Het noorderlicht in IJsland is een van de magische natuurfenomenen die dit land te bieden heeft. Maar niet het hele jaar door, niet alle dagen en niet overal. Wij vertellen je precies hoe je de unieke groene lichten van het aurora borealis te zien kan krijgen op jouw rondreis door IJsland.
Wat is het noorderlicht?
Het noorderlicht zijn felkleurige nevels tegen een donkere hemel. Het wordt ook wel aurora borealis genoemd, of poollicht omdat het vooral rond de polen zichtbaar is. Noordelijk gelegen landen als IJsland bieden daarom de unieke kans om dit natuurfenomeen met eigen ogen te zien.
Het noorderlicht is een natuurkundige fenomeen dat kan ontstaan als vanuit de zon geladen deeltjes het heelal in worden geslingerd. Specifiek rond de polen worden de deeltjes afgebogen en komen ze met hoge snelheid de atmosfeer binnen. In de atmosfeer botsen ze met deeltjes in onze lucht en daardoor komt de energie van die zonnedeeltjes weer vrij. Het resultaat zijn de prachtige kleurverschijnselen die we het noorderlicht noemen.
In Nederland is maar zelden iets van het noorderlicht te zien. Daarvoor ligt het land niet noordelijk genoeg. Maar IJsland is een heel ander verhaal en juist een van dé reisbestemmingen om het aurora waar te nemen.
Zelf spotten of met een georganiseerde tour?
Als je in IJsland reist, zal bij je de vraag opkomen of je zelf het noorderlicht wilt gaan spotten of liever een georganiseerde excursie boekt. Als je zelf het noorderlicht wilt spotten, zal je meer voorbereidingen moeten treffen. Je zal je moeten inlezen, de beste plek inschatten en ’s nachts alleen op pad moeten. Dat is ook wel zo avontuurlijk en een unieke ervaring.
Als je liever op de professionals en locals vertrouwt, doe je er goed aan om een nachtelijke excursie te boeken. Je hoeft dan zelf niet in de gaten te houden of de weeromstandigheden wel optimaal zijn – of je überhaupt te verdiepen in wat de optimale omstandigheden zijn. De meeste excursies worden georganiseerd vanuit de hoofdstad Reykjavik, dus je kan ook prima tijdens een IJslandse stedentrip een tour ondernemen.
De beste plekken voor het noorderlicht in IJsland
Eigenlijk kan je overal in IJsland het noorderlicht zien, zo lang je maar buiten een stedelijke omgeving bent zonder lichtvervuiling. Het is lastig te voorspellen of het noorderlicht te zien zal zijn, maar je hebt in ieder geval een wolkenloze hemel nodig. Houd tijdens je trip de Iceland Aurora Forcast in de gaten. Daarop kan je goed zien waar je de meeste kansen hebt (en waar dus geen wolken zijn).
Zelf op pad bij zuidelijk Vik
Reisblogger Geena besloot om zelf op pad te gaan en wist bij het zuidelijke plaatsje Vik de groene luchten te zien.
“Als je van plan bent IJsland te bezoeken tijdens de donkere, besneeuwde wintermaanden, hoop je waarschijnlijk een glimp op te vangen van het noorderlicht. Tijdens de koude wintermaanden met weinig daglicht is de kans om de dansende groene kleuren te zien veel groter.
Toen ik in februari naar IJsland vloog voor een 11-daagse roadtrip, had ik twee doelen. Het noorderlicht zien en hiken op de Vatnajokull-gletsjer. Ik had met allebei succes. Als budgetreiziger was ik van plan om zelf de lichten op te zoeken. Tours in IJsland zijn duur (zelfs eten in IJsland is duur) en ik wilde mijn reisbudget gebruiken voor de gletsjerhike. Het leek me bovendien extra bijzonder om dit natuurspektakel alleen te ervaren, zonder een grote menigte toeschouwers. Gelukkig is het vinden van de lichten in IJsland vrij eenvoudig. Je hebt een voertuig nodig om buiten de stad te komen, want voor optimale ervaring heb je een volledig donkere lucht nodig.
