel.
In de crypte bevindt zich het Museo Ampuriense, waar religieuze kunstwerken en eeuwenoude voorwerpen te zien zijn. Een van de meest fascinerende stukken is een schilderijencollectie van de mysterieuze Maestro di Castelsardo, een onbekende kunstenaar uit de vijftiende eeuw die een grote invloed had op de Sardijnse schilderkunst. Helaas was het tijdens ons bezoek in het laagseizoen gesloten.
Vanaf het plein voor de kerk heb je een van de mooiste uitzichten van Castelsardo. Hier kijk je direct uit over de azuurblauwe zee, met in de verte de contouren van de bergen op Corsica. De kathedraal is gratis te bezoeken.
#4 Roccia dell’Elefante
Net buiten Castelsardo, langs de weg naar Sedini, staat een rotsformatie die niet te missen is. De Roccia dell’Elefante, oftewel de Olifantenrots, is een vier meter hoge rots die – met een beetje verbeelding – precies lijkt op een zittende olifant met zijn slurf omhoog. De roestbruine trachietrots heeft deze vorm niet door mensenhanden gekregen, maar is door duizenden jaren van wind en regen langzaam uitgesleten tot wat het nu is.
Maar deze rots is meer dan een leuk fotomoment. In de Olifantenrots bevinden zich twee uitgehouwen grafkamers, de zogeheten domus de janas (huizen van de feeën), die dateren uit de prehistorie. Hier begroeven de bewoners van Sardinië hun doden, compleet met inscripties en symbolen die nog steeds te zien zijn.
De Roccia dell’Elefante ligt direct langs de hoofdweg en is daardoor eenvoudig te bezoeken. Het is gratis toegankelijk en een leuke, korte stop tijdens een roadtrip in de omgeving van Castelsardo. Parkeer langs de kant van de weg en loop een paar meter naar de rots om hem van dichtbij te bekijken.
#5 Domus de Janas & Nuraghe
De domus de janas (huizen van de feeën) zijn mysterieuze, uit steen gehakte grafkamers die verspreid over Sardinië te vinden zijn. Deze prehistorische rotsgraven, waarvan sommige ouder zijn dan vijfduizend jaar, werden gebruikt om de doden bij te zetten. De naam klinkt sprookjesachtig, maar de graven waren bedoeld als doorgang naar het hiernamaals. Sommige kamers zijn versierd met spiraalvormige inscripties en symbolen die vermoedelijk een rituele betekenis hadden.
In de directe omgeving van Castelsardo zijn verschillende domus de janas te vinden, waaronder die in de Roccia dell’Elefante. Hier kun je van dichtbij zien hoe deze tombes in de zachte rots zijn uitgehouwen. Een ander interessant voorbeeld is Sant’Andrea Priu, iets verder landinwaarts, waar meerdere grafkamers in een rotswand zijn verwerkt.
Naast deze prehistorische tombes kent Sardinië nog een ander uniek archeologisch fenomeen: de nuraghi. Dit zijn mysterieuze stenen torens uit de bronstijd die je nergens anders ter wereld vindt. De exacte functie van deze bouwwerken blijft een raadsel: waren het vestingen, tempels of misschien uitkijktorens? In de omgeving van Castelsardo kun je een bezoek brengen aan de Nuraghe Paddaggiu, een goed bewaard gebleven nuraghe op ongeveer tien minuten rijden van de stad.
#6 Stranden bij Castelsardo
Castelsardo mag dan vooral bekendstaan om zijn middeleeuwse charme, maar ook strandliefhebbers komen hier aan hun trekken. De stranden in en rond Castelsardo zijn niet zo uitgestrekt als de beroemde zandstranden in het zuiden van Sardinië, maar hebben een intieme, schilderachtige sfeer met helderblauw water en uitzicht op de rotsachtige kustlijn.
Het bekendste strand in de omgeving is Spiaggia Lu Bagnu, op ongeveer twee kilometer van het stadscentrum. Dit strand heeft goudkleurig zand en kristalhelder water dat langzaam dieper wordt, ideaal voor een verkoelende duik. Dankzij de rotsachtige zeebodem is het ook een perfecte plek om te snorkelen. Langs de boulevard zijn watncafés en kiosken waar je iets kunt eten of drinken.
Voor wie liever een afgelegen baai zoekt, is Baia Ostina een aanrader. Dit kleine strand, omgeven door steile kliffen en mediterrane begroeiing, is een stuk rustiger dan Lu Bagnu. Het water is hier diepblauw en de rotsachtige bodem trekt veel zeeleven aan, wat het een geweldige snorkelplek schijnt te maken.
