De indrukwekkende Maya-tempels waren een van de redenen waarom wij Midden-Amerika wilden bezoeken. Vooraf zagen we indrukwekkende beelden van mistige jungles met eeuwenoude tempels, half overgroeid en half uitgegraven. We zagen hoe je naar de top van die mysterieuze piramides kon klimmen voor schitterende uitzichten en hoe afgelegen sommige van deze bijzondere Maya-ruïnes in de jungle lagen. We reisden twee maanden door Guatemala, Belize en Mexico en bezochten daarbij talloze van deze complexen. Daarmee hebben we genoeg tempels bezocht om jou precies te kunnen vertellen wat nou de mooiste Maya-tempels zijn.
Waar vind je Maya-tempels?
Als het bezoeken van een Maya-tempel op jouw bucketlist staat, moet je een vakantie boeken naar Guatemala, Belize of Mexico.
De Maya’s waren een precolumbiaanse samenleving in Midden-Amerika. Ze woonden in steden die vaak waren gelegen op strategische handelslocaties. Vanuit de steden wist de Maya-elite een groot deel van de omgeving te controleren. Met die macht en welvaart ontwikkelden de Maya-steden zich tot politieke en economische centra, waar grootse paleizen en schitterende Maya-tempels werden opgericht. Deze eeuwenoude stadstaten zijn door de eeuwen heen overgroeid door de jungle, maar in de afgelopen eeuwen weer opgegraven. Die bijzondere Maya-complexen behoren nu tot de beste bezienswaardigheden in landen als Guatemala, Belize en Mexico in Midden-Amerika. Ook in Honduras tegen de grens met Guatemala vind je overigens nog een bekende Maya-stad, Copán.
Kijktip: bereid je bezoek aan een Maya-stad voor met de documentaire The Lost Treasures of the Maya Snake Kings om meer te leren over Tikal en de Maya’s. Je kan deze zien op het betaalde kanaal Disney Plus. Een gratis documentaire van Discovery Channel kan je op Youtube vinden, Lost World of the Maya.
De Maya-tempels van Midden-Amerika op de kaart
Mooiste Maya-tempels van Guatemala
#1 Tikal
De beroemdste Maya-locatie ter wereld is ongetwijfeld Tikal. Tikal was ooit de grootste stad van de Maya’s. Niet alleen in omvang, maar zeker ook in macht en invloed. Ongeveer 1400 jaar lang werd op deze plek in de jungle van Guatemala gebouwd aan een machtige stadstaat, waarvan nu nog altijd duizenden ruïnes, tempels en piramides resteren. Tikal heeft mogelijk zelfs 100.000 inwoners gehad en bestaat nog altijd uit 6.000 tot 10.000 gebouwen. Nog altijd is maar een klein percentage van de oude Maya-stad opgegraven, maar dat deel is genoeg om je urenlang door het archeologisch park van Tikal te kunnen laten dwalen.
Leestip: bezoek Maya-stad Tikal in Guatemala.
Het enorme gebied dat Tikal nog altijd beslaat, onthult piramides, tempels, koninklijke paleizen, huizen, bestuurlijke gebouwen, waterreservoirs, terrassen, monumenten en nog veel meer. Het meest indrukwekkend zin natuurlijk de piramides en tempels die hoog boven de toppen van de jungle uittoreren. Een aantal hiervan kan je beklimmen voor een fenomenaal uitzicht over het oude Maya-imperium. Hoe populair en toeristisch Tikal ook mag zijn, een bezoek aan deze Maya-stad hoort nou eenmaal op je bucketlist thuis. Het archeologisch gebied is ook groot genoeg om de vele bezoekers te kunnen spreiden, al zal je op de grootste en mooiste Maya-tempels natuurlijk ook veel andere mensen treffen. Bezoek in ieder geval de Grand Plaza, waar de bekendste tempels liggen zoals de Tempel van de Grote Jaguar en de Tempel van de Maskers.
#2 Yaxha
Niet ver van Tikal vind je de Maya-stad Yaxha, een veel minder bekend, maar ook erg indrukwekkend tempelcomplex. Terwijl alle reizigers naar het beroemde Tikal trekken, is het naburige Yaxha nog heerlijk onontdekt. De omvang van het complex is enorm, het uitzicht vanaf de hoogste tempel fenomenaal en de ligging aan een diepblauw meer is uniek. Yaxha telde naar schatting ooit meer dan 20.000 inwoners en er zijn ongeveer 500 gebouwen in het complex gevonden.