Meestal zijn de lichten op hun best na middernacht. Je moet de weersvoorspelling op Iceland Aurora Forcast bekijken en rijden naar de plekken waar de kaart groen oplicht. Op deze plekken heb je de beste kansen. Nachten waar de online voorspelling goed is of nachten zonder volle maan zijn de beste keuze.
Tijdens mijn bezoek in februari trok ik met een klein kopje warme chocolademelk naar buiten en ging ik op een heuvel in Zuid-IJsland bij het stadje Vik zitten. Toen mijn ogen eenmaal gewend waren aan de diepe duisternis, kon ik ze boven me zien dansen. Eerst waren ze een vage bleekgroene gloed die alleen mijn camera kon waarnemen. Daarna namen ze langzaam maar zeker in intensiteit toe en straalden ze groen en violet uit tegen de sterrenhemel. IJsland is in de winter behoorlijk donker en er zijn maar weinig daglichturen. Maar dat heeft weer zijn voordelen als je op zoek bent naar het noorderlicht.”
Met een gids naar de Westfjorden
Katja koos wel voor een excursie en combineerde de noorderlichten met het verkennen van de off the beaten track Westfjorden.
“Het was eind augustus toen ik met twee vrienden naar de Westfjorden reisde. Onze gids was Ryan, de medeoprichter van een klein onafhankelijk reisbureau met de naam Hidden Iceland.
We brachten een aantal dagen door in deze afgelegen regio. We leerden over Vikingen, zagen de oudste boekhandel van IJsland en waren betoverd door het adembenemende landschap. We bezochten Ísafjarðardjúp, de onofficiële hoofdstad van de regio, en reisden naar het afgelegen eiland Vigur. We zagen talloze watervallen, reden door eindeloze maanlandschappen en rond diepe fjordwateren in de kleur van leisteen. Maar we hadden die eerste dagen geen geluk met het het noorderlicht.
Op de laatste dag van onze roadtrip door de Westfjorden bleef Ryan naar zijn Aurora Forecast-app kijken. De voorspelling, zei hij, zag er veelbelovend uit. Na het diner die avond in de stad Patreksfjörðu, gingen we op zoek naar de aurora borealis. Verrassend genoeg had deze piepkleine stad toch tientallen straatlantaarns en dus te veel lichtvervuiling om het noorderlicht te zien. We gingen daarom naar de rand van de stad, en daar boven ons hoofd verschenen de zachte, etherische en magische groene lichtstralen! We bleven daar bijna een uur terwijl de patronen van licht verschoven en veranderden in de nachtelijke hemel voordat ze uiteindelijk vervaagden. Het was het perfecte einde van de perfecte reis.”
Het noorderlicht met kinderen spotten
Zo’n nachtelijk avontuur in de koude IJslandse winters kan je misschien afschrikken. Zeker als je ook nog eens met jonge kinderen reist. Reisblogster Bec vond het helemaal geen probleem om met haar kinderen ’s nachts op pad te gaan, al adviseert ze je dan wel om een georganiseerde noorderlichttour te boeken:
“Iedereen wil een nacht door IJsland zwerven op zoek naar het soms ongrijpbare noorderlicht. Maar wat als je IJsland bezoekt met 2 kleine kinderen op sleeptouw? Een nacht door het platteland trekken was niet iets dat we alleen wilden ondernemen. We maakten ons zorgen over het rijden ’s nachts, glad ijs, het vinden van de perfecte locatie en mogelijke verkeersongelukken met vermoeide maar opgewonden ouders en twee kinderen in een auto. We besloten daarom om het noorderlicht te zien met de organisatie Grayline IJsland. Ze hadden het beleid dat als je ze de eerste nacht niet te zien kreeg of als de waarneming niet optimaal was, ze je een herkansing zouden geven.