Wil je liever een strand met uitzicht op Castelsardo zelf? Dan is Spiaggia La Marina di Castelsardo een leuke optie. Dit kleine stadsstrand ligt naast de haven en biedt een mooi perspectief op het kasteel en de kleurrijke huizen die tegen de heuvel opklimmen. Het is misschien niet het meest spectaculaire strand van Sardinië, maar het heeft wel veel sfeer en is perfect voor een korte pauze tussen het sightseeing door.
#7 Boottochten langs de kust
De kust van Castelsardo is al prachtig vanaf het land, maar vanaf het water is het pas echt spectaculair. De ruige rotsformaties, verborgen baaien en helderblauwe zee maken het een perfecte bestemming voor een boottocht. Vanuit de haven vertrekken dagelijks verschillende tours, van korte vaartochten langs de kliffen tot dagtrips naar de mooiste plekken aan de noordkust van Sardinië.
Een populaire route is die langs de Golf van Asinara, waar je onderweg kleine, ongerepte strandjes tegenkomt die alleen per boot bereikbaar zijn. Sommige tochten combineren zwemmen en snorkelen met een stop bij een van de karakteristieke kustdorpjes in de omgeving. Wil je een dag écht iets bijzonders doen? Dan is een excursie naar het eiland Asinara een aanrader. Dit beschermde natuurgebied staat bekend om zijn witte ezels en verlaten sfeer, doordat het vroeger een gevangeniseiland was.
Voor wie het liever rustiger aan doet, zijn er ook romantische avondcruises waarbij je vanaf het water de zon in de zee ziet zakken, terwijl de lichten van Castelsardo langzaam oplichten.
#8 Haven van Castelsardo
Aan de voet van de stad ligt de haven van Castelsardo, een plek waar het dagelijkse leven en toerisme samenkomen. Hier liggen vissersbootjes zij aan zij met luxe jachten en excursieboten, terwijl langs de kade restaurants en cafés een fantastisch uitzicht bieden op het kasteel dat hoog boven alles uittorent.
De haven is niet alleen een vertrekpunt voor boottochten, maar ook een fijne plek voor een ontspannen wandeling. Overdag kun je zien hoe vissers hun vangst binnenhalen en de netten klaarmaken voor de volgende dag. De geur van verse vis en zeevruchten hangt in de lucht en de restaurants aan de kade serveren vis die ’s ochtends nog in de zee zwom. Vooral kreeft en venusschelpen zijn hier echte specialiteiten.
#9 Hotsprings Fontana Termale Casteldoria
Midden in het groene landschap van de Coghinas-vallei, op een klein half uurtje rijden van Castelsardo, borrelt warm water rechtstreeks uit de aarde. De natuurlijke warmwaterbronnen van Casteldoria zijn een van de best bewaarde geheimen van Noord-Sardinië.
Het water komt uit de grond met temperaturen die op sommige plekken wel zeventig graden kunnen bereiken. Maar geen zorgen: door de ligging langs de rivier de Coghinas mengt het zich met het koelere rivierwater, waardoor er natuurlijke baden ontstaan met een aangename temperatuur. We raden je wel aan om altijd eerst een teen in het water te steken om te voelen hoe de exacte temperatuur is. In onze ervaring kun je niet bij iedere bron zwemmen; soms is het echt te heet. Het mineraalrijke water zou een geneeskrachtige werking hebben, vooral voor de huid en gewrichten.
De hotsprings liggen in een ongerept natuurgebied en zijn gratis toegankelijk. Je kunt er gewoon het warme water in stappen en ontspannen tussen de rotsen, terwijl je geniet van de stilte en het uitzicht over de groene heuvels. In de winter stijgt er een mysterieuze damp op uit het warme water, wat de plek een bijna magische uitstraling geeft. De fijnste en best toegankelijke plek qua temperatuur ligt onder de brug, waar uit een buis (of een soort pomp?) heet water de rivier in stroomt. Bezoekers hebben hier met grote rivierstenen en natuurbad gecreëerd met een heerlijke temperatuur.
Hoewel er een nabijgelegen wellnesscentrum is, draait het hier wat ons betreft vooral om de natuurlijke ervaring. Geen chique spa’s of zwembaden, maar gewoon een puur stukje Sardijnse natuur waar je op een unieke manier kunt ontspannen. Een handdoek en badkleding zijn voldoende om hier een paar uur ultiem te genieten van het warme bronwater.