Leestip: bezoek Maya-stad Yaxha in Guatemala.
Een van de hoogtepunten van een bezoek aan Yaxha is de zonsondergang vanaf de grootste tempel (Structure 216 of Temple of the Hands). Met een hoogte van 30 meter torent deze tempel boven alle andere tempels en de boomtoppen uit. Vanaf daar heb je het perfecte uitzicht op de twee meren waaraan Yaxha ligt. Aan het eind van de dag kan je hier de zon onder zien gaan achter een van de meren, vlak voordat het park sluit.
Yaxha is uniek in de Maya-archeologie vanwege deze ligging aan het water. De meren waren toen onderdeel van een belangrijke handelsroute over de rivier tussen grote Maya-steden. Aan de steiger bij Yaxha kan je met een beetje geluk een motorbootje (een lancha) vinden die je naar het eiland in het meer wil brengen en terug. Op het eilandje ligt namelijk nog een tempelcomplex: Topoxte. De tempels zelf stellen niet zo veel voor, maar zouden wel tot de oudste Maya-tempels van Midden-Amerika horen. De magische sfeer van tempels op een eilandje, het gebrul van de brulapen en de weinige andere bezoekers maken dit toch een bijzondere belevenis.
#3 El Mirador
Gelegen diep in de jungle bij de grens tussen Guatemala en Mexico vind je een van de grootste en meest mysterieuze Maya-steden: El Mirador. Waar plekken als Tikal en zelfs Yaxha veel bezoekers trekken, ligt El Mirador zo afgelegen dat hier maar weinig mensen komen. Je kan er namelijk alleen maar komen per helikopter of meerdaagse hike door de jungle. De oude stad is ook niet zo ver opgegraven en gerestaureerd als veel andere Maya-complexen, wat bijdraagt aan de mysterieuze sfeer rondom deze plek.
Het letterlijke hoogtepunt van El Mirador is de tempel El Dante, wat ook de hoogste Maya-piramide van allemaal zou zijn. De tempel zou maar liefst 77 meter hoog zijn. Net zo indrukwekkend is de tempel El Tigre met een hoogte van 55 meter en een populaire spot voor zonsondergang of zonsopkomst, omdat deze tempel vlakbij het base camp ligt waar je tijdens een hike zal slapen. Als een van de grootste Maya-complexen is er natuurlijk veel meer te zien dan alleen deze twee tempels, al is een groot deel volledig overwoekerd door de jungle en worden hier nog altijd veel opgravingen gedaan. Je hebt dan ook minstens een volle dag nodig om El Mirador met je gids te verkennen.
Kijktip: bekijk de documentaire Finding the Lost Largest Pyramid, gemaakt door Yes Theory, waarin je ziet hoe een groep influencers en filmmakers diep de jungle inhiket om El Mirador te bezoeken.
Mooiste Maya-tempels van Belize
#4 Xunantunich
Xunantunich is een van de mooiste Maya-bezienswaardigheden in Belize. Het grootste bouwwerk El Castillo is nog altijd een van de hoogste gebouwen in heel Belize! Je bezoekt het Maya-complex makkelijk vanaf San Ignacio, want het ligt langs de weg van de stad naar de grens met Guatemala.
Leestips: alles over de Maya-stad Xunantunich.
Het complex bestaat uit meerdere pleinen, omringd met eeuwenoude Maya-bouwwerken. Tijdens je bezoek zal je direct zien dat niet de hele Maya-stad is uitgegraven. Een deel van Xunantunich bestaat uit begroeide heuvels, waaronder nog meer bouwwerken liggen. Je vindt hier niet alleen tempels, maar ook veel paleizen. El Castillo was bijvoorbeeld geen tempel, maar een paleis van de belangrijkste familie. Opmerkelijk en niet te missen zijn ook de uit steen gehakte tekens aan de zijkant van het bouwwerk. Dit zagen we bij geen enkele andere Maya-stad in Midden-Amerika. Je kan naar de top van El Castillo klimmen voor een prachtig uitzicht over Xunantunich en de jungle-omgeving. Ook andere bouwwerken en tempels kan je beklimmen. Maar omdat deze minder hoog zijn, is het uitzicht toch net wat minder spectaculair.