Voor ons leek dit de perfecte oplossing om met kinderen het noorderlicht in IJsland te zien. We stapten bij ons appartement in een kleine bus en werden naar het busstation gebracht waar we op een grotere bus stapten om onze reis te beginnen. We hadden snacks voor de kinderen en ze hadden ook een deken en een kussen voor als ze moe werden. We hadden grote comfortabele stoelen en de opwinding straalde door de bus.
We brachten bijna 7 uur in de bus door die van locatie naar locatie ging. Soms gingen de kinderen naar buiten om de lichten te zoeken en soms bleven ze lekker in de bus zitten, vooral tegen het einde van de nacht. We hadden het geluk dat onze buschauffeur het geen probleem vond om bij hen in de bus te blijven en ervoor te zorgen dat alles in orde was, terwijl we probeerden wat foto’s te maken. We hebben twee nachten geprobeerd om wat foto’s te maken, maar helaas laat de natuur zich niet afdwingen en hadden we geen succes. Maar beide keren waren onze dochters comfortabel en veilig in de bus.
Je zag steeds veel auto’s achter de bussen zien rijden, wat we niet heel veilig vonden. We hoorden ook van een ongeval, omdat een vrouw op eigen houtje was gelopen in een richting waar wij van onze begeleiders juist niet heen mochten gaan. Ze viel toen ongelukkig in de rotsachtige lavavelden en raakte ernstig gewond. Voor mij bevestigde dit weer onze keuze om met een reisorganisatie op pad te gaan en niet alleen door het IJslandse landschap rond te struinen.”
Het IJslandse noorderlicht in de zomer
Voor het noorderlicht heb je lange, donkere nachten zonder wolken, volle maan én lichtvervuiling nodig. Kortom: de kansen zijn het beste in de winter. Maar dat betekent niet dat het noorderlicht in IJsland zich nooit zal laten zien in de zomer! Blogster Alexandra had dat geluk:
“Ik reisde in augustus naar IJsland, dus niet de beste tijd om het noorderlicht te zien. Ik rekende er daarom ook niet op dat ik het noorderlicht zou zien tijdens mijn reis naar IJsland en dacht er niet meer over na.
Ik heb genoten van onze reis naar de meest afgelegen hoeken en verborgen parels van IJsland. Op een dag reden we uren door de lavavelden richting de Askja-vulkaan in de highlights van IJsland. En toen heeft IJsland me verrast! We hadden de hele dag gewandeld en ’s avonds waren mijn vrienden buiten aan het barbecueën, terwijl ik aan het koken was in de keuken van het pension. En plotseling begon iedereen in de tuin te schreeuwen. De lucht brandde groen en danste. Dit was het: hét noorderlicht.
Wil je in augustus het noorderlicht zien, ga dan naar een afgelegen plek en wacht op een wonder. En houd je camera gereed. Ik was zo onvoorbereid en tegelijkertijd verbaasd om het noorderlicht te zien, dat ik niet eens een foto nam. Daar heb ik achteraf spijt van. Als je foto’s van noorderlicht van goede kwaliteit wilt maken, oefen dan wel eerst nachtfotografie. Mijn vrienden hebben wat foto’s gemaakt van het noorderlicht, maar ze zien er waardeloos uit.”
Het noorderlicht fotograferen
Nachtfotografie is een vak apart, dus als je het prachtige aurora in IJsland in de donkere winternachten wil kunnen fotograferen, vraagt dat wat kennis. Wij vroegen reisblogger en -fotograaf Regan om tips:
“Om het fotograferen van het noorderlicht moet je een beetje experimenteren met je instellingen, maar dat maakt het nu juist zo leuk. Bedenk ook dat geen enkele avond met noorderlicht hetzelfde is, dus je moet de instellingen ook iedere keer weer een beetje tweaken om de beste resultaten te krijgen. Deze foto maakte ik in het Thingvellir-park met deze instellingen: 5 secs, ISO 2000, F3.5 with Sony Alpha 7ii and the Kit lens 28-70mm.”
Volgens Regan heb je ook niet per se een professionele camera met uitgebreide settings nodig om het noorderlicht op de foto te zetten. “Wij zijn erin geslaagd om de aurora boven de Blue Lagoon vast te leggen met onze oude Go Pro Hero 3. Je zou ze ook gewoon moeten kunnen vastleggen met een telefoon. Zorg er dan wel voor dat je een statief of een stabiel oppervlak kunt gebruiken, want er is wel even tijd nodig om zo’n nachtfoto te maken. Pas ook de camera-instellingen van je telefoon aanpassen. Ze zullen erg lijken op de instellingen in een digitale camera, want je zou ook instellingen voor ISO, sluitertijd en timervertragingsopties moeten kunnen vinden op je telefoon.”
Maar ook met goede voorbereiding kan je pech hebben
De natuur laat zich niet plannen, dus ga niet uit van een noorderlichtgarantie. Ook op de mooiste winteravonden met strakke luchten laat het noorderlicht zich niet altijd zien. Reisblogger Derek reisde speciaal voor de aurora naar IJsland, maar had geen geluk:
“IJsland is een geweldige plek om te bezoeken en niet ten minste vanwege de geweldige kans om het noorderlicht te zien. Maar gezien het zeeklimaat van het eiland, werkt het weer niet altijd mee met jouw planning. Als je een tour boekt, zullen ze daar ook altijd eerlijk over zien. Bij slecht weer zullen ze een excursie ook annuleren en je de optie bieden om een nieuwe avond te plannen. Sterker nog: meestal bieden ze je gratis een tweede excursie aan als je tijdens jouw eerste keer geen succes hebt.
En dat was precies wat mij overkwam, toen ik enkele jaren geleden in maart in IJsland voor het noorderlicht was. Ik heb direct na aankomst een tour geboekt, zodat ik al mijn avonden in IJsland anders nog een herkansingsmogelijkheid zou hebben. De eerste paar nachten werd de tour steeds nog voor vertrek geannuleerd. Gelukkig maar, want daardoor kan ik andere plannen maken voor die avonden. Op een avond ging ik naar het gemeentelijk zwembad om te genieten van de bubbelbaden en de sauna. En op weer een andere avond ging ik naar een restaurant om IJslandse tapas andere lokale lekkernijen te proeven.
Op mijn laatste nacht in IJsland ging de tour eigenlijk door, maar helaas was de bewolking te zwaar om iets te zien. We hebben een aantal uren door het zuidoostelijke deel van IJsland gereisd in de hoop dat de wolken even zouden wegtrekken, maar zonder resultaat. De reisorganisatie compenseerde ons met een voucher om nog een tweede keer deel te nemen aan een andere tour, maar helaas was het toen al mijn laatste nacht in IJsland. Gelukkig heeft IJsland zoveel meer te bieden, dus het was alsnog een geslaagde reis. Maar als je het noorderlicht aan wilt zien, adviseer ik je om zo snel mogelijk een tour te boeken en flexibel te blijven op al je avonden in IJsland!”
Conclusie: de beste tips voor het noorderlicht
- Het noorderlicht spot je vaker in de winter, dus als dit natuurverschijnsel op je bucketlist staat, doe je er goed aan een wintervakantie naar IJsland te boeken.
- Maar houd de lucht ook zeker in de andere maanden in de gaten, als de auroravoorspellingen goed zijn.
- Je hebt een lucht zonder lichtvervuiling nodig, dus ga de stad uit.
- Ook volle maan is daardoor een verstorende factor.
- Houd de auroravoorspellingen goed in de gaten via de Iceland Aurora Forcast.
- Laat het niet op je laatste nacht in IJsland aankomen, maar ga gelijk de eerste avond op pad of boek direct en excursie.
- Wees voorzichtig in het pikkedonker, zowel als je de stad uitrijdt als wanneer je door het IJslandse landschap loopt in de nacht.
- Lees je in op nachtfotografie en meer specifiek het noorderlicht fotograferen, want dit zal je spontaan zelden goede foto’s opleveren.