#5 Caracol
Caracol wordt ook wel de meest indrukwekkende Maya-stad van Belize genoemd. De locatie draagt zeker bij aan het dramatisch effect van deze Maya-stad, want je vindt Caracol diep in de Belizaanse jungle. Omdat Caracol zo afgelegen ligt, kan je hier niet met het openbaar vervoer komen. Het makkelijkst is een huurauto of een georganiseerde tour naar Caracol vanuit San Ignacio.
Rond de zevende eeuw was dit waarschijnlijk een van de belangrijkste steden voor de Maya’s in deze regio. Door de geschiedenis heen heeft Caracol veel oorlogen uitgevochten met naburige Maya-steden, zoals Tikal in Guatemala. Op zijn hoogtepunt zou Caracol ongeveer 140.000 inwoners hebben gehad. De ruïnes van Caracol zijn nog geen honderd jaar geleden ontdekt en pas in de jaren ’50 is gestart met de opgravingen. Nog altijd is Caracol niet volledig gerestaureerd, zoals bijvoorbeeld het bekende Tikal, maar dat zou ook niet de uiteindelijke bedoeling zijn. Wij hebben ons laten vertellen dat Caracol deels onderdeel blijft van zijn jungle-omgeving die immers ook onderdeel is van de geschiedenis en het verhaal van de Maya-ruïnes.
Extra: de ATM-caves
Een ander hoogtepunt van San Ignacio is de beroemde guided Actun Tunichil Muknal-tour. Deze excursie wordt geroemd als een van de top bezienswaardigheden van Belize en is zeker totaal anders dan de meeste plekken die je in Midden-Amerika kan bezoeken. De tour brengt je namelijk naar een eeuwenoude Maya-grot, waar ooit menselijke offers werden gebracht.
Waar een bezoek aan Maya-ruïnes normaal gesproken weinig fysieke inspanning vraagt, is de ATM-tour een bijzonder avontuur. Na een korte, maar inspannende hike door de jungle bereik je de ingang van het grottenstelsel. Het stelsel staat voor een groot deel onder water, dus je zal moeten zwemmen door de grotten om bij de grot uit te komen waar de tour om draait. In de grotten is het pikkedonker en komt het enige licht van de hoofdlampen van jou, de gids en de rest van de groep.
Als je dan bedenkt dat de ATM-grot een oude Maya-offerplek is waar veel botten zijn gevonden en nog altijd liggen, begrijp je dat dit een van de meest avontuurlijke dingen is om te doen in San Ignacio. De tour is fysiek inspannend en je moet redelijk fit zijn om al dit zwem- en klauterwerk goed te volbrengen.
Mooiste Maya-tempels van Mexico
#6 Chichén Itzá
De ruïnes van Chichén Itzá zijn misschien niet het mooist of grootst in dit lijstje, maar wél het meest bekend van alle Maya-tempels van Mexico. Ze liggen vlakbij andere populaire bestemmingen in Mexico en daardoor het meest bezocht. We moeten toegeven dat de iconische El Castillo-piramide van Chichen Itza ook wel indrukwekkend is om te zien. Het wordt zelfs een van de zeven wereldwonderen genoemd. Maar Chichén Itzá is meer dan alleen deze beroemde piramide. Het volledige complex is onwijs groot! Zo zijn er tientallen andere Maya-bouwwerken en heb je er ook een voor de Maya’s belangrijke cenote waar mensenoffers werden gebracht.
Je kan Chichén Itzá bezoeken met dagtours vanaf Cancún of Tulum. Maar ook makkelijk zelf vanaf het kleurrijke plaatsje Valladolid. Het is ongeveer 40 minuten rijden vanaf Valladolid.
#7 Calakmul
De Calakmul-ruïnes horen niet alleen bij de mooiste Maya-tempels, maar hier vind je ook de grootste piramides van heel Midden-Amerika. Calakmul was ooit het grootste Maya-imperium in wat vandaag Mexico is. De enige stad die Calakmul kon evenaren, ligt in wat nu Guatemala is: het beroemde Tikal. Waarom je deze must-visit dan niet tegenkomt in alle reisgidsen en reisblogs? Het kost je wel wat moeite om er te komen. Het eeuwenoude Maya-imperium van Calakmul ligt diep in de jungle. Vanaf de hoofdweg moet je twee uur lang de jungle in rijden om bij de piramides te komen.
Lees meer: bezoek Maya-stadstaat Calakmul in Mexico
Een van de hoogtepunten van dit ooit zo machtige Maya-imperium zijn de twee enorme piramides met prachtige jungleviews: Estructura II en I van 50 en 40 meter hoog. Anders dan bij andere Maya-ruïnes mag je deze piramides ook echt beklimmen om hoog boven de boomtoppen over de jungle uit te kijken. Het complex van Calakmul is eindeloos groot en je kan je hier rustig uren vermaken. Je ziet er indrukwekkende piramides, maar ook oude paleizen, stadsmuren en veel steles.
#8 Palenque
De ruïnes van Palenque liggen niet in de veel bezochte Yucatán-peninsula, maar in de jungle bij Palenque in de Mexicaanse staat Chiapas. Een bezoekje is absoluut een must tijdens jouw reis door het heuvelachtige Chiapas, de zuidelijkste staat van Mexico. Palenque is een van de grootste en best gerestaureerde Maya-steden in Mexico.
Lees meer: bezoek de Maya-ruïnes van Palenque.
Het complex is ook weer totaal anders dan welke wij eerder bezochten. Een deel van de bouwwerken is netjes gerestaureerd en het gebied eromheen is leeggehaald om een goed beeld te krijgen van de oude stad. Maar een aantal ruïnes ligt nog in een heuvelachtige jungle met apen, tropische vogels en katachtigen. Bijzonder aan de Maya-stad in Palenque is het oude paleis dat in het hart van de stad staat. Waar je vaak alleen tempels aantreft, is het Palacio een heel ander soort bouwwerk dan je bij andere Maya-plekken in Mexico ziet. Palenque is daarnaast een aanrader vanwege de historische inscripties op sommige tempels, de mogelijkheid om een tempel van binnen te bezoeken en de gratis toegang tot een van de tofste Maya-musea in Mexico.
#9 De Maya-tempels van Tulum
Een rondreis door Mexico is niet compleet zonder stop in de populaire plaats Tulum. Of je nou overnacht in Tulum in een prachtig resort aan het strand of verderop in het bruisende Tulum Pueblo, een bezoek aan de Maya-tempels zal vast op je wish list staan. Tijdens je bezoek aan de Tulum-ruïnes zal je waarschijnlijk opvallen dat de ruïnes wat weghebben van een fort: aan de ene kant heb je de steile kliffen aan de kust en verder wordt de stad omringd door een oude muur.
Het zijn de enige ruïnes in Midden-Amerika aan de kust, waarmee ze dus een unicum in de oude Maya-wereld waren. Een van de Maya-tempels was waarschijnlijk een soort vuurtoren, waarop ’s nachts een vuur brandde. De oude stad was een van de laatste plekken waar nog Maya’s woonden. Zelfs na de Spaanse kolonisatie van Midden-Amerika woonden hier nog lange tijd Maya’s, totdat westerse ziektes de bevolking uitroeiden.
#10 Coba
Niet ver van Tulum liggen de Maya-ruïnes van Coba. Dat maakt Coba een populaire dagtrip vanuit Tulum, maar het is ook zeker een aanrader om in Coba te overnachten en de tijd te nemen om de bijzondere cenotes in de omgeving te bezoeken.
Leestip: bezoek de Maya-ruïnes in Coba.
De ruïnes van Coba liggen verspreid door de jungle. Om makkelijk van de ene naar de andere tempel te komen, kan je hier een fiets huren en daarmee door de jungle crossen. Het hoogtepunt is de grote piramide Nohoch Mul die je ook mag beklimmen. De treden zijn behoorlijk steil, dus gebruik vooral het touw bij het beklimmen. Ook bijzonder aan de oude stad Coba zijn de verhoogde wegen, ook wel ‘sacbe’ genoemd. Deze wegen verbonden niet alleen de clusters van piramides en woongebouwen met elkaar, maar Coba en buursteden. Zo liepen er verhoogde wegen van Coba tot aan Chichen Itza! Tijdens jouw bezoek zal je ook grotendeels die eeuwenoude Maya-wegen volgen. Fietsen over deze wegen tussen de Maya-tempels door de jungle is een onvergetelijke ervaring en echt een aanrader.
Bewaar deze blog op Pinterest om later te herlezen:
